نام پژوهشگر: معصومه سیار

ریخت شناسی طوطی نامه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1388
  معصومه سیار   سهیلا صلاحی مقدم

چکیده عنوان پایان نامه ی حاضر، ریخت شناسی طوطی نامه است. طوطی-نامه یکی از آثار قابل توجه ادبیات داستانی ماست که متأسفانه به ابعاد و ویژگی های هنری آن توجه کافی نشده است. ضرورت شناخت بهتر ساختار روایت این داستان های کهن، نگارنده را بر آن داشت تا با هدف ارزیابی کار آیی و قابلیت الگوی ریخت شناسانه ی ولادیمیر پراپ، محقق روسی، قصه-های طوطی نامه را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. این پژوهش شامل چهار فصل است که در آن ابتدا به تبیین مفهوم قصه (یا داستان) های عامیانه، انواع و خاستگاه آن ها و نیز معرفی قصه های طوطی نامه، ویژگی ها و شیوه ی روایت داستان ها و سپس در فصل دوم به معرفی مکتب های صورت گرایی و ساخت-گرایی، شیوه ی پراپ و ارتباط آن با رویکرد روایت شناسی پرداخته شده است. در فصل سوم، ساختار قصه ها به طور دقیق مورد تجزیه و تحلیل ریخت شناسی قرار گرفته اند و در آخر این فصل، جدول ها و نمودارهایی نیزارایه شده است. نتایج مهم این پژوهش عبارتند از: 1- دستیابی به ساختاری مشابه در قصه های طوطی نامه علیرغم ظاهر متفاوتشان 2- وجود چهار نوع وضعیت آغازین 3- قابلیت کاهش کارکردهای پیشنهادی پراپ و نیز افزودن کارکردهای جدید 4- دستیابی به الگوهای ساختاری و روایی جدید در مورد داستان های با موضوع محوری خیانت. این نوع داستان ها به دلیل داشتن برخی کارکردها و شخصیت های خاص و نیز موقعیت پایانی متفاوت، الگوهای خاص خود را دارند که بر اساس آن-ها می توان الگوهایی غیر از الگوهای پیشنهادی پراپ به دست آورد. کلید واژه ها: قصه، طوطی نامه، پراپ، ریخت شناسی