نام پژوهشگر: اعظم امان اله
اعظم امان اله عیسی ابراهیم زاده
چکیده آموزش ضمن خدمت معلمان عنصری بسیار مهم در اجرای برنامه های نظام آموزشی کشوراست که در پی تحقق اهدافی مانند: بالابردن سطح دانش و مهارت شغلی، بهبود روش های تدریس، ایجاد روحیه مطالعه، پژوهشگری و نوآوری، به روز درآوردن دانش و اطلاعات وایجاد زمینه ی لازم برای انطباق پذیری معلمان متناسب با تغییرات می باشد. پس از آنجا که آموزش ضمن خدمت نقش اساسی در کیفیت عملکرد معلمان و در نتیجه کارآیی بیشتر آنان دارد بجا ست نگاهی جدی بر آن داشته و با بررسی کمبود ها و بحران ها ی حاکم بر نظام آموزش ضمن خدمت معلمان، گامی در جهت هر چه بهتر شدن کیفیت آموزشی معلمان برداشته شود. نظام آموزش از راه دور، نه تنها راهی برای انعطا ف بخشی به روش های نظام آموزشی و تغییری آگاهانه در فرایند یاددهی و یادگیری می باشد بلکه توانسته است بسیاری از ناکارآمدی های نظام های سنتی آموزشی را رفع کرده و دگرگونی های اساسی را در آموزش به وجود آورد. با توجه به قابلیت های آموزش از راه دور، مطالعه دیدگاه ها ی معلمان در رابطه با این شیوه ی آموزشی، می تواند به ایجاد تغییرات مطلوب در زمینه ی آموزش ضمن خدمت معلمان کمک موثری کند. لذا پژوهش حاضر با هدف مطالعه نگرش معلمان در مورد آموزش ها ی ضمن خدمت از دور، و به روش توصیفی پیمایشی انجام گرفت. جامعه آماری تحقیق حاضر معلمان مقطع متوسطه شهر تهران می باشند. ابتدا به شیوه ی نمونه گیری خوشه ای هدفمند از میان مناطق نوزده گانه شهر تهران پنج منطقه، بر اساس منطقه ی جغرافیایی شمال، جنوب، شرق ، غرب و مرکز انتخاب و سپس از هر منطقه چهار دبیرستان دخترانه و چهار دبیرستان پسرانه به صورت نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. برای گردآوری نظرات معلمان از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شد و روایی صوری آن مورد تأیید اساتید راهنما و مشاور قرار گرفت. همچنین برای سنجش پایایی پرسش نامه در پرسش نامه در دو مدرسه و برای یک گروه نمونه 40 نفره اجرا و پایایی آن با محاسبه ی آلفای کرانباخ 0.79a = محاسبه گردید. پس از اجرای نهایی تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی صورت گرفت. یافته های پژوهش نشان می دهد که از نظر پاسخ دهندگان، محدودیت های دوره های آموزش ضمن خدمت حضوری به میزان بسیار بالایی در شرکت موثر معلمان دراین دوره ها تأثیر دارند و دوره های آموزش ضمن خدمت از دور، تا حدود بسیار زیادی می توانند این محدودیت ها را برطرف سازند. این یافته ها همچنین نشان می دهند که گرچه دوره های آموزش ضمن خدمت حضوری تا حدی می توانند برخی نیازهای آموزشی معلمان را برآورده سازند اما در تأمین نیازهایی مانند تقویت انگیزه پژوهش و یادگیری و فراهم آوردن زمینه ی استفاده از فناوری های روز دنیا و تجهیزات مدرن موفق نبوده اند. دیگر یافته ها ی این پژوهش، نشان می دهند که معلمان تمایل زیادی هم به شرکت در دوره های عمومی و هم به شرکت اختصاصی دوره های آموزش ضمن خدمت از دور، دارند و همچنین آموزش های ضمن خدمت مجازی از جاذبه زیادی در میان نمونه های منتخب از جامعه مورد مطالعه برخوردار می باشد. بنابراین بهره گیری از نظام آموزش از راه دور در دوره های آموزش ضمن خدمت، از نظر معلمان می تواند بسیاری از مشکلات و ناکارآمدی های شیوه ی سنتی آموزش ضمن خدمت معلمان، از جمله محدودیت های زمان، مکان، منابع آموزشی و همگام نبودن آموزش با تغییرات کتب درسی را برطرف و راه را برای پیدایش شیوه های نوین آموزش معلمان مانند شیوه های الکترونیکی و مجازی هموار نماید. کلید واژه ها آموزش ضمن خدمت / آموزش از دور/ آموزش ضمن خدمت از دورمعلمان / آموزش مجازی