نام پژوهشگر: بهاره صحاف نیا
بهاره صحاف نیا مجتبی رفیعیان
چکیده : « مسیرهای پیاده » یا « پیاده راهها »جزئی از فضاهای عمومی شهری است که امروزه بدلیل تأکید بیش از حد بر حرکت سواره و حل مسائل مختلف آن وغفلت از ساماندهی وبرنامه ریزی برای حرکت پیاده ونیز به لحاظ برقراری ارتباط فضایی بین عملکردهای شهری و تقویت روابط اجتماعی ،در بین برنامه ریزان ، طراحان شهری و نیز شهروندان حائزاهمیت می باشد وایجاد گرایشی نوین درشهرسازی معاصر،تحت عنوان « جنبش پیاده گستری » ، «گسترش فضاهای پیاده » یا « برنامه ریزی پیاده » را به همراه داشته است. به هر حال واقعیت این است که تاکنون معابر پیاده نه به عنوان بخشی مستقل از فضای شهری بلکه به منزله تابعی از حرکت سواره به شمار رفته و برنامه ریزی برای ماشین همواره بر برنامه ریزی برای انسان مقدم بوده است. در نتیجه ، هجوم انبوه خودرو به مرور زمان، پیاده ها را وادار به عقب نشینی کرده و آنان را به خانه ها یا فضاهای بسته تبعید نموده است. اگر قبول کنیم که بهبود کیفیت فضاهای عمومی شهری بر فعالیت روز مره اجتماعی شهروندان تأثیر می گذارد ، این تأثیر را بیش از هر جای دیگری میتوان در معابر ویژه یا مکانهای بسته بر ترافیک موتوری مشاهده کرد. احداث مسیر ویژه پیاده علاوه بر اینکه در تجدید حیات مراکز شهری نقشی انکار ناپذیر را ایفاء می کند، با فراهم آوردن تعاملات اجتماعی به شهروندان اجازه می دهد در محیطی آرام ، بدون اینکه هر لحظه خطر برخورد یا تصادف با خودرو را احساس کند،حواس خود را کاملاً معطوف انتخاب جنس، حظ بصر و یا پیاده روی بی دغدغه نمایند. در نظام شهری ایران نیز با توجه به اینکه قسمتی از سفرهای درون شهری به صورت پیاده انجام میگیرد و اکثر شهرها در بطن شبکه های شهری امکانات قوی بسیاری برای اصلاح الگو های ناصواب ترافیکی دارند ، ولی نیازهای اساسی عابرین پیاده در اکثر مواقع نادیده گرفته می شود و به طراحی صحیح و نگهداری درست مسیرهای پیاده و ایجاد راهها بسیار کم توجه می شود . همین عامل باعث گردیده که برنامه ارزشها و جاذبه های اجتماعی و فرهنگی فضاهای شهری کاسته شود . مطالعه حاضر به منظور بررسی ایده ای مبنی بر ایجاد شرایطی به منظور ارتقاء کمی وکیفی محیط شهری ، افزایش ارتباطات و تعاملات اجتماعی افراد با یکدیگر در محیطی امن و سالم ، رفع آلودگیهای زیست محیطی و مهمتر از همه احترام به هویت عابر پیاده به عنوان جزئی مهم از سیستم حمل ونقل شهری در قالب بستر کالبدی مناسب می باشد .« فضای پیاده » ، پیشنهاد ایجاد مسیرهای خاص حرکت پیاده و فضای مکث در شبکه معابر شهرهای بزرگ است که با توجه به پیامدهای رشد و توسعه شهرها و افزایش تراکم وسایل نقلیه موتوری از طریق جداسازی ترافیک سواره و پیاده ، در جهت بهبود کیفیت فضاهای شهری مطرح می گردد .