نام پژوهشگر: ندا شیخ الاسلامی

تحلیل و مقایسه عکس های تخت جمشید (از دوره ناصرالدین شاه قاجار تا پهلوی اول رضا خان)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده هنرهای تجسمی 1389
  ندا شیخ الاسلامی   جواد سلیمی

بواسطه محدودیت های عکاسی در ثبت سوژه های متحرک در ابتدای ورودش به ایران، عکسبرداری از ابنیه و سازه های ایستا مورد اهمیت نخستین عکاسان قرار گرفت و بدلیل توجه شاهان قاجار علی الخصوص ناصرالدین شاه به عکاسی تهیه عکس و آلبوم و پیش کش به شاه رونق گرفت. و بدین سبب بنای تخت جمشید به سبب پتانسیل خاصش جهت عکسبرداری مورد توجه بسیاری قرار گرفت و در طول تاریخ پیدایش عکاسی و ورود آن به ایران و تکاملش همواره تصاویر تخت جمشید گویای تغییرات شگرف زمانه بوده اند. هدف از انجام این تحقیق بازیابی گوشه ای کوچک از تاریخ عکاسی ایران است که به تاریخ تخت جمشید پیوند خورده است. بواسطه بررسی عکس های گذشتگان می توان اطلاعات بسیاری در زمینه ویژگی های زمانه آنها و نحوه برخوردشان با عکاسی و عکس بدست آورد. و متوجه تلاش و سختی های آن ها در ثبت و ارائه تصویر گردید. در این رساله مجموعه ای از تصاویر در دسترس از بنای تخت جمشید مورد بررسی قرار گرفته است و در مورد به وجود آورندگان و زندگانی آنها و نحوه اقدام جهت عکسبرداری توضیح مختصری آورده شده است. بدیهی است عکس های بسیار دیگری وجود دارند که گمنام باقی مانده اند و تصاویر موجود نیز در آلبوم خانه کاخ گلستان، مرکز مطالعات تاریخ معاصر، بنیاد پژوهش پارسه – پاسارگاد و نزد چند تن از افراد پژوهنده و البته در آلبومهای خصوصی قرار دارند. نکته مهم آن است که بدلیل پراکندگی منابع موجود و وجود تعداد بی شماری تصویر از بنای تخت جمشید گردآوری و جای دادن آنها در دل تاریخ عکاسی ایران کاری بس دشوار و زمانبر است. کنار هم جمع کردن بسیاری از تصاویری که در آلبوم های خصوصی جای گرفته اند ممکن نیست. اما امید است که این جستار مختصر بتواند شمه ای از تصاویری که از تخت جمشید دیده شده و در دسترس است، در اختیار علاقه مندان قرار دهد و مرجعی باشد برای پژوهشگران دیگر تا به تکمیل آن بپردازند. واژگان کلیدی: تاریخ عکاسی ایران ، تخت جمشید ، قاجاریه ، ناصرالدین شاه ، مظفرالدین شاه ، پهلوی ، رضا خان ،