دو آنتی اکسیدان فنولی سنتزی، هیدروکسی آنیزول بوتیله شده (bha) و هیدروکسی تولوئن بوتیله شده (bht) به منظور جلوگیری از اکسیداسیون، به مواد حاوی چربی مانند روغن های گیاهی خوراکی افزوده می شوند. اما این ترکیبات می توانند منجر به بروز سرطان های مختلف در انسان گردند. یک روش استخراج مایع- مایع ( (lleبه منظور استخراج این دو ترکیب از نمونه های روغن گیاهی خوراکی ایرانی ( لادن، غنچه، بهار، رعنا و ورامین) استفاده شد. سه حلال آلی: اتانول، متانول و استونیتریل برای انتخاب حلال استخراج مورد بررسی قرار گرفتند. اتانول به دلیل درصد بازیابی بهتر برای bht وbha به عنوان حلال استخراج انتخاب شد. شرایط استخراج مانند حجم اتانول به عنوان حلال استخراج، تعداد دفعات استخراج، درصد استیک اسید یخی شکل در اتانول و زمان استخراج با استفاده از طرح آزمایشی بهینه شد. آزمایشهایی برای مدل سازی وبهینه سازی استخراج مطابق با طرح مرکب مرکزی (ccd) انجام گرفت. مدل سازی به روش رگرسیون خطی چندگانه مرحله ای انجام شد. یک برنامه جستجوی شبکه ای به منظور یافتن شرایط بهینه استخراج مورد استفاده قرار گرفت. شرایط بهینه برای بیشترین بازیابی (% 3/101-0/90) برای bha و (% 6/94-0/90) برای bht با استفاده از 3 میلی لیتر محلول اتانولی حاوی 25/0% حجمی استیک اسید یخی شکل با سه بار استخراج در مدت زمان ده دقیقه به دست آمد. گونه های آزمایشی با استفاده از روش کروماتوگرافی با کارایی بالای فاز معکوس (rp-hplc ) و آشکارساز uv در طول موج 285 نانومتر با ستون 18c، با استفاده از فاز متحرک با درصدهای حجمی از 75% متانول، 24% آب مقطر، 1% استیک اسید یخی شکل وسرعت جریان یک میلی لیتر بر دقیقه جداسازی و اندازه گیری شدند. حد آشکارسازی، محدوده خطی و انحراف استاندارد نسبی به ترتیب 04/0 ، 0/200- 5/0 میکرو گرم بر گرم و 6/2 % برای bha و 30/0 ، 0/200-0/1 میکروگرم بر گرم و 2/4 % برای bht بدست آمدند. مقادیر bhaوbht درنمونه های روغن به ترتیب در محدوده 5/54 - 8/29 و 8/6- 0/0 میکروگرم بر گرم بدست آمدند.

امروزه حشره کش های فسفره آلی مانند کلرپیریفوس و فوزالن از پرکاربردترین حشره کش های مورد استفاده هستند. کار برد این حشره کش ها و بقایای آنها به علت امکان آلوده کردن آبهای زیرزمینی و سطحی مشکل ساز است. یک روش استخراج با فاز جامد (spe) نانولوله های کربنی چند دیواره ((mwcnt به منظور تخلیص و پیش تغلیظ این ترکیبات از نمونه های آبی و اندازه گیری آنها با روش rp-hplc انجام شد. اثر متغیرهای تجربی نظیر نوع و حجم حلال شویشی، ph و سرعت جریان نمونه از کارتریج، بیشترین ظرفیت کارتریج برای بازداری کلرپیریفوس و فوزالن و حجم گذرشکست، با بکارگیری کارتریج mwcnt به عنوان جاذب به منظور بهینه سازی شرایط spe بررسی گردید. حلالهای مختلفی (نرمال هگزان، متانول، اتیل استات، دی کلرومتان و استونیتریل) برای مرحله شویش بررسی گردیده که 3 میلی لیتر از حلال شویشی دی کلرو متان با بازیابی بیش از 99% مناسب بود. شرایط مناسب برای جداسازی و اندازه گیری کلرپیریفوس و فوزالن با استفاده از روش rp-hplc، شامل 80 درصد حلال آلی متانول در فاز متحرک با 5 = ph با توجه به تعداد تشتکهای تئوری (n) و فاکتور نامتقارنی (b/a) به دست آمد. شناسایی کلروپیرویفوس و فوزالن در hplc توسط دتکتور uv در طول موج 288/5 نانومتر صورت گرفت. مقادیر حد تشخیص، محدوده خطی و انحراف استاندارد نسبی به ترتیب برابر با µg/ml 6-10×4/02 ، µg/ml 0/500-0/001 و 1/8% برای کلرپیریفوس و µg/ml6-10×1/02، µg/ml 0/500-0/001 و 1/5% برای فوزالن بودند

حذف رنگهای کاتیونی متیلن بلو و متیل ویولت از محلولهای آبی توسط جاذب زیستی پودر پوست گردو با استفاده از روش جذب سطحی ایستا انجام شد. متغیر های تاثیر گذار بر فرایند جذب مانند مقدار جاذب 0/50 -0/01 گرم ٬ اندازه ذرات جاذب( کوچکتر از 63 تا 500 میکرومتر )٬ سرعت بهم خوردن محلول و جاذب (rpm 200- 50 ) ٬ ph محلول (10-2)٬ زمان تماس و غلظتهای مختلف اولیه رنگ ( mg/l500- 50) بررسی و مقادیر بهینه بدست آمدند. ماکزیمم حذف رنگ٬ در 9 = ph ٬ سرعت بهم خوردن rpm ٬175 اندازه ذرات جاذب کوچکتر از 63 میکرومتر و زمان تماس 180 دقیقه مشاهده شد. به منظور تعیین مکانیسم واکنش٬ دو مدل سینتیکی شبه مرتبه اول و شبه مرتبه دوم بکار رفتند.سینتیک جذب سطحی از مدل شبه مرتبه دوم پیروی کرده ومکانیسم بر هم کنش شیمیایی٬ مرحله محدود کننده سرعت است . ایزوترومهای جذب سطحی روابط تعادلی بین میزان مادۀ جذب شده روی جاذب ( qe ) و غلظت تعادلی آن در محلول ( ce ) بوده و به این معنا است که میزان ماده جذب شده روی جاذب تابعی از غلظت آن در دمای ثابت است. ایزوترمهای تعادلی توسط مدلهای جذب سطحی لانگمیر و فرندلیچ بررسی گردیده و مدل لانگمیر نسبت به مدل فرندلیچ٬ سازگاری بهتری با داده های تجربی نشان داد که به مفهوم پوشش تک لایه رنگ روی سطح جاذب است. ماکزیمم ظرفیت جذب به ترتیب 99/0 و 181/8 میلی گرم بر گرم برای متیلن بلو و متیل ویولت در شرایط بهینه بود.

استرهای فتالیک اسید (paes) موسوم به فتالات ها جهت انعطاف پذیری و دوام پلیمرهای وینیلی نظیر پلی وینیل کلرید (pvc)، پلی وینیل استال و سایر پلیمرها بعنوان نرم کننده استفاده می شوند. اهمیت اندازه گیری و کنترل مداوم این ترکیبات در محیط های مختلف زیستی ناشی از پایداری، سهولت انتشار در مقادیر بالا و احتمال سرطانزا بودن این ترکیبات است. استخراج چهار ترکیب فتالات شامل دی متیل فتالات (dmp)، دی اتیل فتالات (dep)، دی بوتیل فتالات (dbp) و بوتیل بنزیل فتالات (bbp) از نمونه های آبی توسط کوآسروای ساخته شده از مایسل معکوس دکانوئیک اسید و اندازه گیری آنها بکمک hplc-uv انجام شد. تأثیر پارامترهای تجربی نظیر غلظت تتراهیدروفوران (v/v %40-2) و دکانوئیک اسید (mg 400-20 در ml 40 حجم کل)، قدرت یونی ( m nacl1/0-0/0)، ph (0/4-0/1) و زمان بهم زدن (60-2 دقیقه) بر مقادیر درصد بازیابی و فاکتور غنی-سازی بررسی و بهینه سازی شد. شرایط بهینه استخراج شامل همزدن ml 36 نمونه آبی صاف شده با ml 4 تتراهیدروفوران حاوی mg 100 دکانوئیک اسید به مدت 10 دقیقه و سانتریفیوژ آن با سرعت rpm 3500 و به مدت 10 دقیقه بود. جداسازی و اندازه گیری فتالات ها در دمای آزمایشگاه توسط hplc-uv با فاز متحرک %65 حجمی استونیتریل در آب و در طول موج 286 نانومتر صورت گرفت. میزان درصد بازیابی و فاکتور غنی سازی به مقدار دکانوئیک اسید و تتراهیدروفوران سازنده کوآسروا وابسته بوده و تحت تأثیر افزودن نمک (تا m 1/0 از nacl)، ph (0/4-0/1) و زمان بهم زدن (60-2 دقیقه) نبود. مقادیر درصد بازیابی، فاکتور غنی سازی، حدود تشخیص و انحراف استاندارد نسبی (rsd%) برای این فتالات ها بترتیب در محدوده %94-87 ، 202-187، 30/0-22/0 میکروگرم در لیتر و %5-2 بودند. اندازه گیری فتالات های مورد نظر در نمونه های آب شهر، آب رودخانه بابلرود و آب دریای خزر با این روش انجام شد. آب شهر فاقد این ترکیبات بوده و مقادیر dmp و dep در آب رودخانه بابلرود بترتیب 87/0 و 67/0 میکروگرم در لیتر و در آب دریای خزر بترتیب 49/0 و 52/0 میکروگرم در لیتر بود.

حلالیت آبی 145 ترکیب شبه دارو با استفاده از توصیف کننده های مولکولی مدلسازی و محاسبه شد. بدین منظور پس از محاسبه توصیف کننده ها از روش انتخاب متغیر چندگانه مرحله ای برای انتخاب بهترین توصیف کننده ها استفاده شده و شاخص اتصال حلالیت مرتبه اول، میانگین محدوده r، خصلت بازی پیوند هیدروژنی و درصد مساحت سطح آبدوست به عنوان بهترین توصیف کننده ها انتخاب شدند. این توصیف کننده ها مشخصاتی از مولکول را به رمز در می آورند که روی توزیع، آبگریزی و برهمکنش های بین مولکول های حل شونده و حلال اثر می گذارند. به منظور توسعه مدل های روابط کمی ساختار-فعالیت، روش های رگرسیون خطی چندگانه، ماشین بردار پشتیبان بر پایه حداقل مربعات و شبکه عصبی مصنوعی به کار گرفته شدند. پارامترهای آماری بدست آمده برای این سه مدل برتری مدل شبکه عصبی مصنوعی را نشان می دهد. همچنین مدلسازی سه پارامتر زیست محیطی مربوط به 28 ترکیب آلی فرار که برای ارزیابی رفتارآلوده کننده ها در خاک استفاده می شوند انجام شد. این سه پارامتر شامل زمان نیمه عمر، ثابت سرعت تخریب بدون بعد موثر و عدد پکلت موثر در دو نوع خاک می باشند. موثرترین توصیف کننده های مرتبط با هر پارامتر که با روش رگرسیون خطی چندگانه مرحله ای انتخاب شدند، به طورعمده اطلاعات مربوط به ساختار و قطبیت مولکول را به رمز در می آورند. از این توصیف-کننده ها در مدلسازی به دو روش رگرسیون خطی چندگانه و ماشین بردار پشتیبان بر پایه حداقل مربعات استفاده شد. هر دو روش پارامترهای مذکور را به خوبی پیش بینی کرده ولی ماشین بردار پشتیبان نتایج بهتری را ارائه داد.

استخراج و اندازه گیری هورمون های استروژنی استرون، 17- بتا استرادیول و دی اتیل استیل بسترول در نمونه های آبی توسط روش میکرو استخراج مایع-مایع پخشی (dllme) و کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (hplc) انجام شد. به منظور بهینه سازی شرایط استخراجdllme ، اثر هفت فاکتور آزمایشی: حجم و نوع حلال استخراج کننده و پخش کننده، زمان استخراج، قدرت یونی وph نمونه بر درصد بازیابی ترکیبات آزمایشی مورد نظر بررسی گردیده و شرایط بهینه بدست آمد. تحت شرایط بهین? استخراج (0/80 میکرو لیتر حلال استخراج کننده کربن تترا کلرید، 25/1 میلی لیتر حلال پخش کننده استن، 12% وزنی- وزنی نمک nacl و 0/10ph = ) درصد بازیابی و فاکتور غنی سازی به ترتیب % 2/94-2/85 و 5/78-0/71 بدست آمدند. جداسازی و اندازه گیری استروژن ها توسط روش hplc با استفاده از فاز متحرکی شامل 0/50 درصد حجمی- حجمی حلال آلی استونیتریل، 0/2 درصد حجمی- حجمی تترا هیدروفوران و 0/48 درصد حجمی- حجمی آب دو بار تقطیر شده با آشکارساز uv در طول موج 245 نانومتر صورت گرفت. حد آشکارسازی و محدوده خطی در اندازه گیری استروژن ها ، به ترتیب، g/lµ 10/0-08/0 و g/lµ 0/500-3/0 بودند. انحراف استاندارد نسبی روش توسط پنج اندازه گیری مستقل استروژن ها در نمونه های آبی تعیین و در محدود? % 2/3-4/2 بود

آفت کش های ادیفنفوس? دیازینون و کلروپیریفوس از ترکیبات فسفره آلی بوده و به طور گسترده در کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرند. مصرف گسترده این ترکیبات سبب می شود که آنها به طور پیوسته وارد آبهای محیطی شده و باعث آلودگی آنها شوند. روش میکرواستخراج مایع مایع پخشی با مایع یونی (il-dllme) برای استخراج و پیش تغلیظ این آفت کش ها از آب های محیطی استفاده شده و اندازه گیری آنها با روش rp-hplcانجام شد. مایع یونی 1-hexyl-3-methyleimidazolium hexafluorophosphate به عنوان حلال استخراج کننده استفاده شد و پارامترهای موثر بر بازیابی استخراج شامل حجم حلال استخراج? نوع و حجم حلال پخش کننده? زمان استخراج? زمان سانتریفوژ و ph نمونه بودند. تحت شرایط بهینه (حجم حلال استخراج 50 میکرولیتر? حلال پخش کننده متانول 5/0 میلی لیتر، زمان استخراج 10 دقیقه? زمان سانتریفوژ 5 دقیقه و 6ph= نمونه ( درصد بازیابی استخراج و فاکتور غنی سازی آفت کش ها به ترتیب 94 %-87 و 261-242 به دست آمدند. گستره خطی برای ادیفنفوس در محدوده 1000-1 میکروگرم بر لیتر و برای دیازینون و کلروپیریفوس در محدوده1000-5 میکروگرم بر لیتر بودند. حدآشکارسازی و ضریب همبستگی به ترتیب 30/0- 19/0 میکروگرم بر لیتر و9980/0- 9973/0 به دست آمدند. اندازه گیری ابن ترکیبات به روش hplc با فاز متحرک استونیتریل- آب با نسبت حجمی 65% استونیتریل انجام شده و شناسای آنها با دتکتور uv در طول موج nm 250 صورت گرفت.

فتالات استرها ترکیباتی هستند که به عنوان نرم کننده به پلیمرهای وینیلی افزوده می شوند تا انعطاف پذیری و ماندگاری آنها را افزایش دهند. از آنجاییکه این ترکیبات هیچ پیوند کووالانسی با پلیمرها ندارند، به آسانی وارد محیط زیست می گردند. این ترکیبات جزء آلاینده های آلی محیط زیست بوده و اندازه گیری و کنتـرل مداوم آنها درنمونه های محیطی ضروری می باشد. استخراج چهار ترکیب دی متیل فتالات (dmp)، دی اتیل فتالات (dep)، دی بوتیل فتالات (dbp) و بوتیل بنزیل فتالات (bbp) از نمونه های آبی توسط روش استخراج مایع- مایع همگن (hlle) و اندازه گیری آنها بکمک hplc-uv انجام شد. تأثیر پارامترهای تجربی نظیر نوع و حجم حلال استخراج کننده، نوع و حجم حلال همگن کننده، غلظت نمک، ph نمونه و زمان استخراج بر مقدار بازیابی، بررسی و بهینه سازی شد. جداسازی و اندازه گیری فتالات استرها در دمای آزمایشگاه توسط hplc-uv با فاز متحرک %65 حجمی استونیتریل در آب و در طول موج 286 نانومتـر صـورت گرفت. تحت شرایـط بهیـنه استخراج (حلال استـخراج کنـنده (کلروفرم): l? 100؛ حلال همـگن کننده (متانول): ml 0/2؛ غلظت نمک: (w/v) % 15؛ 5/6 ph= نمونه) مقادیر بازیابی استخراج، فاکتور غنی سازی، حد تشخیص، گستـره خطی و انحراف استاندارد نسبی بـرای این فتالات استـرها بتـرتیب در محدوده % 102-92، 168-153، ?gl-125/0-18/0، ?gl-1300-5/0 و % 8/4-5/1 بدست آمدند. اندازه گیری فتالات استر های مورد نظر در نمونه های آب شهر بابلسر، آب رودخانه بابلرود و آب دریای خزر با این روش انجام شد. آب شهر فاقد این ترکیبات بوده درحالیکه مقادیر dmp و dep در آب رودخانه بابلرود بترتیب 92/0 و 17/1 میکروگرم در لیتر و در آب دریای خزر بترتیب 42/0 و 51/0 میکروگرم در لیتر بودند.

لطفا به فایل pdf ضمیمه شده مراجعه کنید.

چکیده استخراج و اندازه گیری فلاونوئیدها توسط روش میکرو استخراج فاز مایع فیبر تو خالی (hf-lpme) و کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (hplc) از دو نمونه گیاهی خوشاریزه معطر و نعنا انجام شد. عوامل موثر بر استخراج فلاونوئیدها به روش hf-lpme که شامل نوع حلال آلی استخراج کننده، ph فازهای دهنده و پذیرنده، سرعت هم زدن محلول نمونه، زمان استخراج و افزودن نمک به محلول نمونه بودند، نیز بررسی و بهینه شدند. اندازه گیری فلاونوئیدها توسط روش hplc با استفاده از فاز متحرک شامل 3/45 درصد حجمی- حجمی حلال آلی متانول و 4/54 درصد حجمی- حجمی محلول فسفریک اسید 4/0درصد و 3/0 درصد حجمی-حجمی تتراهیدروفوران با آشکارساز uv در طول موج 260 نانومتر صورت گرفت. تحت شرایط بهینه استخراج (1- اکتانول به عنوان حلال آلی استخراج کننده، 0/2 = فاز دهنده ph، 75/9 = فاز پذیرنده ph ،rpm 1000 = سرعت هم زدن، min 80 = زمان استخراج، بدون افزودن نمک)، حدود آشکار سازی در گستره ngml-10/7- 5/0 ، فاکتورهای غنی سازی و درصدهای بازیابی به ترتیب در گستره 311 - 146 و 85 - 40 بدست آمدند. تکرارپذیری و تکثیر پذیری روش بر اساس پنج بار استخراج و اندازه گیری به ترتیب در گستره0/6 -2/3 و 8/10-2/7 درصد بودند. این روش به طور موفقیت آمیز برای تعیین فلاونوئیدها در نمونه های گیاهی خوشاریزه معطر و نعنا به کار رفت. غلظت کوئرستین در نمونه خوشاریزه و غلظت لوتئولین در نمونه نعنا به ترتیب mgg-1 015/0 و mgg-1 025/0 به دست آمد. نتایج نشان دادند که hf-lpme، فاکتور غنی سازی بالایی داشته و می تواند به عنوان یک روش ساده، ارزان و کارآمد برای استخراج فلاونوئیدها استفاده شود. واژه های کلیدی: فلاونوئیدها، میکرو استخراج فاز مایع فیبر تو خالی، خوشاریزه معطر، نعنا، hplc.

چکیده استخراج و اندازه گیری هفت آمین آروماتیک در آبهای محیطی توسط استخراج فاز جامد با کارتریج c18 اصلاح شده با سدیم دو دسیل سولفات (sds) و روش کروماتوگرافی مایع مایسلی (mlc ) انجام شد. به منظور دست یابی به حداکثر میزان بازیابی آمین های آروماتیک از آب های محیطی، پنج فاکتور آزمایشی غلظت sds، نوع محلول شستشو، حجم و نوع حلال شویشی و ph محلول حاوی نمونه، به روش تک متغیره، بررسی و بهینه گردیدند. 5 میلی لیتر محلول آبی با درصدهای مختلفی از حلال های آلی متانول، استونیتریل، اتیل استات و استون به عنوان محلول شستشو بررسی گردید. برای انتخاب حلال مناسب شویشی حلالهای استونیتریل، متانول، تتراهیدروفوران، دی اتیل اتر و نرمال هگزان بررسی گردیده و شرایط بهینه بدست آمد. شرایط بهینه استخراج، محلول sds 3 میلی مولار (10 میلی لیتر)، 5 میلی لیتر محلول شستشو محلول مائی حاوی 5% استون و 5% استونیتریل و حلال شویشی 3 میلی لیتر متانول بودند. ph محلول نمونه بر میزان بازیابی این ترکیبات تاثیری نداشت. حجم گذرشکست کارتریج c18 اصلاح شده با sds در محدوده ml110-90 بدست آمد. بهینه سازی ترکیب شیمیائی فاز متحرک مایسلی با روش طراحی آزمایش انجام گردیده و اثر سه فاکتور آزمایشی درصد حجمی 1-پروپانول ، غلظت sds و ph فاز متحرک، بر زمان های بازداری گونه های آزمایشی بررسی گردید. آزمایش های لازم با ترکیب های مختلف فاز متحرک جهت مدل سازی زمان بازداری آمین های آروماتیک توسط طرح مرکب مرکزی (ccd) طراحی و مدل سازی به روش رگرسیون خطی چندگانه مرحله ای انجام شد. جهت یافتن سازگاری مناسب بین تفکیک پیک ها و زمان بازداری آخرین پیک از روش بهینگی پارتو استفاده شد. ترکیب بهینه فاز متحرک برای جداسازی و اندازه گیری ترکیبات موردنظر، 69 میلی مولار sds، 9% حجمی- حجمی 1-پروپانول و 6.4=ph در فاز متحرک بدست آمد. حد آشکارسازی و محدوده خطی در اندازه گیری آمین های آروماتیک، به ترتیب، 5/4-0/1 و0/250-1/3 میکروگرم بر لیتر بودند. مقادیر بازیابی آمین های آروماتیک در محدوده 5/93-8/84 بوده و انحراف استاندارد نسبی روش (استخراج، جداسازی و اندازه گیری) توسط پنج اندازه گیری مستقل گونه های آزمایشی در آب تعیین و کمتر از 8/5% بود. تحت شرایط بهینه اندازه گیری آمین های آروماتیک در سه نمونه آب محیطی (آب رودخانه های بابل رود و شازده رود و آب چاه در بابلسر) انجام شد و 4-نیتروآنیلین و 3- نیتروآنیلین در نمونه آب رودخانه شازده رود با مقادیر به ترتیب 15/2 و 91/1 میکروگرم بر لیتر شناسائی شدند.

چکیده استخراج و اندازه گیری فنولیک اسیدهای وانیلیک، کافئیک، پاراکوماریک و فرولیک از عسل چندگیاه توسط استخراج فاز جامد (spe) با کارتریج c18 و روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (hplc) انجام شد. بهینه سازی شرایط spe و جداسازی با hplc، با استفاده از طرح مرکب مرکزی (ccd) انجام شد. به منظور دست یابی به حداکثر بازیابی فنولیک اسیدها از عسل، پنج فاکتور آزمایشی: ph محلول نمونه، حجم و ph مایع شستشو، نوع و حجم حلال شویشی بررسی گردیدند. برای انتخاب نوع حلال شویشی مناسب، حلال های مختلف نظیر: استونیتریل، متانول، تترا هیدرو فوران، اتیل استات، دی اتیل اتر و استن بررسی و متانول به عنوان حلال شویشی مناسب انتخاب گردید. بررسی اثر چهار فاکتور آزمایشی دیگر بر بازیابی فنولیک اسیدها با طرح فاکتوریل کسری دو سطحی انجام شد. آزمایش های لازم برای مدل سازی مجموع درصد بازیابی فنولیک اسیدها به منظور تعیین شرایط بهینه ی استخراج ، توسط ccd طراحی و انجام شدند. مدل سازی به روش رگرسیون خطی چندگانه (mlr) صورت گرفت. بازیابی فنولیک اسیدها از عسل تحت شرایط بهینه ی استخراج (0/2ph = برای محلول نمونه، 5 میلی لیتر از محلول آبی با 0/2ph = به عنوان مایع شستشو و چهار میلی لیتر متانول به عنوان حلال شویشی) بیش از 75% بود. بیشترین ظرفیت کارتریج برای جذب گونه های آزمایشی و حجم گذرشکست با بکارگیری کارتریج c18 به عنوان جاذب، تعیین شده که به ترتیب در محدوده ی gµ 700-300 و ml250-100 بودند. به منظور بهینه سازی شرایط جداسازی، اثر سه فاکتور آزمایشی: درصد حجمی متانول، تترا هیدرو فوران و استیک اسید در فاز متحرک، بر زمان بازداری فنولیک اسیدها بررسی گردید. آزمایش های لازم جهت مدل سازی زمان بازداری فنولیک اسیدها به منظور تعیین شرایط بهینه ی جداسازی، توسط ccd طراحی و انجام شدند. مدل سازی به روش mlr صورت گرفت. جهت یافتن سازگاری مناسب بین تفکیک پیک ها و زمان بازداری آخرین پیک در نمونه عسل، از روش بهینه ای پارتو استفاده شد. زمان بازداری وانیلیک، کافئیک، پاراکوماریک و فرولیک اسید تحت شرایط بهینه (3/78% حجمی آب، 19% حجمی متانول، 6/1% حجمی تترا هیدرو فوران، 1/1% حجمی استیک اسید در فاز متحرک) به ترتیب، 43/13، 08/16، 60/28 و 27/31 دقیقه بود. تحت این شرایط پیک های گونه های آزمایشی به خوبی از پیک ترکیبات مزاحم موجود در نمونه جدا شدند. حد آشکارسازی، محدوده ی خطی و انحراف استاندارد نسبی روش در اندازه گیری فنولیک اسیدها به ترتیب ppm 06/0-04/0، ppm 100-12/0 و 6-1% بود. مقدار وانیلیک و پاراکوماریک اسید در نمونه ی عسل چندگیاه به ترتیب 14/0±32/3 و 11/0±15/2 میلی گرم بر کیلوگرم بدست آمد.

استخراج و اندازه گیری یکی از ترکیبات فلاونوئیدی به نام آپیژنین توسط روش میکرو استخراج فاز مایع فیبر تو خالی (hf-lpme) و کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (hplc) از نمونه ادرار انسان پس از مصرف گیاه مرزه انجام شد. عوامل موثر بر استخراج آپیژنین به روش hf-lpme شامل نوع حلال آلی استخراج کننده، ph فازهای دهنده و پذیرنده، سرعت همزدن محلول نمونه، زمان استخراج و افزودن نمک به محلول نمونه بوده و این عوامل بررسی و بهینه شدند. اندازه گیری آپیژنین توسط روش hplc با استفاده از فاز متحرک شامل استونیتریل، تتراهیدروفوران و فسفریک اسید (1/0%) (45: 5/0: 5/54درصد حجمی/ حجمی) با آشکارساز uv در طول موج 370 نانومتر صورت گرفت. تحت شرایط بهینه (1- اکتانول به عنوان حلال آلی استخراج کننده، 0/3 = فاز دهنده ph، 5/11 = فاز پذیرنده ph، 1000 دور بر دقیقه = سرعت همزدن، 75 دقیقه = زمان استخراج، بدون افزودن نمک) حد آشکار سازی 1/0 نانوگرم بر میلی لیتر و فاکتور غنی سازی 315 بدست آمد. منحنی معیارگیری در گستر? 300-5/0 نانوگرم بر میلی لیتر با مجذور ضریب همبستگی (r2) 9995/0 خطی بود. تکرارپذیری روش بر اساس پنج بار استخراج و اندازه گیری 5/3 % بود. این روش به طور موفقیت آمیز برای تعیین آپیژنین در نمونه ادرار یک داوطلب، بعد از مصرف گیاه مرزه به مدت دو روز به کار برده شد. نتایج نشان دادند که hf-lpme فاکتور غنی سازی بالایی داشته و می تواند به عنوان یک روش ساده، ارزان و کارآمد برای استخراج آپیژنین از محیط بیولوژیک استفاده شود.

شاخص خطر زیست محیطی خاک (ecris) برخی آلاینده ها با استفاده از توصیف کننده های مولکولی آنها و با به کارگیری راهکار ارتباط کمی ساختار- فعالیت پیش بینی شد. سری داده ها شامل 60 ترکیب آلاینده بود که به سه سری آموزشی، سری آزمون داخلی و سری آزمون خارجی تقسیم شدند. سپس توصیف کننده های مولکولی آنها محاسبه گردید. به منظور انتخاب مهم ترین توصیف کننده ها، روش رگرسیون خطی چندگانه مرحله ای مورد استفاده قرار گرفت. توصیف کننده های انتخاب شده توسط این روش، از نوع توپولوژیکی و الکترونی بودند. سپس، روش رگرسیون خطی چندگانه، ماشین بردار پشتیبان و شبکه عصبی مصنوعی جهت ساخت مدل های qsar خطی و غیرخطی به کار گرفته شد. پارامترهای آماری به دست آمده برای این سه مدل، برتری مدل ماشین بردار پشتیبان نسبت به بقیه مدل ها را نشان می دهد. همچنین مدلسازی qsar شاخص طبقه بندی خطر سمیت برای خاک با استفاده از پارامترهای lfer برای برخی ترکیبات فنولی انجام شد. سری داده ها شامل 31 ترکیب آلاینده بود که به دو سری آموزشی و ارزیابی تقسیم شد. سه سری از توصیفگرها، شامل 5 توصیف-کننده lfer، 6 توصیف کننده دراگون و5 توصیف کننده که از ترکیب توصیف کننده های lfer و دراگون به دست آمده بودند، جهت ساخت مدل qsar خطی مورد استفاده قرار گرفته اند. پارامترهای آماری به دست آمده برای این سه مدل خطی با استفاده از سه سری توصیف کننده، برتری مدل حاصل از ترکیب توصیف کننده-های lfer و دراگون را نشان می دهد.

حلالیت 122 ترکیب دارویی (مشتقات بنزنی) در آب و پلی اتیلن گلیکول 400 (peg400) و مخلوط آن ها با استفاده از رابطه کمی ساختار- ویژگی (qspr) مدلسازی و پیش بینی شد. توصیف کننده های مولکولی مورد استفاده از دسته توصیف کننده هایی هستند که می توانند متغیرهای موثر بر توزیع، آبگریزی و برهم کنش های بین مولکول حل شونده و حلال را نشان دهند. به منظور توسعه مدل های روابط کمی ساختار- ویژگی، از روش های رگرسیون خطی چندگانه، ماشین بردار پشتیبان و شبکه عصبی مصنوعی استفاده شد. پارامترهای آماری بدست آمده برای این سه مدل برتری مدل ماشین بردار پشتیبان را نشان می دهد. اعتبار و قدرت پیش بینی این مدل با استفاده از آزمون های ارزیابی تقاطعی، آزمون خارجی و در هم ریختگی y ها مورد بررسی قرار گرفته و نتایج حاصل موید مناسب بودن مدل بودند. همچنین آزمون دامنه کاربرد مدل برای مشخص شدن محدوده کارایی مدل نیز انجام شد. توصیف کننده های lfer نیز در ساخت مدل qspr استفاده گردیده ونتایج بدست آمده نشان دهنده عدم موفقیت مدل مذکور بودند.

چکیده روش qsar برای پیش بینی فعالیت بازدارندگی 39 ترکیب از مشتقات تیادیازولیدینون (tdzd) که بر پروتئین های تنظیم کننده پاسخ دهی جی پروتئین ها (rgs) اثر بازدارندگی دارند، مورد استفاده قرار گرفت. روش های رگرسیون خطی چندگانه (mlr) و شبکه های عصبی مصنوعی (ann) به ترتیب به عنوان روش خطی و غیر خطی در مدلسازی استفاده شدند. ضریب همبستگی ارزیابی تقاطعی (cv2q) و مجموع مربعات خطای باقیمانده های پیش بینی استاندارد شده (spress) برای مدل mlr به ترتیب 540/0 و 242/0 است در حالیکه برای مدل ann این مقادیر به ترتیب 809/0 و 156/0 می باشند. این نتایج و دیگر آماره های مدل ها نشان می دهند که مدل ann از مدل mlr بهتر است. جهت بررسی همبستگی تصادفی، آزمون به هم ریختگی y انجام شد و میانگین r بدست آمده معادل با 22/0 نشان می دهد که هیچ ارتباط تصادفی در سری داده ها وجود ندارد. نتایج مدل های حاصل امکان درک ویژگی های ساختاری اصلی را که به شدت با ویژگی های هدف ارتباط دارند، فراهم می کند.

در این تحقیق طیف سنجی uv-vis برای بررسی واکنش نوسانی brمورد استفاده قرار گرفته است. تاثیر غلظت اجزا و برخی گونه های خارجی مانند کاتیون های فلزی، آنیون های معدنی و بعضی ترکیبات آلی بر رفتار این سیستم نوسانی مورد مطالعه قرار گرفت.

یک روش ساده، سریع و کارامد برای استخراج و اندازه گیری کوئرستین در نمونه های مختلف روغن توسط روش میکرواستخراج محلول های آبی سورفاکتانت به کمک ورتکس ((wsvame و کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (hplc) انجام شد. این روش استخراج براساس تزریق محلول آبی سورفاکتانت ستیل تری متیل آمونیوم برماید (ctab)، به نمونه ی روغن در یک لوله آزمایش با انتهای مخروطی شکل، برای تشکیل یک حالت ابری شکل می باشد. سپس از ورتکس به منظور سرعت بخشیدن به پخش سورفاکتانت در نمونه روغن استفاده شد. بعد از سانتریفوژ، فاز آبی ته نشین شده بوسیله ی میکروسرنگ برداشته شد و به دستگاه hplc تزریق شد. برای بهینه سازی پارامترهای استخراج نظیر حجم و غلظت محلول آبی سورفاکتانت، درصد حجمی استیک اسید اضافه شده به روغن و زمان ورتکس، روش کمومتریکس به کار گرفته شد. تحت شرایط بهینه(?l 30 از محلول آبی ctab با غلظتm 15/0 و زمان ورتکس min 1) منحنی کالیبراسیون در محدوده ی خطی ?g ml-?0/100- 1/0 برای روغن زیتون، فندق و نارگیل ?g ml-?0/120-1/0 و برای روغن بادام و هسته انگور با ضریب تعیین بزرگتر از 996/0 بدست آمد. حد آشکارسازی ?g ml-?06/0- 04/0 بدست آمد. تکرارپذیری و تکثیر پذیری به ترتیب در محدوده ی 9/2-0/2% و 9/3-4/2% بودند. بازیابی استخراج و فاکتور پیش تغلیظ به ترتیب در محدوده ی 98-95% و 164- 149بدست آمد. این روش به طور موفقیت آمیزی برای استخراج و اندازه گیری کوئرستین در نمونه روغن به کار گرفته شد.

استخراج برخی ترکیبات آلی (فتالات استرها و رنگ های رودامین) و دارویی (متادون و کوئرستین) از نمونه های محیطی و بیولوژیکی با استفاده از روش های میکرواستخراج مایع- مایع پخشی و استخراج فاز جامد بر پایه نانوذرات مغناطیسی اکسید آهن انجام شد. بهینه سازی عوامل تجربی موثر بر میکرواستخراج مایع– مایع پخشی (نظیر نوع و حجم حلال استخراج کننده، نوع و حجم حلال پخش کننده و ph محلول نمونه) و استخراج فاز جامد بر پایه نانوذرات مغناطیسی اکسید آهن (نظیر مقدار نانوذرات مغناطیسی اکسید آهن، ph محلول نمونه و نوع حلال واجذب کننده) با استفاده از روش های تک متغیره و چند متغیره انجام گردید. اندازه گیری ترکیبات مورد نظر توسط دستگاه hplc انجام شد.

: ناپروکسن یک داروی ضد درد و ضد التهاب استروئیدی است که اغلب در درمان دردهای شدید، تب و التهاب به کار می رود. مصرف بیش از 1000 میلی گرم ناپروکسن در روز، عملکرد سیستم انعقادی بدن را مختل کرده و باعث بروز مشکلات گوارشی شدید مانند خونریزی معده می شود. استخراج و اندازه گیری ناپروکسن از محلول های آبی و پلاسمای خون انسان توسط روش میکرو استخراج مایع- مایع پخشی با حلال سبک تر از آب (idllme) و کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (hplc) انجام شد. به منظور بهینه سازی شرایط استخراج، اثر هفت فاکتور آزمایشی نظیر نوع و حجم حلال های استخراج کننده و پخش کننده، ph محلول نمونه، افزایش نمک و زمان استخراج بر بازیابی استخراج بررسی گردیده و شرایط بهینه بدست آمد.این روش به طور موفقیت آمیزی برای اندازه گیری ناپروکسن در نمونه پلاسمای خون یک بیمار تحت درمان با این دارو به کار گرفته شد. نتایج نشان دادند idllme-hplcمی تواند به عنوان یک روش ساده، ارزان و کارآمد برای استخراج و اندازه گیری ناپروکسن باشد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

استخراج و اندازه گیری فلاونوئید های شاخص نظیر کوئرستین، هسپرتین و کرایزین در عسل مرکبات توسط استخراج با فاز جامد (spe) و روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالای فاز معکوس (rp-hplc )، انجام شد. بهینه سازی شرایط استخراج spe و جداسازی و اندازه گیری با hplc، با استفاده از طرح مرکب مرکزی (ccd) انجام شد. به منظور دست یابی به حداکثر بازیابی فلاونوئیدها از عسل، پنج فاکتور آزمایشی: درصد حجمی متانل در مایع شستشو، حجم و ph مایع شستشو، حجم و نوع حلال شویشی بررسی گردیدند. بررسی اثر چهار فاکتور آزمایشی اول بر بازیابی فلاونوئیدها با یک طرح فاکتوریل کامل دو سطحی انجام شد. آزمایش های لازم برای مدل سازی مجموع درصد بازیابی فلاونوئیدها و تعیین شرایط بهینه استخراج، توسط ccd طراحی و انجام شدند. مدل سازی به روش رگرسیون خطی چندگانه مرحله ای انجام شد. برای انتخاب نوع حلال شویشی مناسب، حلال های مختلف نظیر استونیتریل، متانول، تتراهیدرو فوران، اتیل استات، دی اتیل اتر، استن و نرمال هگزان بررسی شدند و متانل به عنوان حلال شویشی مناسب انتخاب گردید. بازیابی فلاونوئیدها از عسل تحت شرایط بهینه استخراج (10 میلی لیتر از محلول متانل/آب حاوی 13% حجمی متانل با 0/7ph = به عنوان مایع شستشو و چهار میلی لیتر متانل به عنوان حلال شویشی) بیش از 90% بود. بیشترین ظرفیت کارتریج برای جذب گونه های آزمایشی و حجم گذرشکست با بکارگیری کارتریج 18c به عنوان جاذب، تعیین شده و به ترتیب در محدوده gµ 800-600 و ml2250-1500 بودند. برای بهینه سازی شرایط کروماتوگرافی، اثر سه فاکتور آزمایشی: درصد حجمی استونیتریل، تتراهیدروفوران و استیک اسید در فاز متحرک، بر زمان های بازداری گونه های آزمایشی بررسی گردید. آزمایش های لازم جهت مدل سازی زمان بازداری گونه های آزمایشی و تعیین شرایط بهینه جداسازی آن ها، توسط ccd طراحی و انجام شدند. مدل سازی به روش رگرسیون خطی چندگانه مرحله ای انجام شد. جهت یافتن سازگاری مناسب بین تفکیک پیک ها و زمان بازداری آخرین پیک در نمونه عسل از روش بهینگی پارتو استفاده شد. زمان بازداری کوئرستین، هسپرتین و کرایزین ، تحت شرایط بهینه (36% استونیتریل، 5% تتراهیدروفوران، 5% استیک اسید در فاز متحرک) به ترتیب، 6/7، 8/5 و 22/3 دقیقه بود. تحت این شرایط پیک های گونه های آزمایشی به خوبی از پیک ترکیبات های مزاحم موجود در نمونه جدا شدند. حد آشکارسازی و محدوده خطی در اندازه گیری فلاونوئیدها، به ترتیب، ppm 060/0-042/0 و ppm 0/50- 5/0 بودند. انحراف استاندارد نسبی روش (استخراج و جداسازی) توسط پنج اندازه گیری مستقل گونه های آزمایشی در عسل تعیین و کمتر از 6% بود. مقدار کوئرستین، هسپرتین و کرایزین اندازه گیری شده در نمونه عسل مرکبات به ترتیب برابر با 0/33±7/60، 0/12±3/37 و 0/17±3/19، میکروگرم بر گرم بدست آمد.

کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا ‏‎(hplc)‎‏ متداولترین روش مورد استفاده برای جداسازی، شناسایی و تعیین مقدار ویتامرهای ‏‎b6‎‏ می باشد. در سلاهای اخیر استفاده از فازهیا متحرک مایسلی در کروماتوگرافی مایع با فاز معکوس ‏‎(rp-hplc)‎‏ بدلیل دارا بودم مزایایی از قبیل در دسترس بودن از لحاظ تجاری، سمیت کم، خلوص بالا و ارزان بودن سورفاکتانت ها نسبت به فازهای متحرک آبی - آلی توسعه یافته است. فازهای متحرک مایسلی، محلول های سورفاکتانت با غلظت بالاتر از غلظت بحرانی مایسل ‏‎(cmc)‎‏ می باشند.جداسازی مخلوط ویتامرهای ‏‎b6‎‏ با استفاده از فاز متحرک ماسلی مرکب شامل ‏‎sds‎‏ و ‏‎brij-35‎‏ بهینه سازی گردید. به منظور تعیین شرایط مناسب جداسازی، اثر دما و افزایش اصلاحگرهای آلی متانول، استونیتریل، اتانول، پروپانول، ایوزپروپانول و بوتانول به فاز متحرک ماسلی برکارآیی و فاکتور نامتقارنی بررسی شد و مشخص گردید دمای 20 درجه سانتیگراد و ایزوپروپانول کارآیی مناسب و کمترین فاکتور نامتقارنی را برای جداسازی ویتامرهای ‏‎b6‎‏ فراهم می نماید. بررسی اثر غلظت مناسب ایزوپروپانول 7% حجمی - حجمی بوده و یک رابطه غیر خطی بین لگاریتم فاکتور ظرفیت و درصد حجمی ازوپروپانول وجود دارد. همچنین اثرات غلظت ‏‎‏‎sds‎‏ و ‏‎brij-35‎‏ بترتیب 60-50 میلی مولار و 1-5/0 میلی مولار می باشند. با در نظر گرفتن زمان کل جداسازی و پارامترهای دیگر، غلظت های بهینه برای ‏‎sds‎‏ و ‏‎brij-35‎‏ بترتیب 60 و 1 میلی مولار انتخاب گردیدند.علاوه بر موارد ذکر شده اثر ‏‎ph‎‏ فاز متحرک بر بازداری و گزینش پذیری این ترکیبات نشان داد که ‏‎ph‎‏ مناسب برای جداسازی ویتامرهای ‏‎b6‎‏ در محدوده 5/4 می باشد. در شرایط بهینه بدست آمده حد تشخیص سه نمونه ‏‎plp, pl‎‏ و ‏‎pm‎‏ اندازه گیری شد و بترتیب برابر 120/1، 568/1 و ‏‎1/664 ppm‎‏ بدست آمد.

در این پروژه، تاثیر دما، درصد اصلاحگر آلی و ‏‎ph‎‏ فاز متحرک بر بازداری و گزینش پذیری در ‏‎rp-hplc‎‏ با استفاده از مدل پارامتر حلالیت مورد مطالعه قرار گرفت. مقادیر ثابت های سیستم بوسیله آنالیز رگرسیون خطی چندگانه از مقادیر تجربی فاکتور بازداری نمونه های مختلف با توصیفگرهای شناخته شده بوسیله برنامه کامپیوتری ‏‎spss/pc‎‏ تعیین شدند. نتایج تجربی نشان دادند که تغییر درصد اصلاحگر آلی (20-5% استونیتریل) باعث تغییر ترم های تشکیل حفره (2/54+ تا 55/3‏‎m=‎‏)، بر هم کنش های دوقطبی-دوقطبی (64/0 - تا 62/0-‏‎‏‎s=‎‏) و خصلت اسیدی پیوند هیدروژنی فاز (27/3- تا 41/2-‏‎b=‎‏‏‎‎‏) می شود. تغییر ‏‎ph‎‏ فاز متحرک (0/5-0/3‏‎ph=‎‏‏‎‎‏‏‎‎‏‏‎‎‏‏‎‎‏‏‎‎‏‏‎‎‏) باعث تغییر ترم های تشکیل حفره (37/1+ تا 88/2- ‏‎m=‎‏‏‎‎‏‏‎‎‏‏‎‎‏‏‎‎‏‏‎‎‏)، بر هم کنش جفت الکترون ‏‎ -n‎‏ (27/1+ تا 43/0-‏‎r=‎‏) و برهم کنش های دوقطبی-دوقطبی (72/3- تا 22/0+ ‏‎s=‎‏‏‎‎‏) فاز می شود. تغییر دما در رنج ‏‎5-45c‎‏ همچنین باعث تغییر ترم های تشکیل حفره (56/2+ تا 21/3- ‏‎m=‎‏‏‎‎‏)، برهم کنشهای دوقطبی-دوقطبی (22/0- تا 34/0 ‏‎s=‎‏‏‎‎‏) و خصلت اسیدی پیوند هیدروژنی (93/2- تا 25/3- ‏‎b=‎‏‏‎‎‏) فاز می شود.