نام پژوهشگر: نرگس آموسی
نرگس آموسی مرضیه اخلاقی
این نوشتار با نگاه به مبانی قرآنی و روایی، به بررسی موضوع تأثیرپذیری صدرا از قرآن و روایات در مسئله اختیار پرداخته است و این نتیجه حاصل شده که وی میان رهیافتهای قرآنی، عرفانی و فلسفی نوعی اتّحاد ایجاد کرده است؛صدرا،در حلّ مسئله انسان شناسی و اختیار او، از ره آوردهای مختلف فلسفی، عرفانی،قرآنی و احادیث استفاده کرده،وی در راهیابی به تعریف مطلوب خود از انسان و اختیار او، به آموزه های شریعت توجّه داشته و یکی از مهمترین ویژگیهای انسان را اراده و اختیار او می داند.در قرآن انسان پرتوی از وجود خدا و جانشین او بر روی زمین است و در عین حال حرکت و اختیار او نیز، نادیده گرفته نشده، و عاملی مهم برای هدایت و ضلالت انسان به شمار آمده،و مشیّت الهی و اختیار انسان هر دو مورد توجّه قرار گرفته است. صدرا،با بهره گیری از قرآن و روایات به مساْله اختیار پرداخته، از سویی نقش عامل انسانی یعنی اراده و قدرت را در تحقّق افعال انسانی می پذیرد و از سوی دیگر همان فعل را مستند به خداوند می داند.قدرت الهی بر انسان و افعالش احاطه دارد ولی این احاطه و سیطره به نحوی نیست که موجب خدشه دار شدن آزادی و اراده انسانی گردد،زیرا اراده حق بر این تعلّق گرفته که افعال انسان به نحو اختیاری پدید آید.