نام پژوهشگر: حسن کیانی خوزستانی
زهرا علایی حسن کیانی خوزستانی
پژوهش حاضر به بررسی میزان کاربرد منابع موجود در کتابخانه های وابسته به سازمان فرهنگی و تفریحی شهرداری اصفهان پرداخته و تلاش کرده است ضمن سنجش نیاز کاربران به انواع منابع اطلاعاتی موجود، میزان رضایت آنها را نیز از مجموعه کنونی بسنجد.در راستای این امر به بررسی علل و عوامل عدم استفاده بهینه از منابع اطلاعاتی موجود پرداخته ودر ادامه راه حل هایی در جهت افزایش میزان استفاده از منابع موجود پیشنهاد گردیده است. با رویکردی پیمایشی-توصیفی، تعداد 250 پرسشنامه به صورت تصادفی در دسترس مراجعان بخش های مختلف این کتابخانه ها (شامل کتابخانه مرکزی و 14 باب کتابخانه اقماری) در سطح شهر اصفهان قرار داده شده و پس از جمع آوری4/98 درصد از آنها ، نتایج توسط بسته نرم افزاری spss 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان داده است که منابع اطلاعاتی موجود در کتابخانه های وابسته به سازمان فرهنگی و تفریحی شهرداری اصفهان با نیازهای اطلاعاتی جامعه استفاده کننده از آنها همخوانی دارد و دربین انواع منابع اطلاعاتی موجود در کتابخانه های مورد مطالعه،کتابها بیشترین استفاده را دارا می باشند، همچنین در استفاده از منابع کتابی، کتابهای مرتبط با موضوعات سرگرم کننده نظیر داستانها و... نسبت به سایر موضوعات بیشتر با استقبال مراجعان مواجه هستند.در ضمن آنکه میزان رضایت کلی جامعه استفاده کننده از منابع کتابخانه های مورد مطالعه در سطحی بالاتر از متوسط قرار دارد و عدم آشنایی مراجعان با انواع منابع وروش های جستجوی آنها در کتابخانه های مورد مطالعه، یکی از دلایل عدم استفاده بهینه از منابع میباشد.
غزال پیرابی حسن کیانی خوزستانی
یافته های تحقیق نشان داد که از مجموع 12 کتابخانه که پرسشنامه را عودت دادند. 4 کتابخانه (33.3درصد) فاقد خدمات (sdi) هستند و در 8 کتابخانه (66.7درصد) خدمات (sdi)به طور نسبی ارائه می شود. این بررسی نشان داد که در هیچ یک از کتابخانه های مورد بررسی خدمات (sdi)به طور کامل ارائه نمی شود. 35 درصد از کارمندان ضرورت اجرای خدمات (sdi) را در حد بسیار زیاد،53 درصد در حد زیاد و 12 درصد در حد متوسط می دانند.45 درصد از مدیران ضرورت اجرای خدمات (sdi) را در حد بسیار زیاد،36 درصد در حد زیاد و 18 درصد در حد متوسط دانسته اند. هیچ یک از پاسخگویان ضرورت اجرای این خدمات را کم و بسیار کم ندانسته اند. از مجموع پنج گروه استفاده کننده از خدمات (sdi)،بیشترین(100درصد) گروه استفاده کننده اعضاء هیات علمی و اساتید مدعو در دانشگاه و دانشجویان تحصیلات تکمیلی هستند. هیچ یک از پاسخگویان نسبت به ارائه خدمات (sdi)بی علاقه نیستند
حمیده گوهری رویا برادر
منابع انسانی از مهم ترین شاخص های اثرگذار بر موفقیت مدیریت دانش سازمانی است. کارکنان، گنجینه های پنهان یک سازمان هستند که همچون پایگاهی از دانش در طی سال ها تجارب، راه حل ها و ابتکارات را به صورت دانش نهان در ذهن خود جمع آوری کرده اند. با توجه به این واقعیت، لازم است سازمان ها برای افزایش این سرمایه و حداکثر تبادل در بین کارکنان و نهایتاً ایجاد دانش سازمانی تمام تلاش خود را به کار برند. هدف پژوهش کاربردی حاضر، بررسی وضعیت نیروی انسانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور در واحد ستادی و نحو? عملکرد آن در فرایندهای تبدیل دانش در بین کارکنان و همچنین در سطح سازمان است. در این پژوهش، از دو روش مطالعه کتابخانه ای و پیمایش توصیفی استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنام? محقق ساخته، مشتمل بر 8 شاخص و 46 پرسش بسته است. کلیه کارکنان واحد ستادی نهاد کتابخانه های عمومی کشور، جامعه پژوهش را تشکیل می دهند. یافته های پژوهش نشان می دهند که شاخص دانش نهان فردی کارکنان، دارای بیشترین میانگین بوده است. شاخص های "دانش آشکار سازمانی" و "تبدیل دانش آشکار به دانش نهان (درونی سازی)" نیز از کمترین میانگین برخوردارند. در پایان بر اساس یافته های پژوهش، راهکارهای مناسب در جهت توسع? دانش و عملکرد نیروی انسانی در ارتباط با فرایندهای تبدیل دانش، ارائه شد.
مرضیه محمدی منصور تاجداران
پژوهش حاضر با هدف شناسایی قابلیت های وبگاه های بانک های دولتی و خصوصی ایران، سنجش این قابلیت ها در این وبگاه ها، محاسبه پیوندهای ورودی و ضریب تأثیر وب آنها، و همچنین بررسی ارتباط میان این قابلیت ها و ضریب تأثیر وب آنها انجام شده است. هدف دیگر این پژوهش این است که پس از استخراج قابلیت ها و ارزیابی آنها با تجزیه و تحلیل نهایی یافته ها، به رتبه بندی کلیه بانک های جامعه مورد پژوهش به لحاظ عملکرد اینترنتی و وضعیت اطلاع رسانی تحت وب آنها بپردازد. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و در آن از سه روش مطالعات کتابخانه ای، پیمایش توصیفی و روش تحلیل پیوند استفاده شده است. ابزار پژوهش در پیمایش توصیفی، سیاهه ارزیابی محقق ساخته و در تحلیل پیوند، کاوشگر سایت یاهو می باشد. سیاهه ارزیابی پژوهش شامل 13 قابلیت (با 80 نشانگر) است. قابلیت ها شامل صحت، دقت و درستی اطلاعات؛ صلاحیت و درجه اعتبار تخصصی پدیدآورنده؛ دامنه پوشش؛ سهولت استفاده و کاربرپسندی؛ روزآمد بودن؛ فشردگی و انبوهی تراکم؛ کنش متقابل و تعامل؛ ساختار وبگاه؛ عینیت؛ سرعت؛ دسترسی؛ امنیت و اخبار هستند. اعضای جامعه پژوهش وبگاه های 18بانک دولتی و خصوصی ایران هستند که در شهریور 1388 توسط بانک مرکزی به عنوان بانک های فعال معرفی شده اند. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که در وبگاه های بانک های مورد مطالعه قابلیت های فشردگی اطلاعات، دامنه پوشش، ساختار، سرعت، قابلیت دسترسی، عینیت و اخبار دارای درجه مناسبی هستند و سایر قابلیت ها از درجه نامناسبی برخوردارند. در رتبه بندی وبگاه ها از لحاظ به کارگیری قابلیت ها، بانک های سرمایه و صنعت ومعدن به ترتیب بالاترین و پایین ترین جایگاه را به خود اختصاص دادند. در بخش تحلیل پیوند، وبگاه بانک ملی با 41918 صفحه دارای بیشترین تعداد صفحات؛ وبگاه بانک کشاورزی با 88248 پیوند ورودی، دارای بیشترین تعداد پیوندهای ورودی؛ و وبگاه بانک سامان با ضریب تأثیر وب 71/39 دارای بالاترین ضریب تأثیر وب در میان وبگاه های جامعه پژوهش می باشند. در بررسی همبستگی میان قابلیت ها و ضریب تأثیر وب تنها میان قابلیت کنش متقابل و ضریب تاًثیر وب رابطه معنی دار مشاهده شد. در پایان پژوهش، ضمن بحث پیشنهاداتی به منظور بهبود وضعیت وبگاه های بانک های دولتی و خصوصی ایران ارائه شده است
نعیمه یگانه خواجه حسن کیانی خوزستانی
هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی و مقایسه استنادهای پایان نامه های دانشجویان دکتری در رشته های حقوق و علوم سیاسی دانشگاه های دولتی شهر تهران: دانشگاه امام صادق، تربیت مدرس، تهران، شهیدبهشتی و علامه طباطبائی بین سالهای ???7-1380می باشد، که در آن استنادهای صورت گرفته به نشریات ادواری، به منظور تعیین نشریات هسته مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش با استفاده از روش تحلیل استنادی انجام شده است. جامعه مورد پژوهش عبارتست از 265 پایان نامه که در مجموع9507 استناد به نشریات ادواری در آنها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج بدست آمده نشان داد که در همه دانشگاه های مورد مطالعه در هر دو رشته حقوق و علوم سیاسی، بیشترین استناد به کتاب و بعد از آن به نشریات ادواری اختصاص داشته است. زبان اکثر استنادهای نشریات ادواری در هر دو رشته حقوق و علوم سیاسی به زبان فارسی است. نیم عمر نشریات ادواری مورد استناد در دانشگاه های مورد مطالعه در رشته حقوق بین 6 تا 13 سال و در رشته علوم سیاسی بین 6 تا 12 سال تعیین گردیده است. نشریات هسته رشته حقوق و علوم سیاسی بر اساس قانون برادفورد در دانشگاه های امام صادق، تربیت مدرس، تهران، شهیدبهشتی به جز دانشگاه علامه طباطبائی مشخص و پر بسامدترین نشریات ادواری مورد استناد در هر یک از رشته های حقوق و علوم سیاسی به تفکیک گرایش تعیین شدند.
مریم توکل رویا برادر
پژوهش حاضر با هدف بررسی ارائه خدمـات عمومی به کودکـان مقطع پـیش دبستانی در کتـابخانه های آموزشگاهی (دولتی و غیر دولتی) شهر تهران انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی مقطعی می باشد و برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. پس از روایی سنجی، اصلاحات و ویرایش هایی با توجه به پیشنهادات اساتید صورت گرفت و پایایی پرسشنامه نیز الفای کرونباخ بیشتر از 7/0 را نشان داد. جامعه پژوهش شامل کلیه مدیران و مسئولین کتابخانه های مدارس ابتدایی (دولتـی و غیر دولتـی) شهر تـهران می باشـد که تمامی این مـدارس دارای مقطــع پـیش دبسـتانی هستند و زیر نـظر وزارت آموزش و پـرورش خـدمت می کنند. شیوه نمـونه گیری، طـبقه بندی تصادفی است که از تعداد 162 پرسشنامه، 58 پرسشنامه توسط مدارس غیر دولتی و 104 پرسشنامه توسط مدارس دولتی پاسخ داده شد. آمار پژوهش با استفاده از نرم افزار اس.پی.اس. اس (نسخه 18) مورد تجزیه و تحلیل قـرار گرفت. از دو روش ضریـب همبستگی اسپـیرمن و تفـاوت میانگیـن ها (تـی مستقل) برای پاسخ بـه پرسش ها و فرضیات پژوهش استفاده شد . در پایان نتایج بدست آمده از این پژوهش گویای این است که بین ارائه خدمات عمومی به کودکان مقطع پیش دبستان در کتابخانه های مدارس دولتی و غیر دولتی شهر تهران تفاوت چندانی وجود ندارد و هر دو در وضعیت و شرایط متوسطی قرار دارند اما مدارس غیر دولتی اندکی در شرایط مطلوب تری به سر می برند. خدمات عمومی شناساندن کتابخانه و فعالیت های ترویج خواندن و جذب کودک به کتابخانه و خدمات امانت اولویت بیشتری نسبت به آشنایی با کتابخانه و شیوه بهره گیری از آن و خدمات مرجع در کتابخانه های آموزشگاهی شهر تهران دارند و عوامل وضعیت موجودی، ویژگی های فضا و ساختمان، وسایل و تجهیزات و نیروی انسانی و اداره کتابخانه نیز بر ارائه خدمات عمومی در کتابخانه های مذکور تأثیر مثبت و قوی دارند.
سمیه فاطمی زاده حسن کیانی خوزستانی
بی شک کتاب به عنوان ارتباط دهنده تفکر گذشته انسان ها با آینده، عاملی موثر در شکوفایی استعدادهای جوامع بشری است و این بدان معناست که بدون ارتباط و انس با کتاب نمی توان گامی موثر در جهت تعالی تفکر، اندیشه بشری و نیز توسعه جوامع برداشت. در همین راستا، برگزاری نمایشگاه های کتاب به عنوان فرصتی مغتنم برای اهل خرد و دانش در جهت اعتلای فرهنگی و زمینه سازی برای توسعه و پیشرفت جوامع و نیز تحول سرانه مطالعه اهمیت ویژه ای می یابد. از این رو با توجه به اهمیت مضاعف نمایشگاه های کتاب، بررسی آسیب های موجود در برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب تهران از سال 1386 تا 1389، از دید کتابداران متخصص کتابخانه های مرکزی دانشگاه های شهر تهران (جامعه مورد مطالعه)، موضوع پژوهش حاضر درنظر گرفته شد. روش پژوهش حاضر پیمایشی انجام است و 106 پرسشنامه از 131 پرسشنامه توزیع شده ( بیش از 80 درصد ) به عنوان ابزار گردآوری داده ها برگشت داده شد و نتیجه گیری حاصل از این پژوهش نشان می دهد از دید جامعه مورد مطالعه، در حال حاضر عدم مدیریت مناسب مهمترین نقطه ضعف نمایشگاه بین المللی کتاب تهران به شمار می رود. همچنین میزان رضایت جامعه مورد مطالعه از مکان نمایشگاه و فضای داخلی نمایشگاه کمتر از حد متوسط و از زمان برگزاری، نحوه عرضه و فروش و نیز کیفیت منابع عرضه شده در نمایشگاه بیش از حد متوسط می باشد. همچنین نتایج تحقیقات نشان داد میزان رضایت جامعه مورد پژوهش از نحوه اطلاع رسانی و قیمت منابع ارائه شده در حد متوسط می باشد. در پایان پژوهش نیز پبیشنهاداتی در راستای برگزاری هرچه مناسب تر نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در سال های آتی ارائه شده است.
صبا صدرایی حسن کیانی خوزستانی
پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان رعایت اصول اخلاق حرفه ای کتابداران مرجع کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران با تکیه بر دیدگاه مدیران این کتابخانه ها انجام شد. روش پژوهش پیمایشی (توصیفی – تحلیلی) است. با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، اصول اخلاق حرفه ای کتابداران مرجع استخراج شدند و براساس تقسیم بندی پیش نویس اصول اخلاقی کتابداران و اطلاع رسانان ایران که توسط انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران (شاخه قم) تدوین شده است، به شش دسته تقسیم شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه ای محقق ساخته استفاده شد. جامعه پژوهش را 75 نفر از مدیران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران تشکیل دادند که از این بین، 54 نفر (72 درصد) به پرسشنامه پاسخ دادند و جامعه آماری پژوهش را تشکیل دادند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که بیش از 70% مدیران کتابخانه ها رعایت اصول اخلاق حرفه ای کتابداران مرجع تحت سرپرستی خود را در زمینه های مسئولیت در قبال خود، همکاران، مراجعه کنندگان، سازمان و جامعه بیش از حد متوسط می دانند. در گروه مسئولیت در قبال حرفه، مدیران کتابخانه ها در مورد رعایت اصل "معرفی حرفه کتابداری و اطلاع رسانی به جامعه" اتفاق نظر ندارند و بیش از 70% مدیران کتابخانه ها رعایت اصل "تلاش برای داشتن انجمن حرفه ای قوی و منسجم و اطاعت و پیروی از آیین نامه ها و قوانین آن" را کمتر از حد متوسط می دانند. در پایان نیز براساس نتایج بدست آمده از پژوهش پیشنهاداتی در جهت بهبود رعایت اصول اخلاق حرفه ای کتابداران مرجع ارائه شده است.
فاطمه هفته خانه فراهانی حسن کیانی خوزستانی
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی ساختمان کتابخانه های مرکزی دانشگاه های مستقر در شهر تهران از دیدگاه مدیران و کتابداران شاغل در این کتابخانه ها صورت پذیرفته است. در این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی توصیفی وضعیت ساختمان کتابخانه های مرکزی دانشگاه های مستقر در شهر تهران مشتمل بر16 دانشگاه که زیر نظر وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری قرار دارند از طریق پرسشنامه ی طراحی شده برای کتابداران و مدیران کتابخانه ها (174 کتابدار و 16 مدیر) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج به دست آمده از پژوهش نشان می دهد که با توجه به استاندارد کتابخانه های دانشگاهی ایران، ساختمان کتابخانه های مرکزی دانشگاه های مورد مطالعه در فاصله مناسبی ار دانشکده ها و خوابگاه های دانشجویی قرار نگرفته اند ولی اکثر دانشگاه ها برای جبران این نقص دست به تاسیس کتابخانه های دانشکده ای و خوابگاهی زده اند که تا حدودی توانسته فاصله به وجود آمده را جبران نماید، این کتابخانه ها از جنبه مسائل امنیتی ساختمان و امنیت مجموعه در وضعیت مطلوبی قرار گرفته اند ولی در مورد مسائل رفاهی ، اقتصادی، راحتی دسترسی به بخش های مختلف، توجه به گسترش های آتی و زیربنای اختصاصی به ساختمان، زیبایی و طراحی داخلی در وضعیت متوسط ارزیابی شده اند. هم چنین آزمون فرضیه نشان داد که از دیدگاه نیروی انسانی ساختمان کتابخانه های مرکزی دانشگاه های تهران در کمتر از 50% با استاندارد مطابقت دارد.
محبوبه مرادیان حسن کیانی خوزستانی
پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان رضایت شغلی کتابداران متخصص در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران با فعالیت های شغلی واگذار شده، انجام شده است. روش تحقیق پیمایشی است و داده ها از طریق پرسشنامه بینام گردآوری شده و با نرم افزار آماری اس.پی.اس.اس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کتابدارانی است (50 نفر) که فارغ التحصیل یکی از گرایش های رشته کتابداری در مقاطع تحصیلات تکمیلی بوده و در یکی از اداره های سیزده گانه مورد مطالعه وابسته به سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران مشغول به کارند. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که رضایت کلی کتابداران متأثر از فعالیت های شغلیِ واگذار شده، بالاتر از حد متوسط (34/3) است که بیشترین رضایت مربوط به تناسب فعالیت های واگذار شده با مهارت های تحصیلی است. در بخش فرضیه ها نیز تأیید شد که بین رضایت شغلی و زمینه فعالیت های واگذار شده، نوع خدمات و پست سازمانی ارتباط معنادار وجود دارد، اما بین رضایت شغلی و ساختمان محلِ اشتغال، رابطه معناداری وجود ندارد. هم چنین بین رضایت شغلی و پارامترهای مدرک تحصیلی، رشته/گرایش تحصیلی، سابقه اشتغال و نوع استخدام رابطه وجود ندارد و در آخر بین رضایت و جنسیت رابطه وجود دارد.
محبوبه خراسانی حسن کیانی خوزستانی
پژوهش ارزیابی سطح کیفیت خدمات کتابخانه های دانشکده ای دانشگاه سمنان ( مشتمل بر هدف این 7 کتابخانه ی دانشکده ای) بر اساس ابزار لایب کوال و رتبه بندی این کتابخانه ها جهت ایجاد فضای رقابتی در بین آنها است. روش این پژوهش پیمایشی و از نوع توصیفی است و برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استاندارد لایب کوال استفاده شده است. در این پرسشنامه کیفیت خدمات در سه سطح حداقل، حداکثر و سطح دریافت و در سه بعد تاثیرگذاری خدمات، کنترل اطلاعات و کتابخانه به عنوان محل، طی22 گزاره پرسیده می شود. جامعه این پژوهش آن دسته از دانشجویان دانشگاه سمنان هستند که به عضویت کتابخانه های دانشکده ای درآمده اند. نمونه گیری به صورت تصادفی طبقه ای می باشد و حجم نمونه آماری بر اساس جدول مورگان 368 نفر است. یافته های پژوهش نشان می دهد که همه ی کتابخانه ها توانسته اند حداقل انتظار کاربران را برآورده سازند اما هنوز فاصله ی زیادی با حداکثر انتظارات دارند و تقریباً در تمامی کتابخانه ها سطح دریافت در بعد تاثیرگذاری خدمات بیشتر از ابعاد دیگر است. همچنین به کمک تکنیک آنتروپی وزن ابعاد و گزاره های لایب کوال مشخص گردید و از نظر دانشجویان دانشگاه سمنان بعد کنترل اطلاعات و گزاره "وجود وب سایت کتابخانه" اهمیت و وزن بیشتری نسبت به ابعاد و گزاره های دیگر دارند. با بکارگیری تکنیک تاپسیس برای رتبه بندی این 7 کتابخانه ی دانشکده ای در دانشگاه سمنان، کتابخانه دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی رتبه اول در ارائه خدمات را کسب کرد
سالار الماسی راد علی جلالی دیزجی
هدف از این پژوهش مطالعه تطبیقی وضیعت سواد اطلاعاتی دانشجویان مقطع کارشناسی رشته کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه رازی با دانشجویان رشته کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه پیام نور مرکز کرمانشاه است، روش پژوهش، روش پیمایشی و روش تطبیقی است و جامعه پژوهش جمعا 253 نفر شامل103 نفر از دانشجویان رشته کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه رازی و 153 نفر دانشجویان رشته کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه پیام نور مرکز کرمانشاه است و داد ه ها از طریق پرسشنامه گردآوری شده اند. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که سواد اطلاعاتی دانشجویان رشته کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه رازی بر اساس استانداردهای پنجگانه (ای. سی. آر. ال.) "قابلیت های سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی" برای کل پرسشنامه بالاتر از حد متوسط (10/4) است. یافته ها نشان داد که سواد اطلاعاتی دانشجویان رشته کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه پیام نور مرکز کرمانشاه تقریبا از حد متوسط بالاتر (29/3) می باشد. رتبه بندی میانگین های کسب شده نشان داد که سواد اطلاعاتی دانشجویان رشته کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه رازی بر اساس استانداردهای پنجگانه "قابلیت های سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی" به ترتیب 5- 1- 4 – 3 -2 و سواد اطلاعاتی دانشجویان رشته کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه پیام نور مرکز کرمانشاه بر اساس همین استانداردها به ترتیب 1- 5- 4-2-3 است. نتایج وجود تفاوت معنادار بین سواد اطلاعاتی دانشجویان رشته کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه رازی و پیام نور مرکز کرمانشاه برای کل پرسشنامه و برای هر یک از استانداردها را نشان داد، بدین معنی که سواد اطلاعاتی دانشجویان رشته کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه رازی بیشتر از دانشجویان رشته کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه پیام نور مرکز کرمانشاه می باشد.
کاترین پویا حسن کیانی خوزستانی
هدف پژوهش: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش والدین درارتقاء سطح سواد اطلاعاتی دانش آموزان مقطع پیش دانشگاهی مدارس دولتی و غیر دولتی منطقه 2 شهر تهران انجام شد. این پژوهش در پی شناخت تاثیر سطح تحصیلات و مولفه های سواد اطلاعاتی و شغل والدین، و نقش آنان دراستفاده درست فرزندان از منابع اطلاعاتی مناسب است. روش شناسی پژوهش: رویکر پژوهش حاضر، در بخش مرور پیشینه ها و ادبیات نظری، مطالعه کتابخانه ای، و در تجزیه و تحلیل یافته ها، روش پیمایشی – تحلیلی است. شیوه جمع آوری داده ها، یک پرسشنامه محقق ساخته می باشد که دارای 31 سوال بسته و 1 سوال باز تشکیل شده است. جامعه پژوهش: جامعه مورد پژوهش،شامل دانش آموزان مقطع پیش دانشگاهی دختر و پسر که در مدارس دولتی و غیر دولتی منطقه 2 آموزش و پرورش تهران در سال 91-1390مشغول به تحصیل می باشند که تعداد 689 نفر از دانش آموزان به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده که از بین آنها 688 پرسشنامه (9/99%) عودت داده شده و تحلیل های مربوطه براساس داده های آن صورت گرفت. یافته های پژوهش: نتایج نشان می دهد بین سطح تحصیلات والدین و سواد اطلاعاتی دانش آموزان مقدار ضریب همبستگی 266/0 برای پدران و 254/0 برای مادران است و همچنین میان مولفه های سواد اطلاعاتی والدین و سواد اطلاعاتی دانش آموزان ضریب همبستگی 508/ 0 برای پدران و 467/0 برای مادران مشاهده گردید. نتیجه گیری: یافته های پژوهش نشان می دهد که بین تحصیلات، سطح سواد اطلاعاتی و اشتغال والدین با سطح سواد اطلاعاتی دانش آموزان رابطه معناداری وجود دارد. بنابراین می توان گفت والدین دارای سطح تحصیلات و سواد اطلاعاتی بالاتر که فرزندانشان در مراکز آموزشی پیش دانشگاهی غیر دولتی مشغول به تحصیل بوده اند، دارای فرزندانی باسواد اطلاعاتی بالاتر نیز باشند. همچنین جنسیت دانش آموزان تاثیری بر سطح سواد اطلاعاتی آنان ندارد.
مطهره پیمان خواه معصومه کربلا آقایی کامران
هدف پژوهش حاضر بررسی میزان سواد اطلاعاتی دانشجویان سال آخر کارشناسی دانشکده های علوم انسانی، علوم پایه، مهندسی و اقتصاد و مدیریت است. روش پژوهش پیمایشی توصیفی است که از آمار توصیفی برای توصیف و توزیع فراوانی پرسش های پژوهش (میانگین و درصد) و از آمار استنباطی برای تجزیه و تحلیل فرضیه ها(تجزیه واریانس، آزمونt استیودنت و آزمون فیشر) استفاده شده است. جامعه پژوهش شامل دانشجویان سال آخر کارشناسی دانشکده های علوم انسانی، مهندسی، علوم پایه و اقتصاد و مدیریت است که از 1475 نفر 300 نفر به عنوان نمونه با استفاده از جدول مورگان انتخاب شده اند. یافته های پژوهش نشان می دهد که میانگین نمره سواد اطلاعاتی دانشجویان سال آخر کارشناسی دانشکده علوم انسانی 17/45، دانشکده علوم پایه 32/37، دانشکده مهندسی 35/30 و دانشکده اقتصاد و مدیریت 5/32 می باشد. در این میان دانشجویان رشته زبان و ادبیات عرب با میانگین نمره سواد اطلاعاتی 62/49 بیشترین نمره سواد اطلاعاتی و دانشجویان مهندسی صنایع با میانگین نمره سواد اطلاعاتی 3/25کمترین نمره سواد اطلاعاتی را کسب کرده اند. نتایج پژوهش نشان داد که میان سواد اطلاعاتی دانشکده ها و رشته های تحصیلی دانشگاه سمنان تفاوت معناداری وجود دارد، اما میان جنسیت و سطح سواد اطلاعاتی دانشجویان ارتباط معناداری وجود ندارد.
سحر همامی علی جلالی دیزجی
. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که بین میزان رضایت شغلی کتابداران دانشگاه علامه طباطبایی و متغیر های سن، جنسیت، وضعیت تاهل، تعداد فرزندان و میزان تحصیلات آنان تفاوت معناداری وجود ندارد، اما بین میزان رضایت شغلی کتابداران دانشگاه علامه طباطبایی و حیطه های ماهیت کار، سرپرستی، ترفیعات، حقوق و مزایا و عوامل محیطی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. یافته های جانبی پژوهش حاضر نشان داد که میزان رضایت شغلی کتابداران دانشگاه علامه طباطبایی درحیطه های ماهیت کار، سرپرستی و همکاران بالاتر از حد متوسط، و در حیطه های ترفیعات، حقوق و مزایا و عوامل محیطی پایین تر از حد متوسط قرار دارد و در مجموع میزان رضایت شغلی کتابداران دانشگاه علامه طباطبایی در حیطه عوامل شغلی بالاتر ازحد متوسط ارزیابی گردید
مرضیه صالحی حسن کیانی خوزستانی
پژوهش حاضر با هدف تحلیل استنادی پایان نامه های کارشناسی ارشد دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه الزهرا (س) طی سال های 1389 – 1385 انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع مطالعه سندی است و با روش تحلیل استنادی انجام شده است. جامعه مورد مطالعه شامل تمامی منابع مندرج در فهرست منابع و مآخذ پایان نامه های کارشناسی ارشد دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه الزهرا (س) بوده است. در این پژوهش 406 پایان نامه شامل 13 عنوان در رشته تحصیلی برنامه ریزی درسی، 61 عنوان در رشته تحصیلی روانشناسی تربیتی، 82 عنوان در رشته تحصیلی روانشناسی عمومی، 41 عنوان در رشته تحصیلی فلسفه تعلیم و تربیت، 59 عنوان در رشته تحصیلی کتابداری و اطلاع رسانی، 69 عنوان در رشته تحصیلی مدیریت آموزشی و 81 عنوان در رشته تحصیلی مشاوره و راهنمایی مورد بررسی استنادی قرار گرفته است. ابزار تجزیه و تحلیل داده ها نرم افزار مایکروسافت اکسل بوده و در مجموع حدود26970 استناد از این پایان نامه ها استخراج شده است. یافته های پژوهش حاضر نشان داد که میانگین تعداد استناد برای هر پایان نامه 44/66 استناد بوده است که از نظر شکل فیزکی کتاب ها با 05/42% استناد، اصلیترین قالب فیزیکی منابع مورد استناد و زبان فارسی با 75/65 %، زبان غالب منابع مورد استناد بوده است. همچنین بررسی کتاب ها و مقاله های مورد استناد از نظر وضعیت تألیف، ترجمه و گردآوری نشان داد که بیشترین استنادها به کتاب ها و مقاله های تألیفی با 75/70 % بوده است. میانگین نیم عمر کتاب های فارسی 32/8 سال، میانگین نیم عمر کتاب های لاتین 25/13 سال، میانگین نیم عمر نشریات فارسی 86/5 سال و میانگین نیم عمر نشریات لاتین 36/9 سال برآورد شده است. فهرستی از کتاب ها و نشریات پراستناد هم در هر رشته تحصیلی ارائه گردیده است. کلیدواژه ها: پایان نامه- تحلیل استنادی- دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی - دانشگاه الزهرا (س)- نیم عمر
مینو عظیمی حسن کیانی خوزستانی
مقدمه:کتابخانه دانشگاهی به منزله قلب دانشگاه است؛ در عصر انفجار اطلاعات نیز، سیر تحول فناوری اطلاعات اهمیت آنها را بیش از پیش کرده است؛ از اینرو لازم است کتابخانه ها خود را با تحولات روزمره هماهنگ نمایند. نیروی انسانی از مهمترین عوامل تاثیرگذار در اثربخشی کتابخانه ها محسوب می شوند. به همین خاطر این پژوهش به ارزیابی وضعیت نیروی انسانی شاغل در کتابخانه های دانشگاه های پیام نور استان های آذربایجان شرق و غربی و مطابقت آنها با استاندارد کتابخانه های دانشگاهی ایران پرداخته است. روش پژوهش: در این تحقیق به مطالعه ی 36 کتابخانه دانشگاه پیام نور استان های آذربایجان غربی و شرقی پرداخته شد. روش پژوهش از نوع پیمایشی بود و داده های این پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته با در نظر گرفتن معیارهای استاندارد کتابخانه های دانشگاهی ایران گردآوری شد. نتایج حاصله با توجه به معیارهای استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران مورد مقایسه قرار گرفت. برای روایی و پایایی از معیارهای مطرح در استاندارد کتابخانه های دانشگاهی ایران و نظر متخصصان و اساتید راهنما و مشاور استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان می دهند که هیچ یک از کتابخانه ها استاندارد تامین نیروی انسانی متخصص شاغل در کتابخانه را رعایت نکرده اند؛ 4-69 درصد کارکنان با استاندارد کتابخانه های دانشگاهی ایران آشنایی دارند؛ در 1/61 درصد از کتابخانه ها خدمات کامپیوتری ارائه می شوند؛ 1/36 درصد کتابخانه ها، نرم افزار کتابخانه ای ندارند؛ که 4/69% کارمندان معتقد هستندکه از آنها به نحو مقتضی قدردانی نمی گردد؛ وضعیت کنونی نیروی انسانی شاغل در کتابخانه از تعداد و نیز تحصیلات کتابداران متناسب با نیازهای خدماتی کتابخانه، برنامه و مجموعه آن نیست؛ نتیجه گیری: کتابخانه های دانشگاههای پیام نور در استان های آذربایجان غربی و شرقی از جهت نیروی انسانی پایین تر از استاندارد کتابخانه های دانشگاهی ایران قرار دارند؛ همچنین از نظر کیفی و نیز استفاده از نیروی انسانی متخصص استاندارد کتابخانه های دانشگاهی را رعایت نموده اند. برای بهره وری مناسب،لزوم تامین نیروی انسانی متخصص با تاکید بر دارا بودن مدرک تحصیلی کتابداری، همچنین برگزاری دوره های آموزشی ضمن خدمت، توجه به برنامه های قدردانی از کارکنان، تامین بودجه و غیره بسیار لازم و ضروری است
سیده هاجر رادمرد حسن کیانی خوزستانی
گسترش عملکرد کیفیت (qfd) روشی است مشتری محور و بر بهبود مداوم و مشارکت تمامی کارکنان در ارتقای کیفیت محصول/ خدمت تأکید دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی کاربرد روش گسترش عملکرد کیفیت(qfd) در ارتقای کیفیت بخش مرجع کتابخانه مرکزی دانشگاه الزهرا است. جامعه: جامعه مورد نظر پژوهش، دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا که از خدمات بخش مرجع کتابخانه مرکزی این دانشگاه استفاده می کنند، است. حجم نمونه مورد نظر 106 نفر می باشد. روش/ رویکرد: پژوهش از نوع کاربردی و با روش توصیفی و پیمایشی است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه و مصاحبه است. یافته ها: اختلاف بین خواسته هایی که دانشجویان از آنها رضایت داشتند و خواسته هایی که برای آنان اهمیت بالایی داشت، نشان می دهد که خدمات ارائه شده در بخش مرجع کتابخانه مرکزی دانشگاه الزهرا، در حدی نیست که مراجعه کننده می خواهد ونحوه ارائه خدمات در این بخش، نیاز به بهبود و اصلاح دارد. همچنین نتیجه محاسبه میزان رضایت دانشجویان بر اساس روش qfd نشان داد که جامعه مورد پژوهش، بیشترین میزان رضایت را از رفتار کتابداران بخش مرجع دارند و کمترین میزان رضایت را از تجهیزات و فضای بخش دارند. نتایج حاصل از ماتریسهای qfd نیز الزامات عملیات برای بهبود این خدمات را به این صورت نشان داد: تخصیص بهینه منابع مالی و انسانی، استاندارد سازی ساختمان و تجهیزات کتابخانه، رفع موانع فنی وب سایت اختصاصی کتابخانه، تجدید نظر در سیاست سفارش و فراهم آوری منابع، هماهنگی عملکردی، نظر سنجی دوره ای از مراجعان، ارزیابی توسط مدیریت، استفاده از سیستم تشویق و تنبیه، تجدید نظر در بکارگماری کارکنان بخش مرجع، برگزاری دوره های آموزشی برای کتابداران، برگزاری تورهای آموزشی برای مراجعان، زمان بندی ساعات کار پرسنل و مدیریت دانش. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که روش گسترش عملکرد کیفیت، روشی موثر در به کارگیری همه عوامل سازمان برای ایجاد راهکار جهت سنجش و بهبود کیفیت خدمات آن سازمان است. واژگان کلیدی: گسترش عملکرد کیفیت(qfd)، خانه کیفیت، کیفیت خدمات مرجع، خدمات مرجع، کتابخانه مرکزی دانشگاه الزهرا، کتابخانه های دانشگاهی .
طاهره راثی تهرانی سعید رضایی شریف آبادی
پژوهش حاضر با هدف بررسی استانداردهای فراداده ای موجود در زمینه اشیای موزه ای و ارائه عناصر پیشنهادی جهت استاندارد فرادادهای اشیای موزه ای در ایران انجام شد. روش این پژوهش کتابداری تطبیقی با رویکرد کمی است. در این پژوهش با استفاده از مطالعه کتابخانه ای استانداردهای فراداده ای موجود برای اشیای موزه ای شناسایی شد و برای مشخص کردن عناصر مشترک و غیر مشترک آنها، مقایسه تطبیقی انجام گرفت. یافته ها نشان داد که تعداد عناصر غیر مشترک بیشتر از عناصر مشترک است. این عناصر نیز با عناصر به کاررفته در سیستم شبکه جامع اموال فرهنگی تاریخی (جام) نیز تطبیق داده شد. یافته ها این بخش نیز نشان داد که از بین 818 عنصر، تنها 114 عنصر دارای همپوشانی هستند. در مرحله بعدی پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، میزان اهمیت عناصر فراداده ای بر اساس طیف لیکرت سنجیده شد. در این مرحله 30 نفر از متخصصان موزه به عنوان جامعه آماری انتخاب شدند. یافته های پژوهش نشان داد بیش از 70 درصد متخصصان موزه، اهمیت 610 عنصر از مجموع عناصر فراداده ای را بسیار زیاد و زیاد دانسته اند. از این تعداد 98 عنصر در سیستم شبکه جامع اموال فرهنگی تاریخی (جام) استفاده می شود. همچنین 230 عنصر با درصد فراوانی بیش از 80 درصد و میانه 4 تا 5 قرار دارند. از طرفی در عناصر پیشنهادی تنها 16% درصد از مجموع عناصر با عناصر به کاررفته در سیستم جام مشترک است. در پایان نیز، با استفاده از نتایج پرسشنامه، 610 عنصر فراداده ای از مجموع عناصر فراداده ای براساس نظر متخصصان برای سازماندهی اطلاعات اشیای موزه ای ارائه شد.
ندا تقی زاده حسن کیانی خوزستانی
چکیده هدف: برای دسترسی به اطلاعات، اولین گام شناسایی نیازهای اطلاعاتی در زمینه مورد نظر است. این پژوهش در نظر دارد تا نیازهای اطلاعاتی زنان شاغل و خانه دار شهر خلخال را که در کتابخانه های عمومی شهر خلخال عضو نیستند، شناسایی کند تا علاوه بر اولویت بندی نیازهای آنها، مشخص شود چرا علاقه ای به عضو شدن در کتابخانه های عمومی شهر خلخال را ندارند. روش: پژوهش حاظر به لحاظ هدف از نوع کاربردی است که با روش توصیفی- پیمایشی انجام شده است و از طریق نمونه گیری تصادفی ساده، 370 نفر زنان شاغل و خانه دار از شهر خلخال به عنوان نمونه پژوهش مورد مطالعه قرار گرفته است.ابزار گردآوری داده ها در پژوهش حاضر پرسشنامه محقق ساخته می باشد.داده ها پس از جمع آوری وارد نرم افزارهای spss و expert choice شده اند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که اولویت نیازهای اطلاعاتی زنان خانه دار، نیازهای فردی و بعد از آن نیازهای مذهبی و اولویت نیازهای اطلاعاتی زنان شاغل، نیازهای پژوهشی و شغلی می باشد. سطح تحصیلات بر نوع نیاز اطلاعاتی زنان خانه دار تاثیر خواهد گذاشت و رده سنی زنان خانه دار بر روی نیاز اطلاعاتی شغلی آنان تاثیر نخواهد گذاشت. سطح تحصیلات زنان شاغل تعیین کننده نوع نیاز اطلاعاتی آنان می باشد اما رده سنی زنان شاغل بر روی نیاز اطلاعاتی آموزشی آنان تاثیر نخواهد گذاشت. 33 درصد زنان شاغل نیاز های اطلاعاتی خود را از طریق اینترنت کسب می کنند ولی زنان خانه دار بیشتر از طریق مشاهده تلویزیون (46 درصد) و گفتگو با دیگران (23 درصد) اطلاعات خود را کسب می نمایند. آشنا نبودن با روش استفاده از منابع با میانگین 72/3 و فضای نامناسب کتابخانه با میانگین 63/3 از دلایل عمده عضو نشدن زنان خانه دار و رفتار کتابداران با میانگین 42/4 و کمبود وقت با میانگین 87/3 از دلایل عمده عضو نشدن زنان شاغل در کتابخانه های عمومی شهر خلخال است. همچنین بین نیازهای اطلاعاتی زنان شاغل و خانه دار تفاوت معناری وجود دارد.
مهناز محمدابراهیم حسن کیانی خوزستانی
پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت خدمات کتابخانه¬ای در مدارس هوشمند شهر تهران به روش پیمایشی انجام گرفته است. جامعه آماری شامل 177 نفر از مدیران، معلمان، کارشناسان فناوری اطلاعات (هوشمندسازی) و کتابداران شاغل در 22 مدرسه هوشمند شهر تهران می¬باشند. برای گردآوری داده¬ها از دو پرسشنامه محقق ساخته و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی شامل فراوانی، درصد فراوانی و میانگین و آمار تحلیلی شامل آزمون مقایسه میانگین دو نمونه وابسته (آزمون (t استفاده گردید. یافته¬های پژوهش نشان می¬دهد بر اساس نگرش مدیران، معلمان، کارشناسان فناوری اطلاعات (هوشمندسازی) خدمات مرجع و خدمات جانبی در حد نیاز کاربران تامین شده ولی بین خدمات امانت، خدمات رایانه¬ای و خدمات ویژه مدارس هوشمند موجود و مورد نیاز اختلاف معناداری وجود دارد. همچنین بر اساس نگرش کتابداران فقط خدمات جانبی در حد نیاز کاربران تامین شده است و در مورد سایر خدمات بین وضعیت موجود و وضعیت مطلوب اختلاف معناداری وجود دارد. ضمن آنکه بر اساس نگرش مدیران، معلمان، کارشناسان فناوری اطلاعات (هوشمندسازی) فقط کتاب¬های آموزشی و کمک آموزشی در حد نیاز کاربران تامین شده و در مورد کتاب¬های مرجع، کتاب¬های مرتبط با مطالعه آزاد و سرگرمی، نشریات ادواری و مواد سمعی، بصری و رایانه¬ای موجود و مورد نیاز اختلاف معناداری وجود دارد. همچنین بر اساس نگرش کتابداران کتاب¬های آموزشی و کمک آموزشی و کتاب¬های مرجع و مواد سمعی، بصری و رایانه¬ای در حد نیاز کاربران تامین شده و در مورد سایر خدمات بین وضعیت موجود و وضعیت مطلوب اختلاف معناداری وجود دارد. نتایج نشان می¬دهد که بین خدمات و منابع مورد نیاز مدارس هوشمند و خدمات و منابع در دسترس در کتابخانه¬های مورد مطالعه تفاوت وجود دارد و این اختلاف¬ها در خدمات الکترونیکی بیشتر می¬باشد. در پایان پژوهش جهت بهبود وضعیت خدمات کتابخانه¬های مدارس هوشمند پیشنهاداتی ارائه گردیده است.
مریم قنبری خشنو منصور تاجداران
هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین وضعیت و امکانات موجود در کتابخانه¬های عمومی استان همدان جهت ارائه¬ی خدمات جنبی از دیدگاه کتابداران است. روش¬شناسی: روش پژوهش حاضر، پیمایشی توصیفی از نوع کاربردی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه¬ی محقق¬ساخته است. جامعه¬ی آماری پژوهش شامل 108 نفر از کتابداران کتابخانه¬های عمومی استان همدان است که در 79 باب کتابخانه¬ی عمومی این استان فعالیت می¬کنند. یافته¬ها: نتایج پژوهش نشان می¬دهد که در 4/95 درصد از کتابخانه¬¬های عمومی مورد مطالعه، انواع مختلفی از خدمات جنبی ارائه می¬گردد. در میان خدمات جنبی ارائه شده، برنامه¬های جلسات مثنوی و شاهنامه¬خوانی، آموزش زبان انگلیسی، آموزش خوش¬نویسی و مسابقه¬ی نقاشی با بیشترین استقبال از سوی کاربران مواجه بوده¬اند. نتایج دیگر حاکی از آن است که علیرغم وجود خط¬مشی جهت ارائه¬ی خدمات جنبی ( طبق نظر 2/72 درصد از کتابداران)، کتابخانه¬های مذکور در ارائه¬ی مؤثر این خدمات برای جذب و تشویق کاربران به کتابخانه چندان موفق نبوده¬اند. 6/56 درصد از جامعه¬ی پژوهش معتقدند که میزان تلاش صورت¬ گرفته از سوی سازمان و مدیریت کتابخانه¬ها در راستای اجرای مطلوب این خدمات، در حد متوسط بوده است و 0/51 درصد از کتابداران اظهار نموده¬اند که میزان این تلاش از جانب مدیر کتابخانه (رئیس یا سرپرست کتابخانه-های شهرستان) در حد کم است. 3/45 درصد از کتابداران میزان ضرورت اجرای خدمات جنبی در کتابخانه¬ی محل کار خود را در حد زیاد دانسته¬اند و 7/52 درصد از ایشان معتقدند که علاقه و انگیزه¬ی کتابداران برای انجام خدمات جنبی در کتابخانه¬ها، تأثیر زیادی بر میزان موفقیت اجرای خدمات جنبی دارد. مهم¬ترین موانع در ارائه¬ی خدمات جنبی کمبود بودجه، نداشتن کادر مجرب برای مدیریت این برنامه ها، عدم استقبال کاربران، عدم همکاری از جانب مدیران کتابخانه¬ها، عدم اطلاع و نگرش کافی مسئولان سازمان مادر، عدم همکاری و علاقه مندی کتابداران و نداشتن فرصت کافی برای اجرای این خدمات است. در مجموع وضعیت و امکانات موجود در این کتابخانه¬ها (از نظر فضا، بودجه، تجهیزات و وسایل و نیروی انسانی متخصص و مجرب) برای ارائه¬ی خدمات جنبی در سطح پایین می¬باشد.
زهرا علایی حسن کیانی خوزستانی
چکیده ندارد.
نرگس اشتهار منصوره باقری
چکیده ندارد.
سهیلا نجاتی حسن کیانی خوزستانی
شناخت و استفاده مناسب از منابع اطلاعاتی موجود، یکی از راه های افزایش سطح بهره وری، استفاده مناسب و بهینه از منابع و پیشبرد آموزش و پژوهش می باشد. در این میان شبکه ها به عنوان نوع خاصی از نظام های همکاری کتابخانه ای، جهت متمرکزسازی و توسعه برنامه ها و خدمات اشتراکی شامل استفاده از رایانه برای ارتباطات می باشد. هدف اصلی این پژوهش بررسی جنبه های مختلف ایجاد یک شبکه اطلاع رسانی در زمینه علوم دریایی می باشد، تا با استفاده از یافته های آن به ایجاد چنین شبکه ای در سطح ملی اقدام گردد. چرا که ایجاد شبکه بطور قابل ملاحظه ای به دسترس پذیری بیشتر و سریع تر اطلاعات مربوط به علوم دریایی می انجامد. روش مورد استفاده در این پژوهش، پیمایشی توصیفی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه می باشد. جامعه مورد مطالعه کتابخانه های تخصصی مرتبط با سازمان های دریایی به تعداد 26 عدد می باشد. جهت انجام پژوهش حاضر پس از طراحی پرسشنامه مناسب و توزیع آن ها در بین 26 کتابخانه تخصصی مربوط به سازمان های دریایی (تعداد 10 کتابخانه در سطح شهر تهران و 16 کتابخانه نیز در دیگر شهرستان های کشور پراکنده اند)، از مدیران آن ها خواسته شد تا به سوالات پرسشنامه پاسخ دهند. پس از تجزیه و تحلیل یافته های به دست آمده در نرم افزار آماری excel(2003)، مشخص گردید که وضعیت بودجه کتابخانه های مورد مطالعه برای ایجاد و راه اندازی شبکه ملی اطلاع رسانی علوم دریایی به گونه ای است که 39/65% کتابخانه ها توانایی مالی ایجاد شبکه ملی اطلاع رسانی علوم دریایی را ندارند. بررسی زیرساخت های نرم افزاری و سخت افزاری کتابخانه های مورد مطالعه همچنین نشان داد که سطح آن ها در حد بالای متوسط (بالای 50%) است. همچنین مشخص گردید که تمایل به همکاری در کتابخانه های مورد مطالعه در زمینه خدمات اطلاع رسانی 100%، مجموعه سازی و خدمات فنی مشترک 46/88% وجود دارد. این نتایج ضرورت ایجاد شبکه ملی اطلاع رسانی را تایید می کند. برای ایجاد شبکه ملی اطلاع رسانی علوم دریایی، باید بودجه خاص و متناسب با نیازهای شبکه باید تخصیص یابد همچنین کیفیت زیرساخت های سخت افزاری و نرم افزاری کتابخانه های عضو شبکه ارتقاء یابد و آموزش نیروی انسانی نیز باید مدنظر قرار گیرد.
اعظم موسی چمنی سعید رضایی شریف آبادی
یکی از پرمراجعه ترین منابع مرجع دایره المعارف ها هستند. اگرچه دایره المعارف نویسی به معنای امروزی آن از قرن هجدهم آغاز شد ولی در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی دایره المعارف نویسی قدمت چندانی ندارد. دایره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی که جلد اول آن در سال 1381 توسط سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران منتشر شد اولین دایره المعارف تخصصی در این حوزه در ایران است. این اثر دارای 757 مقاله است که 24 عنوان از این مقالات به موضوع فناوری اطلاعات مربوط می شود که بخشی از این پژوهش به مطالعه تطبیقی گستره موضوعی این مقالات در مقایسه با دایره المعارف علم کتابداری و اطلاع رسانی(elis) اختصاص دارد. یافته های این پژوهش نشان داد که علیرغم ساختار نسبتاً مشابه در دو اثر، از مجموع 344 عنوان مقاله موجود در دایره المعارف علم کتابداری و اطلاع رسانی(elis) به استثنای 4 مقاله «ابرداده، اینترانت، رایانه و نشررومیزی» بقیه مقالات نسبت به اثر فارسی از گستره موضوعی کمتری برخوردار هستند. بخش دیگر این پژوهش به تحلیل استنادی مآخذ مقالات موجود در دایره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی اختصاص دارد. از مجموع 5239 استناد موجود در757 مقاله این اثر، 3147 استناد به منابع زبان های غیرلاتین (فارسی، عربی، اردو و ترکی)و 2092 استناد به منابع زبان های لاتین (انگلیسی، فرانسه، آلمانی) است. در میان منابع فارسی دایره المعارف مصاحب با 55 بار استناد در رتبه اول قرار دارد. در میان منابع لاتین نیز دایره المعارف خدمات کتابداری و اطلاع رسانی(مورد نظر در این پژوهش) با 186 بار استناد در رتبه نخست جای دارد. در میان نویسندگان گروه زبان های غیرلاتین نیز پوری سلطانی با 75 بار استناد و جان ام. ریتز در گروه زبان های لاتین با 14 بار استناد در رتبه اول جای دارد. در هر دو گروه زبانی کتاب بیش از سایر منابع مورد استناد قرار گرفته است.
فریده عابدی منصوره باقری
هدف تحقیق بررسی نگرش دبیران و مدیران مراکز پیش دانشگاهی استان مازندران درباره کتابخانه های آن مراکز است. روش پژوهش، پیمایش توصیفی است. با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته به نظرخواهی از مدیران و دبیران از کتابخانه های آن مراکز پرداخته شده است. جامعه آماری شامل 55 نفر از مدیران و 226 نفر از دبیران می باشد. تجزیه و تحلیل در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی انجام گرفت. در بخش آمار توصیفی با استفاده از جدول فراوانی نسبت به توصیف داده ها اقدام شد و در بخش آمار استنباطی با استفاده از آزمون آزمون مان-ویتنی به آزمون فرضیه ها اقدام گردید. نتایج نشان داد که میزان رضایت جامعه آماری در مورد مجموعه سازی، خدمات عمومی، ساختمان و تجهیزات کتابخانه و بودجه در حد متوسط می باشد. آنها از همکاری کتابخانه آموزشگاهی با کتابخانه های دانشگاهی و عمومی و همچنین از وسایل دیداری و شنیداری کتابخانه ها کمترین رضایت را دارند. همچنین مدیران رضایت بالاتری نسبت به هماهنگ بودن منابع با اهداف آموزشی، منابع مرتبط با مطالعه آزاد، نظرخواهی از سوی کتابخانه به هنگام سفارش منابع و اجرای برنامه های جنبی کتابخانه دارند. در مواردی بین نگرش دو جنس تفاوت معنی دار ملاحظه می شود؛ رضایت مردان در مورد وضعیت روشنایی و رضایت زنان در مورد ساعت کارکتابخانه بیشتر است. هر دو گروه از ضعف همکاری کتابخانه آموزشگاهی با کتابخانه های دانشگاهی و عمومی ناراضی هستند. این نارضایتی در زنان بیشتر دیده می شود. یافته ها نشان داد که رضایت افراد در مراکز دارای کتابدار از منابع چاپی و غیر چاپی موجود در کتابخانه و متناسب بودن آن با نیازهای آموزشی بیشتر از مراکز بدون کتابدار است. اما در سایر موارد تفاوت معنی داری میان گروه ها مشاهده نمی شود. جهت بهبود وضعیت کتابخانه ها پیشنهاداتی برای گروه های آموزشی و پرورشی ارائه شده است.
انسیه زهره وندی منصور تاجداران
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کتابخانه های دانشگاهی شهر اراک از دیدگاه نیروی انسانی شاغل در آن ها براساس استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران صورت پذیرفته است. در این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی توصیفی وضعیت کتابخانه های دانشگاهی شهر اراک که مشتمل بر 5 کتابخانه مرکزی و 7 کتابخانه دانشکده ای می باشد از طریق دو نوع پرسش نامه که یکی برای کارمندان و دیگری برای مدیران کتابخانه ها (48 کارمند و 5 مدیر) طراحی شده بود، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج به دست آمده از پژوهش نشان می دهد که عدم وجود کمیته مشورتی در کتابخانه ها، انجام نپذیرفتن خدمات حرفه ای کتابداری توسط کتابداران متخصص، عدم تجدید نظر در خط مشی مجموعه سازی، نامناسب بودن کمیت منابع سمعی بصری و منابع الکترونیکی، فقدان نمایه نامه ها و چکیده نامه ها، عدم دسترسی مستقیم مراجعان به منابع کتابخانه، نبود برنامه های همکاری بین کتابخانه ای، فقدان برنامه های آموزش کاربران، عدم اختصاص فضایی از کتابخانه جهت کاربران معلول و نابینا و نامناسب بودن وضعیت کتابخانه ها از نظر تهویه، حرارت و رطوبت، مشکلات اساسی کتابخانه های مورد مطالعه از دیدگاه نیروی انسانی شاغل در آن ها است، همچنین بررسی فرضیات نشان داد که در کمتر از 50% کتابخانه های مذکور تعداد نیروی انسانی، کمیت مجموعه و انجام خدمات حرفه ای کتابداری توسط کتابداران متخصص در حد مطلوبی می باشند.