نام پژوهشگر: رضا میرایی آشتیانی
مریم السادات حسینی ابراهیم اسدی خشویی
به منظور برآورد پارامترهای ژنتیکی و محیطی صفات شیرواری و اوزان بدن در نژاد سانن در شهرکرد، طی سالهای 1380تا 1388، رکوردبرداری در ایستگاه تحقیقات پرورش دام دانشگاه شهرکرد انجام شد. مدل استفاده شده مدل حیوانی و با روش حداکثر درستنمایی محدود شده و برنامه dfremlبود. صفات شیرواری مورد مطالعه در این تحقیق عبارت بودند از: رکوردهای روزآزمون مربوط به شیر تولیدی و درصدهای چربی، پروتئین، لاکتوز، مواد جامد بدون چربی و نقطه انجماد، همچنین صفات کل شیر تولیدی تا 90 روزگی، تولید شیر کل و طول دوره شیردهی. با توجه به نتایج بدست آمده، میانگین حداقل مربعات و خطای معیار ، کل شیر تولیدی تا 90 روزگی (کیلوگرم)، کل شیر تولیدی (کیلوگرم) و طول دوره شیردهی (روز) به ترتیب 10/53±226/18، 31/45±461/73 و 6/97±187/40 میباشد. اثر ثابت سال زایش بر روی این صفات معنی دار بود. همچنین تولید شیر روزانه (کیلوگرم)، متوسط درصدهای چربی، پروتئین، لاکتوز، مواد جامد بدون چربی و نقطه انجماد به ترتیب 0/31±2/81، 0/11±3/81، 0/02±3/06، 0/03±4/00، 0/08±8/74 و 0/007±0/517- به دست آمد. عوامل ثابت سال زایش و رکوردهای روز آزمون بر روی این صفات اثر معنی دار داشتند. عوامل ثابت تعداد بزغاله متولد شده و فصل زایش برروی این صفات به جز درصد پروتئین اثر معنی دار نشان دادند. وراثت پذیری تولید شیر روزانه (کیلوگرم)، متوسط درصدهای چربی، پروتئین، لاکتوز و مواد جامد بدون چربی به ترتیب 0/051±0/597، 0/061±0/302، 0/045±0/218، 0/039±0/147 و 0/039±0/186 برآورد گردید. همبستگی فنوتیپی تولید شیر روزانه با درصد چربی، درصد پروتئین و درصد کل مواد جامد بدون چربی به ترتیب 0/28-، 0/14 و 0/036 برآورد شدند. میانگین حداقل مربعات و خطای معیار وزن تولد، از شیرگیری، 1، 6، 9، 12 ماهگی، افزایش وزن روزانه از تولد تا یکماهگی، از تولد تا شیرگیری و از یکماهگی تا شیرگیری به ترتیب 0/66± 2/75، 3/80 ± 15/26،1/47±6/40،4/85 ±20/47، 4/99 ±24/16، 6/33 ±31/80، 0/04±0/119، 0/036 ±0/129، 0/044±10/133 بود. عوامل ثابت سال تولد و جنس برروی صفات مورد مطالعه اثر معنی دار نشان دادند. اثر ثابت نوع تولد یا شیرگیری بر روی صفات قبل از شیرگیری اثر معنی داشتند. وراثت پذیری وزن تولد، یکماهگی، شیرگیری، افزایش وزن روزانه از تولد تا یکماهگی، از تولد تا شیرگیری و از یکماهگی تا شیرگیری به ترتیب 0/183±0/226، 0/186±0/169، 0/281±0/510، 0/186±0/268، 0/254±0/349 و 0/029±0/416 برآورد گردید. همبستگی ژنتیکی بین وزن تولد با وزن ازشیرگیری، وزن تولد با وزن یکماهگی و وزن ازشیرگیری با وزن یکماهگی به ترتیب 0/695، 0/404 و 0/480 برآورد شدند. همبستگی فنوتیپی در محدوده 0/147 تا 0/985 برآورد شد.