نام پژوهشگر: ثمانه تیموری
ثمانه تیموری حسین سلیمی
در پایان نامه حاضر به بررسی علل مهاجرت زنان در سه کشور ایران و عراق و افغانستان پرداخته شده است . در نتایج بدست آمده مشخص شد که فقدان امنیت اجتماعی ، تبعیض جنسیتی ، مشکلات اقتصادی و بحران هویت از مهمترین علل خروج این گروه زنان در سه کشور فوق الذکر می باشد . البته در هر چهار عامل پدیده جهانی شدن و روند آن تاثیر بسزایی در ایجاد و رویکردهای مثبت و منفی مهاجرت داشته است. 1- متغیر فقدان امنیت اجتماعی و ارتباط آن بامهاجرت : جنگ و خشونت دوعامل ایجاد عدم امنیت در زنان سه کشور ایران ، افغانستان ، عراق نشان داده شده است .جنگ در دوره های مختلف در هر سه کشور نامبرده رخ داده که زنان و کودکان بیشترین قربانیان در امنیت از میان رفته می باشند . خشونت علیه زنان به دو شکل داخلی و خارجی است که انواع خشونتهای فیزیکی و روحی و روانی را در بر داردکه بازتاب آن را در کنفرانسها و کنوانسیونهای مختلف حقوق بشر می بینیم . در مصاحبه کیفی و پرسشنامه ای که به همین منظور در بین زنان سه کشور به تعداد 220نفر و در سطح تحلیل فردی پرشد ، فقدان امنیت اجتماعی به عنوان یکی از دلایل مهم مهاجرت شناخته شد.این عنوان در ایران و افغانستان رابطه مستقیم در رشد مهاجرت زنان دارد ولی در عراق بطور مستقیم بر روند مهاجرت تاثیر گذار نمی باشد . عدم امنیت در افغانستان و عراق بالاتر از حد متوسط است . (61.29و61.4?) ،ایران(41.4?). 2-تبعیض جنسیتی و مهاجرت : جنسیت بحث مرکزی در مهاجرت می باشد . زمانی که انتظارات مختلف زنان درکشور اصلی درک نشود ، نابرابری جنسیتی فاکتور مهمی درروند مهاجرت می باشد. این تبعیض درحوزه های مختلف داخلی و اجتماعی در هرسه کشور رخ داده (افغانستان70/3،عراق60.5،ایران56.79?) و در نتایج به دست آمده مشخص شد که تبعیض جنسیتی رابطه مستقیم با افزایش مهاجرت دارد. 3-بحران هویت و مهاجرت : نتایج نشان می دهد که بحران هویت در هر سه کشور وجود دارد (افغانستان49،عراق47.28،ایران39.61?). تغییر نگرش مذهبی ،گذارارزشها و هنجارها و قومیت از شاخصه های تاثیرگذار بر افزایش روند مهاجرت زنان است . جهانی شدن تقابل بین سنت و مدرنیته را ایجاد می کند . تضاد ایجاد شده باعث تردید هویتی در فرد می گردد و به دنبال آن مهاجرت به عنوان یکی از عوامل گریز از تردید و حل بحران هویتی در نظر گرفته می شود . سطح معنادار و همبستگی دو متغیر ، نشان دهنده رابطه مستقیم بحران هویت با رشد مهاجرت در هر سه کشور می باشد. 4-مشکلات اقتصادی و مهاجرت : نتایج جدول میانگین نشان می دهد که مشکلات اقتصادی در هر سه کشور بالاتر از حد متوسط وجود دارد (افغانستان75.85،عراق71.77و ایران66.3?). جهانی شدن اقتصاد چالشهای بسیاری درکشورهای غیر صنعتی ایجاد کرد که به رشد نابرابردرآمد و ایجاد فقرو منزلت کاری در کشورهای جهان سوم منجر شده است . رابطه مشکلات اقتصادی و افزایش مهاجرت در هرسه کشور مستقیم است . با زیاد شدن مشکلات اقتصادی روند مهاجرت افزایش می یابد. به طورکلی و در مجموع نزد زنان افغان و عراقی ،جنگ و مشکلات اقتصادی و نزد زنان ایرانی ، جنگ وعدم امنیت ذهنی و عینی از شاخصه های برتر در افزایش مهاجرت زنان می باشد.