آشکارساز تابش های هسته ای یکی از مهمترین ابزار اندازه گیری در فیزیک هسته ای تجربی است. آشکارسازها، متناسب با روش آشکارسازی، به انواع مختلفی از قبیل آشکارساز گازی، نیمرسانای حالت جامد، سوسوزن ها و غیره طبقه بندی می شوند. محیط آشکارسازی سوسوزن مایع یکی از ارزان ترین، بادوام ترین و به لحاظ هندسی، انعطاف پذیر ترین محیط آشکارسازی است. در این پایان نامه روی امکان سنجی سوسوزنی ماده قرمز رنگی به نام 14- فنیل- )14(h– دی بنزو (14-phenyl-14h-dibenzo[a,j]) با جرم مولی 357 از خانواده زانتین ها و ماده سفید رنگی به نام 3- (پارا- تولوئیدینو)- 5- فنیل-1- پارا- تولیل-1h- پیرول-2- (5h)- وان 3-(p-toluidino)-5-phenyl-1-p-tolyl-1h-pyrrol-2(5h)-one)) با جرم مولی 326 از خانواده لاکتام ها به عنوان محیط آشکارسازی جدید تمرکز کرده ایم. برای بررسی خاصیت سوسوزنی این ترکیبات آلی، طیف های ارتفاع تپ، جذبی و گسیلی آنها با استفاده از چیدمان آشکارساز سوسوزن و دستگاه های طیف سنجی uv و فلوئورسانسی گزارش شده اند. حالات امیدوار کننده ای در راستای خاصیت های سوسوزنی این محیط های شیمیایی آلی بدست آمده که می تواند با مطالعه بیشتر و فراهم نمودن شرایط فیزیکی ایده آل، بهبود بخشیده شوند.

چکیده تحقیق حاضر به مطالعه تهیه و کاربرد تعدادی از کاتالیزورهای هتروژن مانند سیلیکا سولفوریک اسید (sio2-so3h) در تهیه مشتقات h2-ایندازولو(b-2و1)فتالازین-1و6و11(h13)-تری اون و همچنین سنتز مشتقات مختلف از 1و5-دی آریل-3-(آریل آمینو)-h1-پیرول-2(h5)-اون، سولفوریک اسید ساپورت شده بر روی سیلیکاژل (sio2-h2so4) در سنتز مشتقات مختلف 2و4و5-تری آریل ایمیدازول، کلرید آهن ساپورت شده بر روی سیلیکاژل (sio2-fecl3) سنتز مشتقات مختلف از 1و5-دی آریل-3-(آریل آمینو)-h1-پیرول-2(h5)-اون و همچنین تهیه مشتقات 2و3-دی هیدرو کوینازولین-4(h1)اون، آلومینیم هیدروژن سولفات [al(hso4)3] در تهیه مشتقات مختلف از آمیدو آلکیل نفتولها، آلومینیم تریس دی هیدروژن فسفات [al(h2po4)3] در تهیه مشتقات مختلف از تری متیل سایلیل اترها، سدیم هیدروژن سولفات در تهیه مشتقات h2-ایندازولو(b-2و1)فتالازین-1و6و11(h13)-تری اون و همچنین تهیه مشتقات 2-آمینو-h4-1و3-اکسازین و سریم کلرید ساپورت شده بر روی سیلیکاژل (sio2-cecl3) در سنتز مشتقات مختلف 2و4و5-تری آریل ایمیدازول و سنتز مشتقات مختلف 2-آریل بنزوتیازول می پردازد.

سوسوزنی یکی از روش های مهمی است که برای آشکارسازی تابش یوننده به کار می رود. طیف سنج های بسیاری در تصویر برداری پزشکی، فیزیک هسته ای و ذرات، آزمون های غیر مخرب، پراش پرتو ایکس و غیره بااین روش کار می کنند. به طوری که مزیت عمده این روش جامعیت آن است، و این نشان از اهمیت و ضرورت تحقیقات وسیع در زمینه شناخت ترکیبات سوسوزنی جدید دارد. در این پایان نامه خاصیت سوسوزنی برخی ترکیبات آلی و نمک فلزی، هنگامی که در ساختار سیلیکاژل قرار می گیرند، به صورت تجربی بررسی شده است. این سیلیکاژل ها از هیدرولیز تترا اتیل اورتوسیلیکات، و با استفاده از آب به عنوان عامل هیدرولیز و اسید کلریدریک به عنوان کاتالیزور بدست آمده اند. سعی نکردیم سیلیسیم دی اکساید را در ساختار سیلیکاژل جاسازی کنیم، چون این ترکیب در فرایند تشکیل ژل تولید می شود. برای بررسی خاصیت سوسوزنی هر یک از ترکیبات، طیف های جذبی و گسیلی و متعاقباً طیف های ارتفاع تپ آنها گزارش شده اند. با بررسی تعدادی ترکیب آلی در ساختار سیلیکاژل برای آنها سوسوزنی مشاهده نشد. هنگامی که به محلول همین ترکیبات آلی در ساختار سیلیکا اندکی نمک یدید سدیم اضافه کردیم موجب سوسوزنی این نمونه ها شد که با مطالعه و تحقیق بیشتر و فراهم نمودن شرایط فیزیکی ایده آل برای سیلیکاژل های ساخته شده می توان این نتایج را بهبود بخشید.