نام پژوهشگر: محمد محسنی مهران
عدنان فتاحی حمید محبی
هدف از مطالعه حاضر اثر 6 هفته تمرین با وزنه در اندام تحتانی و اندام فوقانی بر شاخص مقاومت انسولین و غلظت لپتین سرم در مردان جوان غیر ورزشکار دارای اضافه وزن بود. بدین منظور 24 مرد سالم دارای اضافه وزن ( سن 7/1 ± 45/22 سال، قد 63/6 ± 37/178 سانتی متر و وزن 46/7 ± 25/88 کیلوگرم) از میان دانشجویان غیرورزشکار دانشگاه گیلان به صورت داوطلبانه در این پژوهش شرکت کردند، که به طور تصادفی به دو گروه تمرینی اندام فوقانی و اندام تحتانی و یک گروه بدون تمرین (کنترل) تقسیم شدند. برنامه تمرین با وزنه برای هر گروه تمرینی شامل 4 حرکت، هر حرکت 3 ست، هر ست 10-8 تکرار و با شدت 70 درصد یک تکرار بیشینه، به مدت 6 هفته اجرا شد. درصد چربی بدن از طریق اندازه گیری ضخامت لایه چربی زیر پوستی با استفاده از کالیپر اندازه گیری و تخمین زده شد. نمونه های خونی برای تعیین مقادیر گلوکز، انسولین و لپتین یک بار قبل از شروع تمرینات و یک بار هم 48 ساعت بعد از آخرین جلسه تمرین جمع آوری شد. جهت تجزیه و تحلیل درون گروهی داده-ها از آزمون t همبسته و از آزمونanova به منظور مقایسه تغییرات بین گروهی با سطح معناداری (05/0?p )استفاده شد. یافته های این پژوهش نشان دادند که سطح گلوکز خون در دو گروه تمرینی کاهش یافت اگرچه این کاهش در هیچ یک از دو گروه از نظر آماری معنی دار نبود. غلظت انسولین سرم، لپتین سرم، شاخص مقاومت انسولین و درصد چربی بدن در دو گروه تمرینی نسبت به پیش آزمون به صورت معنی داری کاهش یافت (05/0?p ). همچنین توده بدون چربی در دو گروه به صورت معنی داری افزایش یافت (05/0?p ). بین تغییرات ایجاد شده در متغیرهای اندازه گیری شده در اثر تمرینات بین دو گروه تمرینی، اختلاف معنی داری مشاهده نشد. به نظر می رسد کاهش درصد چربی بدن و افزایش توده بدون چربی در این پژوهش به عنوان مهمترین دلیل کاهش شاخص مقاومت انسولین مطرح باشد. بنابراین با توجه به نتایجی که در این پژوهش بدست آمد می توان چنین نتیجه گیری کرد که هرچند با درگیر کردن نیمی از بدن در تمرین با وزنه حساسیت انسولینی بهبود می یابد ولی به نظر نمی رسد بین اندام های مختلف بدن از نظر متابولیسم گلوکز، عملکرد انسولین و غلظت لپتین اختلاف معنی داری وجود داشته باشد، هرچند که در این زمینه نیاز به مطالعات بیشتری است.