به منظور بررسی اثرات مقادیر مختلف کودهای آهن و گوگرد بر برخی خصوصیات کمی و کیفی کنجد در شرایط تنش خشکی آزمایشی بصورت اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در تابستان سال 1389 درشهرستان گتوند اجرا گردید. تیمارها شامل تنش خشکی به عنوان عامل اصلی در دو سطح (شاهد) و تنش در مرحله گلدهی و تیمار کود به عنوان عامل فرعی شامل: آهن در سه سطح صفر (شاهد) 3 و 6 در هزار از منبع محلول آهن و گوگرد در سه سطح صفر، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار از منبع گوگرد بنتونیت دار بودند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که تنش خشکی در مرحله گلدهی تاثیر معنی داری بر عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک نداشت اما تاثیر معنی داری بر شاخص برداشت داشت. از بین اجزاء عملکرد دانه خشکی تاثیر معنی داری بر تعداد غلاف در بوته و تعداد شاخه فرعی داشت و سبب کاهش آنها گردید. گوگرد و آهن هر کدام به تنهایی بر عملکرد دانه و اجزاء عملکرد تاثیرمعنی دار نداشتند. در این آزمایش بیشترین عملکرد دانه و شاخص برداشت در طی استفاده از کودهای آهن و گوگرد در تیمار 200 کیلوگرم کود گوگرد و محلول پاشی آهن 3 در هزار بدست آمد. هرچند تنش خشکی تاثیر معنی داری بر درصد نیتروژن و پروتئین دانه کنجد نداشت اما بیشترین درصد نیتروژن در شرایط تنش خشکی و در تیمار گوگرد b2(200 کیلوگرم در هکتار) و آهن c3(6 در هزار) بدست آمد. همچنین بیشترین درصد پروتئین در همین شرایط با تیمار b3(500 کیلوگرم در هکتار) و c3(6 در هزار) بدست آمد. خشکی تاثیر معنی داری بر میزان آهن دانه کنجد از خود بجا گذاشت. در این بین بر مقدار گوگرد و پتاسیم تاثیر معنی داری دارا نبود بیشترین مقدار پتاسیم با تیمار گوگرد 200کیلوگرم در هکتار و محلول پاشی آهن با غلظت 3 در هزار بدست آمد بیشترین میزان آهن در شرایط عدم تنش خشکی و با تیمار کودی شاهد و بیشترین گوگرد در همین شرایط با سطح گوگرد b3 (500 کیلوگرم در هکتار) و c2 (3 در هزار) بدست آمد. تنش خشکی در مرحله گلدهی تاثیر معنی داری بر درصد روغن نداشت اما محلول پاشی آهن سبب افزایش مقدار آن گردید.

چکیده: یکی از مسائل حائز اهمیت در برنامه های به نژادی استفاده از ژرم پلاسم دیگر مناطق می باشد. این ژرم پلاسم ها می توانند به طور مستقیم جهت کشت توسط کشاورزان مورد استفاده قرار گیرند یا اینکه به عنوان منبع مناسب جهت اصلاح هیبریدهای موجود به کار روند. با هدف ارزیابی خصوصیات مورفولوژیک، عملکرد و برخی صفات کمی 14 هیبرید ذرت در خوزستان این آزمایش در سال زراعی 94-1393 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان- صفی آباد دزفول در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. هیبریدها شامل سینگل کراسهای 611، 701، 704، 710، 713، 716، 717، 718، 719، 720، 721، 722، 723، 724 بودند. نتایج نشان داد که تفاوت هیبریدها از نظر تعداد روز تا گرده افشانی، تعداد روز تا ظهور ابریشم، تعداد برگ، طول برگ سطح برگ، شاخص سطح برگ، ارتفاع بوته، ارتفاع بلال، طول بلال، تعداد دانه در ردیف، تعداد ردیف دانه در بلال، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، درصد روغن و درصد پروتئین، معنی دار بود. با توجه به نتایج بیشترین عملکرد دانه با 13683 کیلوگرم در هکتار به هیبرید 724 تعلق داشت که از نظر اماری با هیبریدهای 704 و720 و718 به ترتیب با 13525 و 13515 و 13075 کیلوگرم در هکتار در یک گروه قرار گرفت. بیشترین عملکرد بیولوژیک از هیبرید های 720 و 724 به ترتیب با 31167 و 29867 کیلوگرم در هکتار تولید شد. همچنین بیشترین درصد روغن 5/9 درصد به هیبریدهای 724 و 704 و بالاترین درصد پروتئین دانه از هیبرید 724 بدست آمد. در مجموع از نتایج بدست آمده می توان گفت هیبرید 724 جهت زراعت در منطقه خوزستان و اقلیم های مشابه مناسب بنظر می رسد. واژه های کلیدی: هیبرید، مورفولوژیک، عملکرد، صفات کمی، ذرت.