نام پژوهشگر: شریعت پاکدلان فرد
شریعت پاکدلان فرد محمدرضا سرمدی
از آنجا که یکی از هدفهای اصلی تعلیم وتربیت ، پرورش شیوه تفکر انتقادی در افراد است ، رشد چنین مهارتی در انسان ها امری ضروری می نماید .در دنیای متلاطم وپراز چالش امروزی که حق وباطل ، درست وغلط ، حقیقت ودروغ سخت به هم آمیخته اند ، داشتن حس مهارت تشخیص آنها از یکدیگر رمز موفقیت در زندگی است ، ذهن نقاد هرچیزی را به راحتی نمی پذیرد ویا رد نمی کند بلکه ابتدا در مورد آن موضوع سوال واستدلال می کند ، سپس می پذیرد یا رد می کند . پژوهش حاضر مطالعه ای است پیرامون تفکر انتقادی وویژگیهاوروشهای پرورش آن براساس آموزه های امام علی (ع) درنهج البلاغه که در قالب سوالات زیر مورد بررسی قرار گرفت : 1- تفکر از دیدگاه امام علی (ع) چه تعریفی دارد ؟ 2- ازدیدگاه امام علی (ع) تفکر وتخیل وتعقل چه تفاوتهایی دارند ؟ 3- ویژگیهای تفکر انتقادی از دیدگاه امام علی (ع) چیست ؟ 4- ازدیدگاه امام علی (ع) تفکر انتقادی در زندگی فرد مسلمان چه جایگاه ونمودی دارد ؟ 5- روشهای پرورش تفکر انتقادی از نظر امام علی (ع) در کتاب شریف نهج البلاغه کدام است ؟ 6- چگونه می توان با توجه به دیدگاه علی (ع) در زمینه تفکر انتقادی رهنمودهای عملی برای نظام آموزش از راه دور در کشور استخراج نمود ؟ راهبرد اصلی تحقیق کیفی است وراهکار آن کتابخانه ای ورویکرد آن تحلیل محتوا است . یافته های تحقیق حاکی از آن است که : 1- عواملی همچون وراثت ، اختلاف وآرزو به عنوان عوامل تاثیر گذار براندیشه معرفی گردیده است. 2- امام ضمن آنکه به گونه های مختلف تفکر معتقد هستند آن را موجب استواری زندگی وعامل نجات بخش بشر معرفی می نماید . 3- مفاهیم تخیل ، تعقل وتفکر با هم ارتباط تنگاتنگ دارند . 4- امام علی (ع) ضمن بیان ویژگیهای تفکر انتقادی در لابه لای سخنان خویش به روشهای پرورش این نوع از تفکر اشاره نموده اند . 5- از بیانات امام علی (ع) می توان رهنمودهای عملی برای گسترش ونشر نقادانه اندیشیدن در نظام آموزش از راه دور استفاده نمود . کلید واژه های پژوهش فوق عبارتند بودند از : تفکر ، تفکر انتقادی ، پرورش ، نهج البلاغه، امام علی (ع).