کشاورزی به عنوان منبع اصلی تأمین درآمد و ایجاد کنند? فرصتهای شغلی نقش مهمی در حیات انسانی و توسعه آن دارد. کشاورزی از دیرباز در روستاهای منطقه نقش مهمی در اقتصاد روستایی داشته و امرار معاش بسیاری از روستاییان وابسته به این نوع فعالیت بوده است. شهرستان ابهر به دلیل قابلیتهای محیطی فراوان (بارش بالا و پتانسیل بالای خاک و داشتن آب و هوای مساعد جهت کشت اکثر محصولات زراعی و باغی) از مهمترین مناطق کشاورزی در استان زنجان و کشور به شمار می رود. پژوهش حاضر با هدف بررسی توسعه پایدار روستائی با تأکید بر بخش کشاورزی در دهستان حومه شهرستان ابهر انجام گرفته است. در این مطالعه، با بهره گیری از فنون پیمایش در روستاهای نمونه، اطلاعات با طراحی 2 پرسشنامه مجزا از جامعه کشاورزان و سرپرستان خانوار روستائی و همچنین یک پرسشنامه کلی آبادی جمع آوری گردید و سپس با انجام پردازش های مناسب آماری بر روی داده های جمع آوری شده، مجموعه شاخص های نهایی تحقیق در دو گروه عمده شاخص های توسعه روستائی و شاخص های توسعه کشاورزی شامل 32 شاخص ترکیبی به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک رویکرد آماری مدلسازی معادلات ساختاری (sem) انجام شد. به این منظور برای بررسی مقیاس های توسعه کشاورزی و توسعه روستائی از دو مدل یک عاملی (تحلیل عاملی تأییدی) cfa و برای بررسی رابطه بین توسعه کشاورزی و توسعه روستائی نیز از یک مدل دو عاملی مرتبه اول cfa استفاده شد. ازبین مجموعه شاخصهای تهیه شده برای توسعه کشاورزی و توسعه روستائی، با توجه به ساختار درونی کواریانسهای بین آنها، مقیاسهای معتبر از ترکیب شاخصهای شیوه بهره برداری از اراضی، یکپارچگی اراضی و سیستم آبیاری اراضی برای توسعه کشاورزی و شاخصهای اشتغال در روستا و امکانات موجود در روستا برای توسعه روستائی به دست آمدند. بر این اساس همبستگی معنی داری بین توسعه کشاورزی و توسعه روستائی نیز به میزان 47/0 درصد به دست آمد که ناشی از ارتباط دو مجموعه شاخصهای فوق می باشد. با توجه به جهت مثبت برای این ضریب می توان چنین نتیجه ای را منطقی تفسیر کرد و این ضریب نشان می دهد که توسعه کشاورزی و توسعه روستائی 47/0 درصد با هم همبستگی دارند. این مدل بیانگر وجود روابط مثبت بین عوامل دخیل در توسعه کشاورزی و عوامل اثرگذار بر توسعه پایدار روستایی می باشد. در پایان نیز پیشنهادات و راهکارهایی جهت گسترش و توسعه فعالیتهای کشاورزی در منطقه ارائه گردیده است.