نام پژوهشگر: مرتضی تقی زاده
مرتضی تقی زاده غلامعلی شفابخش
بهبود سیستم حمل ونقل همگانی که بخش مهمی ازسیستم حمل ونقل است، اثر بسیارزیادی دربهبود مشکلات ساختاری وعملکردی سیستم حمل ونقل شهرهای بزرگ جهان خواهد داشت. بررسی اجمالی وضعیت حمل ونقل کشورهای پیشرفته موید این مطلب است که یکی از ویژگیهای عمده اینگونه کشورها در بخش حمل ونقل، برخورداری از شبکه حمل ونقل عمومی گسترده، ایمن و با قابلیت دسترسی آسان می باشد که در مقایسه با وسایل نقلیه شخصی با هزینه های واقعی از مزیتهای بالاتری نسبت به سایر سیستمهای حمل ونقل درون شهری برخوردار است. اکثر مردم برای استفاده از وسایل نقلیه شخصی در سفرهای داخل شهری دلایل مختلفی را بیان می دارند که برخی از آنها شامل: زمان سفر طولانی در وسایل نقلیه همگانی، عدم وجود سرویسهای کافی، عدم رضایت از خدمت دهی سیستم حمل و نقل همگانی، نارضایتی ناشی از ازدحام داخل وسایل نقلیه همگانی، عدم احساس اطمینان در داخل وسیله نقلیه همگانی ناشی از توانایی راننده و مسیر حرکتی و در نهایت عدم وجود سیستم های مناسب اطلاع رسانی در داخل و یا خارج وسیله نقلیه همگانی می باشد. نیاز به یک سیستم حمل و نقل همگانی با کیفیت بالا به منظور از بین بردن نتایج فوق باعث شده است تا در شهرهای توسعه یافته گرایش به استفاده از سیستمهای حمل ونقل با سرعت و کیفیت بالا افزایش یابد. با توجه به قانون توسعه حمل ونقل عمومی و مدیریت سوخت، دولت موظف است سهم حمل ونقل درون شهری را تا پایان برنامه پنجم به 75% برساند. احداث تراموا، قطار سبک شهری و حتی احداث شبکه مترو، توسعه و احداث بزرگراهها از جمله راهکارهای بلندمدت بهبود سیستم حمل و نقل هستند. اما با توجه به وضعیت موجود و هزینه بسیار بالای سیستمهای حمل ونقلی فوق الذکر، از راهکارهای کوتاه مدت و با هزینه ای پایینتر نیز می توان استفاده کرد. یکی از راهکارهای کوتاه مدت بهسازی ناوگان اتوبوسرانی و افزایش بهره وری آن است. سیستم حمل و نقل اتوبوسی سریع یک سیستم حمل و نقل با کیفیت بالا است که امکان جابجایی سریع، راحت و ایمن مسافران با درنظر گرفتن حق تقدم اتوبوس به سایر وسایل نقلیه، سرعت بالای بهره برداری، بازاریابی و خدمات رسانی مناسب به مسافران درحد عالی، فراهم می آورد. در اصل اتوبوس سریع از نظر سطح کارایی و مشخصه های رضایت مسافر قابل رقابت با سیستم حمل و نقل ریلی است اما از نظر هزینه بسیار ارزان تر از آن است. با توجه به عدم وجود سیستم حمل ونقل جایگزین مناسب مانند مترو، قطار شهری و... اتوبوسرانی مهمترین و اساسی ترین وسیله حمل ونقل عمومی در شهر ساری بوده و تا سالهای آینده نیز این موقعیت را حفظ خواهد کرد. در این مطالعه برآنیم امکان سنجی استفاده از سیستم اتوبوس سریع در شهر ساری را مورد بررسی قرار دهیم.