نام پژوهشگر: مجید عباسپور
زینب اورسجی احمد نظامی
آزمایش های گلخانه ای جهت مقایسه کارایی مصرف یکباره و خرد شده علف کش های مهم گندم انجام گرفت و تاثیر فاصله زمانی بین دو کاربرد علف کش در رهیافت خرد شده و نسبت های مختلف مورد استفاده در هر کاربرد، بررسی شد. تجزیه داده ها با روش های مقایسه ed90 و مدل اختلاط (adm) انجام شد. در بخش مزرعه، آزمایشی برای مقایسه نحوه کاربرد ساده و خرد شدهء سه دز مختلف علف کش کلودینافوپ در دو تراکم گندم، بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی به صورت فاکتوریل به اجرا در آمد. در بخش آخر نیز کارایی علف کش های کلودینافوپ و dicamba+2, 4-d بوسیله اندازه گیری منحنی کاتسکی و پارامترهای فلورسانس کلروفیل مورد اندازه گیری قرار گرفت. نتایج نشان داد با تاخیر در زمان سم پاشی علف کش ها، کارایی آنها کاهش یافت اما کاربرد خرد شده علف کش ها در اغلب موارد، نه تنها این تاخیر را جبران کرد بلکه در مجموع میزان مصرف را نیز کاهش داد. در 11 آزمایش از 15 آزمایش گلخانه ای، کارایی تیمار کاربرد خرد شده با نسبت 75:25 بیشتر از نسبت 50:50 بود هر چند که در برخی موارد این اختلاف ها معنی دار نبود. نتایج حاصل از تجزیه مدل گرافیکی adm با محاسبه اختلافات هر کدام از مقادیر ed90 ها از خط ایزوبل و به تصویر کشیدن تک تک نقاط، واکنش هم افزایی و هم کاهی مقادیر ed90 بدست آمده از بخش گلخانه را نشان داد. توسط این مدل تاثیر مراحل رشد علف هرز، بر کارایی علف کش نیز در نظر گرفته شد. نتایج بخش مطالعات مزرعه نشان داد کارایی کنترل علف هرز یولاف وحشی توسط کاربرد یکباره و خرد شده علف کش کلودینافوپ در دزهای مختلف با هم تفاوت دارد. و با کاهش مقدار مصرف علف کش به 60 درصد دز توصیه شده، اختلاف کاربرد یکباره و خرد شده بیشتر شد به طوری که مقدار کارایی کنترل در کاربرد خرد شده (7/81 درصد) از مقدار آن در کاربرد یکباره (3/67 درصد) بیشتر بود. با افزایش تراکم گندم، کارایی کنترل کلودینافوپ در 60 درصد دز توصیه شده کلودینافوپ به طور معنی داری افزایش یافت و از 67 درصد به 1/82 درصد رسید. اما در80 و 100 درصد دز توصیه شده تفاوت معنی داری بین تراکم توصیه شده و 150 درصد تراکم توصیه شده وجود نداشت. بر اساس نتایج این آزمایش جهت کنترل علف های هرز گندم، می توان با افزایش تراکم آن و تغییر نحوه کاربرد علف کش، دز مصرف را کاهش داد. 80 درصد دز توصیه شده، تقریبا در هر دو تراکم گندم و در هر دو نحوه کاربرد یکباره و خرد شده کارایی کنترل مطلوبی داشت اگرچه این کارایی همیشه در کاربرد خرد شده و تراکم بیشتر گندم بالاتر بود. منحنی کاتسکی و پارامترهای فلورسانس کلروفیل مشتق شده از آن در دو علف هرز یولاف وحشی و خردل وحشی که به ترتیب با علف کش های کلودینافوپ و dicamba+2, 4-d تیمار شده بودند زودتر از بروز عوارض ظاهری علف کش، کارایی این علف کش ها را نشان دادند. به گونه ای که پنج روز پس از پاشش علف کش کلودینافوپ و دو روز پس از پاشش dicamba+2, 4-d، پارامترهای fv/fm، fvj و area کاهش یافتند. شکل استاندارد منحنی کاتسکی نیز در این دو علف هرز به شدت تحت تاثیر این دو علف کش قرار گرفت.
مسعود نوبخت رضا مکنون
موقعیت خاص جغرافیایی ایران و نیز مرکزیت آن در مهمترین حوزه ذخایر نفت و گاز جهان به عنوان فرصتی مطلوب برای شکل دهی راهبردهای توسعه کشور به ویژه در صنعت نفت به کار می رود. از سویی دیگر این عرضه انرژی با چالش مهم تخریب محیط زیست و وجود مشکلات و معضلات عدیده مواجه است و همانطور که می دانیم محیط زیست یکی از مولفه های اصلی در سیاستهای کلان جهانی بوده و بسیاری از مولفه های دیگر را تحت الشعاع قرار می دهد بطوریکه مهمترین عامل و پیش نیاز هر نوع فعالیت و تصمیم گیری در سطح کلان سازگاری با محیط زیست است و این امر با ابزار کاربردی آن یعنی تهیه گزارش ارزیابی زیست محیطی (eia) محقق می شود. می دانیم در مورد پروژه های توسعه ای و عمرانی پس از تعیین محدوده زیست محیطی پروژه لیستی از اثرات احتمالی وارد برمحیط زیست تهیه و سپس با بکارگیری تکنیکهای متداول ارزیابی ، گزارش ارزیابی تهیه و به یکی از حالات زیر منتج می شود: -پروژه تأیید شده و در صورت لزوم با فرض گزینه های اصلاحی و بهسازی وارد فاز اجرایی می شود. -پروژه کاملا رد شده و اجرای آن منتفی می گردد. و لیکن در مورد پروژه های توسعه مناطق نفتی وضعیت به منوال دیگری است به نحوی که توقف یا کاهش فعالیت های توسعه مناطق نفتی و حذف کامل و ایده آل کلیه اثرات منفی آن به دلایل عدیده ای غیرعملی است که اهم دلایل آن به قرار زیر است : 1-ابعاد سیاسی و امنیتی اجرای پروژه شامل : الف : نقش کلیدی نفت در اقتدار ملی ب: حفظ سهمیه تولید کشور در سبد نفتی اوپک به منظور موثر بودن در بازارهای جهانی ج: استراتژی سیاسی مدیران و تصمیم گیران و در رأس آنها چشم انداز برنامه های توسعه کشورد: مشارکت مثبت و فعال در طرح های توسعه منطقه ای 2- ابعاد منافع ملی اجرای پروژه شامل: الف : اتکای بخش عمده درآمد ارزی کشور به عایدات حاصله از صدور نفت و گاز ب: ضرورت بهره برداری از حوزه های مشترک با کشورهای همجوار همچون عراق و قطر ج: تأمین مصارف داخلی فرآورده های نفتی و نیاز مبرم صنعت کشور به این تولیدات د: وابستگی طرح های زیربنایی توسعه به چشم انداز برنامه ریزیهای بلندمدت انرژی در کشور حال از منظری دیگر با عنایت بر آثار سوء بلندمدت این پروژه ها در مقیاس منطقه ای و بعضا فرامرزی از قبیل : تخریب اکوسیستم،خروجی و پسماندهای پروژه بر محیط زیست (آلودگی ها و پسماندها) و همچنین آثار سوء بر محیط های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی و نیز با در نظر گرفتن وجود کنوانسیون های زیست محیطی منطقه ای و تعهدات بین المللی نیاز به الگویی کامل و همه جانبه که تمامی جوانب مذکور را در تصمیم گیری لحاظ کند ،کاملاً محسوس می باشد . در تحقیق حاضر سعی بر آن است تا برای نخستین بار کاربرد فرآیند سلسله مراتبی تصمیم گیری چند معیاره (ahp) در مورد پروژه های توسعه مناطق نفتی بررسی شود تا بتوان با در نظرگرفتن تمامی جوانب کمی و کیفی اجرای پروژه ، با انتخاب گزینه منطقی حتی المقدور از نگرانی های جامعه کاست و با این دیدگاه بتوان بین اهداف بلند مدت توسعه و ضرورت برخورداری اکثریت مردم از منابع توسعه در راستای حفاظت محیط زیست تعادل بخشید. در این روش تصمیم گیران با فراهم آوردن درخت سلسله مراتبی تصمیم، کار خود را آغاز می نمایند. این درخت، شاخص های اصلی و فرعی موثر در تصمیم گیری انجام پروژه با ملحوظ نمودن تمهیدات متداول (تأیید پروژه)، انجام پروژه با ملحوظ نمودن تمهیدات ویژه، عدم انجام پروژه (رد پروژه)- و نیز و گزینه های را نشان می دهد. سپس یک سری مقایسات زوجی انجام می شود و این مقایسات وزن هر یک از فاکتورها را در راستای گزینه های رقیب مشخص می سازد. در نهایت منطق ahp، به گونه ای ماتریس های حاصل از مقایسات زوجی رابا یکدیگر تلفیق می سازد که تصمیم بهینه حاصل آید. در این روش با محاسبه نرخ سازگاری می توان تصمیمات و قضاوتهای اتخاذ شده را به عرصه امتحان و کنترل کشاند.