با توجه به جایگاه و اهمیت کاروانسرا در امور تجاری، بازرگانی و معماری تاریخ ایران، نگارش این رساله در پاسخ به چگونگی کارکرد کاروانسرا در دوره صفویه است. توسعه کاروانسراها در پی وحدت سیاسی و مذهبی حکومت صفویه و ارتباط صفویان با کشورهای اروپایی، فرضیه اصلی پژوهش را دربر می گیرد. در پژوهش از روش تحقیق تاریخی، شیوه گردآوری اطلاعات از کتابخانه ها و در مواردی اندک از تحقیق میدانی استفاده شده است. بیشتر مآخذ رساله، سفرنامه های اروپاییان است که در این دوره به دلیل شکوه و عظمت ایران در جهان، به ایران آمدند. صفویان با آبادانی کشور، گسترش تجارت داخلی و خارجی و با ساخت و بازسازی شبکه راهها و کاروانسراها، که در واقع کلید پیشرفت تجارت از نظر شاهان به ویژه شاه عباس اول و دوم بود، به نوعی، هویت و استقلال ایران را که در اثر حمله اعراب و حاکمیت ترکان و مغولان تحقیر شده بود، احیاء کردندو با انسجاممذهبی، اجتماعی و سیاسی مردم در شهرها و روستاها، تمدن ایرانی را بخصوص در معماری و شهرسازی گسترش دادند. شکل گیری کاروانسرا، توسعه آن در دوره صفویه و کارکرد، نتایج و دستاوردهای آن و همچنین نقش شاهان در این باره، چهارچوب اصلی رساله است.