چکیده: شناخت خصوصیات ژئوتکنیکی ساختگاه سدها از مهم ترین مراحل اکتشافی برای به دست آوردن اطلاعات لازم در طراحی و ساخت آن ها می باشد. از آن جا که سدها نقش بسیار مهمی در استفاده ی بهینه از منابع آب دارند، حفظ پایداری آن ها و آب ذخیره شده در مخزن اهمیت زیادی دارد. سد خرکش، سدی مخزنی از نوع خاکی با هسته ی رسی است که در دشت سمیرم و در مختصاتْ ً 45، َ 25، ْ51 طول شرقی و ً 0، َ19 ، ْ31 عرض شمالی واقع شده است. طول تاج این سد 490 متر ، ارتفاع آن 35 متر ، و حجم مخزن آن 1/5 میلیون متر مکعب در نظر گرفته شده است. سنگ های موجود در منطقه تماماٌ سنگ های رسوبی با سن کرتاسه ی فوقانی می باشد. به منظور بررسی کیفیت توده سنگ های ساختگاه، پارامترهای مهندسی نظیر مقاومت تراکمی تک محوره سنگ(ucs)، شاخص کیفی توده سنگ(rqd) و ویژگی های ژئوتکنیکی ناپیوستگی ها برای توده سنگ های موجود در ساختگاه مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس این اطلاعات طبقه بندی های rmi, q, rmr و gsi انجام گرفته است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که توده سنگ های ساختگاه به طور کلی دارای کیفیت خوبی می باشند. بررسی نفوذپذیری توده سنگ های ساختگاه نیز از پارامترهای ژئوتکنیکی است که باید مورد ارزیابی قرار گیرد و متداول ترین روش جهت تعیین آن انجام آزمایش فشار آب می باشد. بدین منظور تعداد 50 آزمایش لوژان در طول 200 متر از گمانه های اکتشافی انجام شده و نتایج آن مورد ارزیابی قرار گرفته است. نفوذپذیری ساختگاه سد بر اساس روش spi نیز مورد بررسی قرار گرفته است.

منطقه مورد بررسی در شمال خوزستان در حد فاصل شهرستان دزفول و شهرستان اندیمشک واقع شده است. این قسمت از آزادراه خرم آباد - بندر امام 24 کیلومتر طول دارد. کلیه خاکهای این محدوده مورد ارزیابی ژئوتکنیکی قرار گرفته است. خاک قسمتهایی از بستر طبیعی این مسیر از نوع رسی میباشد که نامناسب بوده و نیازمند اصلاح میباشد، که برای اصلاح و تثبیت خاکهای رسی موجود باید آنها را با درصدهای مختلف ماسه و شن اختلاط نمود، که میزان تراکم و cbr این نمونه ها افزایش یافته است. با اختلاط خاک رس با 10% ماسه، 8% بر میزان تراکم خاک افزوده میشود، در حالت بعد با اختلاط 80% رس و 20% ماسه، 10/70% بر تراکم خاک اضافه شده است و cbr این نمونه خاک به 41 میرسد. در بخش دوم با اختلاط خاک رس و 10% شن، 8% بر میزان تراکم خاک اضافه میشود، همچنین با اختلاط خاک رس با 20% شن، 13/8% بر میزان تراکم خاک بستر طبیعی زمین افزوده میشود، در این حالت 37/5% از رطوبت بهینه خاک کم میشود و cbr آن به 32 میرسد. پیجویی برای اکتشاف منابع قرضه مناسب و نزدیکتر برای ساخت این جاده نیز صورت گرفته است. دو منبع قرضه مشخص گردیده است، یکی از منابع قرضه مورد مطالعه دارای دانه بندی (a-4(0 بوده و حداکثر دانسیته خشک آن 1/71 gr/cm3 می باشد. دانه بندی خاک منبع قرضه دیگر (a-2-4(0 میباشد، حداکثر دانسیته خشک این نمونه خاک 1/98 gr/cm3 بوده، همچنین cbr آن 36 میباشد. بنابراین با توجه به دانه بندی مناسب و تراکم بدست آمده، استفاده از این منابع قرضه برای ساخت این جاده بخصوص لایه سابگرید پیشنهاد داده شده است.

سد و نیروگاه کارون 4 در فاصله 180 کیلومتری جنوب غربی شهرستان شهرکرد در استان چهارمحال بختیاری واقع شده است. محور سد در کیلومتر 670 از مصب رودخانه کارون و در پایین دست محل تلاقی رودخانه ارمند و بازفت جانمایی گردیده است. برای کنترل نشت آب از مخزن سد به پایین دست از طریق تکیه گاهها و پی سد، پرده آب بند (پرده تزریق) پیش بینی گردیده است. برمبنای نتایج اولیه حاصل از گمانه های اکتشافی در قسمتهایی از پی و تکیه گاه سد مشکل نشت آب احتمالا وجود خواهد داشت و بایستی خصوصیات زمین شناسی مهندسی و تاثیر پارامترهای درگیر را مورد ارزیابی قرار داد. در این تحقیق ابتدا زمین شناسی و زمین شناسی مهندسی ساختگاه سد مورد بررسی قرار گرفته، سپس رفتارهای هیدروژئومکانیکی درزه ها در برابر فشار آب در تکیه گاهها و پی سد مورد ارزیابی قرار گرفت. تحقیق حاضر از بخشهای مختلف و متنوعی تشکیل شده و در مجموع به بررسی پارامترهای مرتبط با طراحی پرده آب بند می پردازد. قرارگیری ساختگاه سد کارون 4 بر روی سازند آسماری که تکیه گاه و پی این سد را تشکیل داده است اجرای المان آب بندی را امری ضروری و غیرقابل اجتناب ساخته است. بررسی و تحلیل مقادیر لوژان و خورند در گمانه های کنترلی موید مناسب بودن شیوه اجرای می باشد و در مقاطعی نیاز به پاره ای اصلاحات به نظر می رسد. با ارزیابی نتایج حاصل از خورند دوغاب در گمانه های پرده آب بند به منظور تعیین تعداد ردیف پرده آب بند، اجرای ردیف دوم درتمامی گالری های بررسی شده ضروری به نظر می رسد و نیز در برخی فواصل نیاز به اجرای ردیف سوم به صورت مقطعی پیشنهاد شده است. بررسی تأثیر پارامترهای زمین شناسی مهندسی در طراحی پرده آب بند نشان می دهد که در ساختگاه سد کارون4 پارامترهای rqd، لوژان و خورند با یکدیگر رابطه منطقی نشان می دهند بدین صورتکه در مقاطع مختلف با افزایش rqd نفوذپذیری و تزریق پذیری کاهش یافته اند، در همین راستا وجود رابطه در بین پارامترهای موثر در طراحی پرده آب بند نیز مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است.

کارآمدترین و بهترین شیوه انتقال برق در نواحی انبوه مانند شهرهای بزرگ، استفاده از تونل انتقال نیرو است. استفاده از این روش انتقال برق فشار قوی، موجب کاهش تلفات انرژی و خطرات احتمالی می گردد. پروژه تونل انتقال کابل 230 کیلو ولت اصفهان در مسیری به طول 3 کیلومتر در جنوب غرب شهر اصفهان در حال حفاری می باشد. ورودی این تونل در نیروگاه برق اسلام آباد قرار دارد و در ادامه وارد محدوده شهر اصفهان می شود. این تونل با قطر 24/3 متر و از عمق حدود 5 تا 8 متری سطح زمین، از خاک های سست منطقه عبور می نماید. اهمیت تونل مورد مطالعه در نوع کاربرد آن است. با توجه به کاربری تونل و همچنین عبور برق فشار قوی از مسیر تونل، به منظور جلوگیری از قطع شدن مدار به دلیل عواملی مانند آب زیرزمینی، رطوبت، شکستگی های سیستم نگهداری، اجرای سیستم نگهداری و تحلیل پایداری آن بسیار مهم می باشد. از آن جا که این نوع کاربرد تونل به تغییرشکل در محیط پیرامون خود حساس است، مطالعه خواص مهندسی محیط مورد توجه می باشد. در غیر این صورت ممکن است خسارت های پیش بینی نشده ای در سرتاسر عملیات تونل به وجود آید. بنابراین مطالعه خصوصیات زمین شناسی و ژئوتکنیکی رسوبات در مسیر تونل بر روی داده های استخراج شده از گمانه های حفاری شده در مسیر تونل متمرکز شده است. خصوصیات زمین شناسی و ژئوتکنیکی رسوبات به وسیله آزمون های آزمایشگاهی تعیین شده است و پروفیل هایی از مسیر تهیه و مسیر به زون های مختلفی تقسیم شده است. بر اساس خصوصیات زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیکی، درصد بالایی از مسیر تونل از واحدهای آبرفتی عبور می کند که دارای تراکم نسبی متوسط تا زیاد بوده و عمدتاً در رده خاک های خوب قرار می گیرند. لایه های مذکور دارای رطوبت کم بوده ولی در صورت نفوذ آب تا حدود زیادی مقاومت خود را از دست می دهند. بنابراین سیستم نگهداری و رسوبات دربرگیرنده هر زون با استفاده از روش های تحلیلی و عددی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است و رفتار زمین دربرگیرنده تونل و اندرکنش زمین با سیستم نگهداری با در نظر گرفتن رفتار سه بعدی تونل در حین حفاری، بررسی شده و پیشنهادات ارائه گردیده است.

شهر اهواز مرکز استان خوزستان می باشد. این شهر از لحاظ زمین شناسی در قسمت انتهایی فروافتادگی دزفول و ابتدای دشت آبادان و بر روی رسوبات جوان رودخانه ای شامل ماسه، سیلت، و رس قرار دارد. منطقه مورد بررسی از لحاظ ساختار های زمین شناسی شامل تاقدیس اهواز و گسل اهواز و از لحاظ چینه شناسی شامل سازند آواری آغاجاری و رسوبات عهد حاضر می باشد. بررسی های زمین شناسی حاکی از عبور گسل فعال اهواز از مرکز شهر اهواز می باشد. سطح ایستابی نیز با توجه به عبور رودخانه کارون از شهر اهواز، به طور متوسط در عمق حدود 2 متری از سطح زمین قرار دارد. خط اول مترو اهواز با طول 24 کیلومتر در تمام طول مسیر به جز در محل عبور از زیر رودخانه کارون در عمق 5/17 متری از سطح زمین قرار دارد. مسیر خط اول مترو اهواز را می توان بر اساس ضخامت رسوبات جوان و عمق سنگ بستر به دو قسمت قطعه شمالی و قطعه جنوبی تقسیم کرد. قطعه شمالی، قسمتی از مسیر است که در بین ایستگاه زرگان تا ایستگاه مصلی قرار می گیرد و ضخامت رسوبات جوان در آن بین 10 تا 15 متر می باشد. قطعه جنوبی نیز شامل قسمتی از مسیر است که در بین ایستگاه امام تا ایستگاه بقایی قرار می گیرد و ضخامت رسوبات جوان در آن بیشتر از 42 متر می باشد. جهت بررسی خصوصیات زمین شناسی مهندسی مسیر و بررسی پتانسیل روانگرایی مسیر، از داده های به دست آمده از آزمون های ژئوتکنیکی بر روی نمونه های حاصل از 60 گمانه در 24 ایستگاه در طول مسیر و همچنین بررسی حدود 600 گمانه ژئوتکنیک سازمان نظام مهندسی استفاده شده است. در این پژوهش با توجه به لرزه خیزی بالای منطقه به دلیل وجود گسل فعال، وجود رسوبات دارای پتانسیل روانگرایی بالا و سطح ایستابی بالا، پتانسیل روانگرایی در مسیر مترو اهواز مورد بررسی قرار گرفته است. جهت بررسی پتانسیل روانگرایی مسیر از داده های spt، cptu و حدود آتربرگ و دانه بندی استفاده شده است. بر اساس نتایج به دست آمده مسیر مترو اهواز را بر اساس پتانسیل روانگرایی به سه قسمت تقسیم می شود، قطعه شمالی که پتانسیل روانگرایی بجز ایستگاه چهار شیر بسیار کم و محدود به لنزهای کوچک ماسه ای و سیلتی است. قسمت ابتدایی قطعه جنوبی (ایستگاه امام تا ایستگاه خوابگاه ) که پتانسیل روانگرایی در این مناطق مربوط به رسوبات کم تراکم و لنزهای ماسه ای کوچک تا متوسط می باشد که در بین لایه های رسی قرار دارند. قسمت سوم شامل قسنت انتهایی قطعه جنوبی (ایستگاه های آب و برق تا بقایی) که پتانسیل روانگرایی از بقیه مناطق بیشتر می باشد. در این قسمت در برخی از ایستگاه ها مانند ایستگاه کارگر و ایستگاه پل ششم در بیشتر طول لوگ بررسی شده پتانسیل روانگرایی وجود دارد.

دشت کاشان در فاصله 205 کیلومتری شمال اصفهان و بین طول های جغرافیایی ´5 °51 تا ´55 °51 شرقی و عرض های جغرافیایی´45 °33 تا ´23 °34 شمالی قرار دارد. از سال 1370 ترک و شکاف هایی در بخش هایی از دشت مشاهده گردید که باعث تخریب واحد های مسکونی و زمین های کشاورزی گردید، علت این عوارض استخراج بی رویه آب زیرزمینی عنوان شد. اما به دلیل گسترش شکاف ها و پیشروی آنها در بسیاری از نقاط دشت، بررسی جامع این پدیده جهت شناخت کامل این عوارض، پیش بینی نحوه گسترش و جلوگیری از تشدید آنها امری ضروری می باشد. به همین خاطر بررسی های صحرایی در منطقه مورد مطالعه انجام گردید و در طی آن محل و راستای شکاف ها به دقت تعیین شدند و شکاف سنج هایی جهت رفتارسنجی شکاف ها در منطقه تعبیه گردید. از آنجایی که یکی از شرایط ایجاد ترک و شکاف ها فرونشست و تراکم عمودی متفاوت ناشی از برداشت آب زیرزمینی می باشد، جهت بررسی وضعیت آب زیرزمینی از پیزومترهای موجود در دشت کاشان استفاده گردید و عمق و تراز سطح آب زیرزمینی ارزیابی و نوسانات سطح آب زیرزمینی در یک دوره 19 ساله مورد بررسی قرار گرفت. جهت بررسی خصوصیات ژئوتکنیکی رسوبات، آزمایشات مکانیک خاک بر روی نمونه های برداشت شده از قسمت های مختلف دشت انجام گردید و با استفاده از اطلاعات 23 گمانه موجود، رسوبات تا عمق 12 متری پهنه بندی شدند. از نتایج بررسی نمودارهای حفاری پیزومترها و نتایج بررسی های ژئوفیزیکی نیز جهت پهنه بندی رسوبات تا عمق سنگ بستر استفاده شد. در ادامه جهت تشخیص فرایند تأثیر گذار در شکل گیری شکافها، گسل های منطقه، توپوگرافی سنگ بستر، ضخامت آبرفت و چینه شناسی منطقه مورد بررسی قرار گرفت. سپس با استفاده از داده های راداری گذرهای 378 و 106ماهوارهenvisat و تهیه 9 تداخل نما، میزان و محدوده فرونشست دشت کاشان در فاصله سال های 2003 تا 2008 در بازه زمانی هر تداخل نما تعیین گردید. جهت تعیین نرخ متوسط فرونشست، آنالیز سری زمانی به روش کمترین مربعات انجام گردید و نقشه نرخ متوسط فرونشست در فاصله سال های 2003 تا 2008 تهیه گردید و بیشینه سرعت فرونشست، 043/0- متر در سال در شرق شهر کاشان و حدفاصل کاشان و آران و بیدگل بدست آمد. همچنین بیشینه میزان فرونشست با استفاده از روش ترازیابی دقیق در فاصله سالهای 1362 تا 1380 در امتداد اتوبان قم-کاشان-نطنز، در 2 کیلومتری جنوب روستای مشکان واقع در کیلومتر67 مسیر مورد بررسی 8/0±550 میلیمتر اندازه گیری گردید. نرخ فرونشست در این منطقه با استفاده از روش تداخل سنجی راداری 02/0- متر در سال و با استفاده از داده های ترازیابی دقیق 043/0- متر درسال بدست آمد. با مقایسه نتایج بدست آمده و انطباق نقشه های تهیه شده مشخص گردید؛ در اثر افت سطح آب زیرزمینی درمنطقه مورد مطالعه فرونشست و تراکم عمودی متفاوت ایجاد شده است و تغییرات ضخامت رسوبات به دلیل آنومالی های سنگ بستر مهمترین دلیل ایجاد تراکم متفاوت و شکل گیری شکاف در دشت کاشان است..

شناخت خصوصیات ژئوتکنیکی ساختگاه سدها از مهمترین مراحل اکتشافی برای بدست آوردن اطلاعات لازم در طراحی و ساخت آنها می باشد. از آنجا که سدها نقش بسیار مهمی در استفاده ی بهینه از منابع آب دارند، حفظ پایداری آن ها و آب ذخیره شده در مخزن اهمیت بالایی دارد. در این تحقیق، نفوذپذیری و پارامترهای ژئومکانیکی توده سنگ ساختگاه سد سرداب، واقع در جنوب غربی فریدون شهر استان اصفهان، توسط روش های مختلف مورد ارزیابی قرار گرفته است. سنگ بستر در تکیه گاه های پی سد تقریباً مشابه بوده و از سنگ آهک مارنی- شیلی با سن کرتاسه و در بعضی از قسمت های آن سنگ آهک ماسه ای دیده می شود. ابتدا به منظور بررسی کیفیت توده سنگ های ساختگاه، پارامترهای مهندسی نظیر مقاومت تراکمی تک محوره سنگ، شاخص کیفیت توده سنگ (rqd)و ناپیوستگی ها مورد بررسی قرار می گیرد. براساس این اطلاعات طبقه بندی های rmr، q، gsi و rmi انجام گرفته است. در ادامه پارامترهای ژئو مکانیکی توده سنگ توسط معیار هوک- براون نیز تعیین گردید. در نهایت با ارزیابی نفوذپذیری ساختگاه براساس لوژان و شاخص نفوذپذیری ثانویه (spi)، چگونگی رفتارهای هیدرولیکی توده سنگ براساس دیاگرام های p- q مورد بررسی قرار گرفت و مقاطع نفوذپذیر مشخص گردید. همچنین با استفاده از نمودار دیر و لمباردی و جذب ویژه مقاطع دارای خورند سیمان بالا مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج بدست آمده نشان می دهد که مقادیر طبقه بندی های انجام شده برای هر دو تکیه گاه نزدیک به هم می باشند و وضعیت توده سنگ در رده نسبتاً خوب قرار می گیرد. از نظر نفوذپذیری و خورند سیمان مقاطع ابتدایی گمانه ها که تحت تاثیر هوازدگی قرار گرفته دارای نفوذپذیری و خورند سیمان بالایی می باشند که بایستی آب بند شوند. در نهایت با بررسی نتایج عملیات تزریق آزمایشی در ساختگاه، پرده تزریق برای ساختگاه سد پیشنهاد گردید

ترانشه ی جاده ی درحال احداث خوانسار قسمتی از راه مواصلاتی بین چند استان کشور است، که شهرستان دامنه را به گلپایگان متصل می نماید. طول این ترانشه دارای مشکل لغزش در حدود 600 - 800 متر می باشد. منطقه ی مورد مطالعه در عرض جغرافیایی 2/2 13 °33 شمالی و طول جغرافیایی 6/53 20 °50 شرقی قرار دارد و فاصله آن تا شهرستان خوانسار 9/9 کیلومتر می باشد. واحدهای زمین شناسی مسیر مذکور، نه تنها عمدتاً از شیست و سنگ های ضعیف مانند فیلیت گرافیت دار تشکیل شده اند، بلکه از لحاظ ساختاری نیز دارای پتانسیل ناپایداری بوده و انجام مطالعات زمین شناسی ساختمانی و زمین شناسی مهندسی قبل و در حین احداث ترانشه بسیار ضروری می باشد. در این مطالعه، ترانشه مورد مطالعه با استفاده از روش های سیستماتیکی، تجربی و تعادل حدی مورد تحلیل قرار گرفت. بررسی های سیستماتیکی با نرم افزار dips v5.103، نمایانگر آن است که احتمال شکست صفحه ای و گوه ای در دیواره جنوب غرب وجود دارد و در دیواره شمال شرق واژگونی یا ریزش، رخ خواهد داد. نتایج تحلیل پایداری شیروانی با طبقه بندی های تجربی rmr، gsi، ssr و smr نیز نشان دهنده این است که توده سنگ مورد مطالعه در محدوده سنگ های ضعیف قرار می گیرد، هم چنین زاویه ی فعلی شیروانی ها بیشتر از زاویه ی برش ایمن بوده و بایستی به 30 درجه کاهش یابد. نتایج استفاده از روش تعادل حدی با روابط ریاضی در ترانشه مورد مطالعه نشان دهنده ی فاکتور ایمنی برابر 4/0 در دیواره شمال شرق و 5/0 برای دیواره جنوب غرب می باشد، که نمایانگر ناپایداری ترانشه است. همچنین خروجی های نرم افزار slide 2d, v4.0نیز، نتایج حاصل از روابط تعادل حدی برای دیواره ها را تأیید می کند. بررسی روش های پایدارسازی دیواره سنگی با استفاده از نرم افزار slide، نیز حاکی آن است که از بین روش های متعدد پایدارسازی، باتوجه به شرایط زمین شناسی، ژئومتری و نوع گسیختگی، احداث سازه های پایدار کننده مانند دیوار حائل و گابیون همراه با زهکشی و استفاده از شاتکریت در بعضی از مکان ها، به منظور تماس کم تر سنگ های دامنه ها با آب های سطحی، پیشنهاد می گردد.

توجه به محیط زیست و از آن جمله مواد زائد جامد مساله ای است که در سالهای اخیر مورد توجه خاص جهانیان قرار گرفته است. شهر هرات مرکز استان هرات بوده و دومین استان بزرگ افغانستان می باشد. این شهر در فاصله 116 کیلومتری مرز کشور ایران واقع شده است. جمعیت شهر هرات در حال حاضر حدود چهارصد هزار نفر می باشد که روزانه 350 تن زباله تولید می کنند. اغلب موارد، زباله های تولید شده در نزدیک شهر به صورت غیر اصولی پخش یا تلنبار و سوزانده می شود که چنین فرآیندی می تواند باعث ایجاد آلودگی های محیطی و بنابراین انتشار امراض مسری گردد. در این مطالعه با بهره گیری از فناوری سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور مکان یابی محدوده های بهینه با حداقل اثرات سوء زیست محیطی برای دفن زباله های شهر هرات انجام شده است. به همین منظور، در مرحله اول، کلیه مشاهدات محیطی (اکولوژیکی و اقتصادی - اجتماعی) مربوط به محدوده شهر هرات به محیط های نرم افزاری وارد شده و پایگاه های اطلاعاتی ویژه دفن زباله های شهری (نقشه های توپوگرافی، زمین شناسی، ارتفاع، آبراهه، شیب، گسل ها، پوشش گیاهی، آب زیرزمینی، قابلیت حفاری، نفوذپذیری، راه ها و مناطق مسکونی)تشکیل گردید. در مرحله دوم لایه های رقومی بر اساس استانداردهای موجود وزن دهی و طبقه بندی گردید. در مرحله سوم با هدف یافتن مکان های مناسب محل دفن، الگوریتم های مختلف تصمیم گیری چند معیاره مکانی نظیر تحلیل سلسله مراتبی ، ترکیب خطی وزن دار به ترتیب بر لایه های موجود اعمال شد. بررسی نتایج اولیه مبین این واقعیت است که مدل طراحی شده با روشahp ضمن انتخاب مکان دفن زباله ها در منطقه قابل قبول، سایر مناطق دیگری را نیز پیشنهاد می کند. محدوده نهایی دفن مواد زائد جامد توسط روش ahp در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی مکان یابی شد. سایت انتخاب شده در شمال شرق شهر هرات در حاشیه جاده به سمت استان بادغیس واقع شده است. که 6000 هکتار مساحت داشته و توان پذیرش زباله به وزن سیصد و پنجاه تن در هر روز به مدت بیشتر از 20 سال را دارا می باشد.

این پژوهش، خصوصیات زمین شناسی مهندسی آبرفت های شهر کابل را بررسی می نماید. شهر کابل به عنوان پایتخت و پر جمعیـت ترین شهر کشور افغانستان در بخش شرقی آن واقع شده است. به منظور بررسی خصوصیات زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیکی منطقه، تهیه نقشه های پهنه بندی امری ضروری محسوب می گردد. در ابتدای این پژوهش، تعداد 43 گزارش ژئوتکنیکی از شرکت های مختلف جمع آوری گردید و سپس با وارد نمودن داده های ژئوتکنیکی در نرم افزارmicrosoft access ، اولین بانک اطلاعات ژئوتکنیکی برای شهر کابل تولید شد. در مرحله بعدی، داده های مربوط به 43 گمانه از بانک اطلاعاتی استخراج شد و جهت تهیه نقشه های پهنه بندی به سیستم اطلاعات جغرافیایی (نرم افزار arcgis) وارد گردید. عمق گمانه های انتخاب شده از 3 تا 32 متر می باشند که اکثر این گمانه ها در نهشته های آبرفتی، از سال 2007 تا اوایل 2012 میلادی حفاری شده اند. به دلیل پراکندگی نامناسب گمانه ها در منطقه مورد مطالعه، روش میان یابی عکس فاصله با مرتبه چهارم جهت تولید نقشه های پهنه بندی استفاده گردید. این نقشه ها براساس خصوصیات مختلف ژئوتکنیکی از قبیل، نوع خاک، گسترش خاکهای چسبنده و غیرچسبنده، رطوبت نسبی، دانسیته خشک خاک، وزن مخصوص، شاخص خمیری، پارامترهای مقاومت برشی، عدد نفوذ استاندارد، قابلیت روانگرایی خاک و ظرفیت باربری مجاز خاک، برای اعماق 5/0 تا 2 متر، 2 تا 5 متر و 5 تا 9 متر ترسیم شده اند. نقشه های پهنه بندی براساس قابلیت روانگرایی و ظرفیت باربری برای اعماق 5/1 متری و 3 متری تولید گردیدند. مدل سه بعدی و مقاطع چینه شناسی منطقه کابل در محیط نرم افزار rockwork 15 ترسیم شدند. این مقاطع نمای کلی از وضعیت گسترش خاکهای درشت دانه و ریزدانه در منطقه را نمایش می دهند. خاکهای ریزدانه در اعماق سطحی توسعه پیدا نموده اند ولی خاکهای درشت دانه در عمق بیشتر از 6 متر و اکثرا در نواحی غربی و جنوبی منطقه مشاهده می شوند. از نظر میزان فعالیت، خاکهای ریزدانه منطقه مورد مطالعه غیر فعال محسوب می شوند. همچنین خاکهای ارگانیکی و خاکهایی با خواص خمیری بالا در این منطقه کمیاب می باشند. میزان مقاومت برشی خاکها در بخش غربی کابل بالاتر از مقاومت برشی خاکها در بخش شرقی می باشد. اعداد نفوذ استاندارد، دامنه متغیری از عدد 3 تا بیشتر از عدد 50 دارند. نقشه های پهنه بندی براساس عدد نفوذ استاندارد نشان می دهند که خاکهای قسمت غربی کابل خواص مقاومتی و تراکمی بالاتری نسبت به قسمت های شرقی دارند. قابلیت روانگرایی نهشته های کابل در رده های متوسط تا غیر روانگرا قرار می گیرد. براساس نقشه های ظرفیت باربری، قسمت غربی و جنوبی شهر کابل در مقایسه با قسمت های دیگر، دارای ظرفیت باربری مجاز بالاتری هستند. نقشه های پهنه بندی براساس قابلیت روانگرایی، نوع خاک، مقاومت برشی، عدد نفوذ استاندارد و ظرفیت باربری مجاز خاک، نشان می دهند که وضعیت ژئوتکنیکی قسمت غربی شهر کابل بهتر از دیگر بخش های شهر می باشد.

سد سرگچینه، سدی خاکی با هسته رسی است که بر روی رودخانه تنگاری در استان کهگیلویه و بویراحمد واقع شده است. محل محور پیشنهادی اول سد سر گچینه، در موقعیت 550575 طول شرقی و 3374630 عرض شمالی و در کیلومتر 28 جاده اصلی یاسوج ـ گچساران قرار دارد. محل محور پیشنهادی دوم سد سرگچینه، در موقعیت 550445 طول شرقی و 3376980 عرض شمالی و در کیلومتر 26 جاده اصلی یاسوج ـ گچساران قرار گرفته است. ساختگاه سد منتخب دارای طول تاج 816 متر، ارتفاع 8/34 متر و حجم مخزن 02/53 میلیون مترمکعب می باشد. محورهای پیشنهادی بر روی سازندهای آسماری، پابده ـ گورپی و رسوبات دوران کواترنری واقع شده اند. در تکیه گاه راست محور اول، توده سنگ های آهکی به دلیل هوازدگی و انحلال نفوذپذیری قابل توجهی دارند. در محور دوم شیل های سازند گورپی در تراز نسبتا بالایی قرار گرفته که شرایط آب بند طبیعی را ایجاد کرده اند. در این تحقیق پس از ارزیابی خصوصیات زمین شناسی و زمین شناسی مهندسی محورهای پیشنهادی، بهترین محور جهت احداث سد به روش امتیازدهی انتخاب گردید. به منظور بررسی کیفیت توده سنگ های دو محور، پارامترهای مهندسی از قبیل: مقاومت تراکمی تک محوری (ucs)، شاخص کیفیت توده سنگ (rqd)، مقاومت برشی توده های سنگی و خصوصیات ژئوتکنیکی ناپیوستگی ها در هر دو محور مورد ارزیابی قرار گرفته است. براساس این اطلاعات طبقه بندی های rmr، rmi، dmr و gsi انجام گردید. در ادامه پارامترهای ژئومکانیکی توده سنگ توسط معیار هوک ـ براون نیز تعیین گردید. نتایج بدست آمده نشان می دهد که توده سنگ های هر دو محور از کیفیت متوسط تا خوبی برخوردارند. نتایج آزمایش لوژان و شاخص نفوذپذیری ثانویه (spi) نشان می دهد که، محور اول نفوذپذیری بیشتری نسبت به محور دوم دارا می باشد. رفتارهای هیدرولیکی براساس دیاگرام های p-q نشان می دهد بیشتر جریان ها از نوع جریان آشفته می باشد. ارزیابی مخازن دو محور حاکی از حجم و عمق بیشتر مخزن محور دوم نسبت به محور اول می باشد. به لحاظ ژئوتکنیکی شرایط محور دوم بهتر از محور اول ارزیابی می شود. در پایان پارامترهایی جهت آب بندی محور منتخب ارائه شده است.

احداث سدهای مخزنی و مهار آب های سطحی و سیلاب ها به تأمین آب که همواره نیاز اساسی بشر بوده، کمک می-نماید و در پاسخ به همین نیاز است که در برنامه ریزی توسعه اقتصادی کشور و نیل به خودکفایی اقتصادی به امر سدسازی اهمیت زیادی داده شده است. لذا شناخت خصوصیات ژئوتکنیکی ساختگاه سدها از مهم ترین مراحل مطالعات برای بدست آوردن اطلاعات لازم در طراحی و ساخت آن ها می باشد که در حفظ پایداری آن ها و حفاظت از آب ذخیره شده در مخزن اهمیت بالایی دارد. در این تحقیق، خصوصیات زمین شناسی مهندسی از جمله نفوذپذیری، پارامترهای ژئومکانیکی و رده بندی توده های سنگی ساختگاه سد بلطاق، واقع در 25 کیلومتری غرب شهر بویین و میاندشت، شهرستان فریدن، استان اصفهان با روش های مختلف مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. ابتدا کیفیت توده سنگ های ساختگاه، پارامترهای مهندسی نظیر مقاومت تراکمی تک محوری سنگ، شاخص کیفیت توده سنگ (rqd) و ناپیوستگی ها مورد بررسی قرار گرفت و بر اساس این اطلاعات طبقه بندی های rmr، q، gsi، rmi و dmr بر روی توده سنگ های منطقه انجام گرفته است. در ادامه پارامترهای ژئومکانیکی توده سنگ توسط معیار هوک –براون نیز تعیین گردید. سپس به منظور بررسی پایداری تکیه گاه ها ضمن استفاده از روش استریونت از روش عددی المان محدود به کمک نرم افزار plaxis 8.5 استفاده شده است و با در نظر گرفتن حالت های مختلف اجرا، میزان پایداری سد بلطاق در فازهای مختلف محاسبه گردید. که این فاکتور در مرحله قبل از آبگیری حدود 5/2 و بعد از آبگیری به حدود 7/1 کاهش یافته است. که دلیل آن کاهش مقاومت برشی می باشد. در این تحقیق شرایط نفوذپذیری توده سنگ های محور سد بلطاق مورد ارزیابی قرار گرفته است و در همین راستا علاوه بر تحلیل نتایج آزمون لوژان، اقدام به محاسبه پارامتر شاخص نفوذ پذیری ثانویه (spi) گردیده و با توجه به سنگ شناسی محل ساختگاه، رفتار توده سنگ با مقادیر rqd متفاوت، نسبت به مقادیر شاخص spi مورد مقایسه قرار گرفته و در نهایت رفتارهای هیدرولیکی توده سنگ براساس دیاگرام های (p-q) بررسی شد که بیشترین رفتار در کل ساختگاه مربوط به حالت اتساع یا بازشدگی می باشد. مقاطع نفوذپذیر جهت تعیین و بهسازی زون های آبگذر نیز مشخص گردید. نتایج بدست آمده حاکی از رده متوسط برای توده سنگ های آهکی و رده ضعیف برای توده سنگ های متاولکانیکی در محل محور سد بلطاق می باشد که بیشترین نفوذپذیری به زون های آهکی و بخش های نفوذناپذیر در مقاطع متاولکانیکی محدود می گردند.

یکی از بهترین راه حل های معضل کمبود آب که آینده ی جوامع بشری را تهدید می نماید احداث سدهای مخزنی به منظور ذخیره سازی آب ناشی از بارندگی های سالیانه است. از آنجایی که اجرای غیر ایمن این سازه ها می تواند خسارات جانی و مالی سنگینی را به همراه داشته باشد؛ لذا انجام مطالعات جامع جهت جلوگیری از رخداد هرگونه اشتباه لازم و ضروری است. سد میدانک، سد خاکی غیرهمگن با هسته ی رسی قائم است که در جنوب شهرستان فریدون شهر ساخته خواهد شد. سنگ بستر محدوده ی محور و مخزن سد از سنگ آهک ماسه ای و سنگ آهک ماسه ای – شیلی با سن کرتاسه ی زیرین تشکیل شده است. به منظور بررسی کیفیت توده سنگ های ساختگاه، در ابتدا پارامترهای مهندسی همچون مقاومت تراکمی تک محوری سنگ بکر (ucs)، شاخص کیفیت سنگ (rqd) و خصوصیات ناپیوستگی ها تعیین گردید. سپس براساس این اطلاعات طبقه بندی های rmr و gsi انجام گرفت. نتایج به دست آمده نشان می دهد که توده سنگ های ساختگاه به طور کلی از کیفیت نسبتا خوب برخوردار می باشند. به منظور تعیین وضعیت نفوذپذیری ساختگاه سد از نتایج حاصل از آزمون لوژن و همچنین شاخص نفوذپذیری ثانویه (spi) جهت تعیین وضعیت نفوذپذیری توده سنگ و از نتایج حاصل از آزمون لوفران جهت تعیین نفوذپذیری آبرفت استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که میزان نفوذپذیری با افزایش عمق به دلیل کاهش میزان درز و شکاف و هوازدگی و افزایش درصد شیل در تشکیلات آهکی، کاهش می یابد. نتایج تحلیل نشت از بدنه ی سد نشان دهنده ی ناچیز بودن مقدار آب نشت یافته از بدنه با توجه به حجم مخزن و عدم رخداد فرآیند آب شستگی می باشد. نتایج تحلیل نشت از پی آبرفتی نیز نشان دهنده ی لزوم برداشت این قشر است. نتایج ارزیابی پایداری شیب های بالادست و پایین دست سد نشان دهنده ی پایداری شیب ها جز در شرایط افت ناگهانی سطح آب مخزن می باشد.

ماشین حفاری تمام مقطع یکی از مناسب ترین تجهیزات موجود در صنعت تونل سازی می باشد. ماشین های مدرن تونل زنی کاربردهای فراوانی دارند و به شکل مطلوبی در شرایط ژئوتکنیکی مختلف مورد استفاده قرار گرفته اند. تاکنون تحقیقات فراوانی برای پیش بینی نرخ نفوذ و پیش بینی و ارتباط آن ها با پارامترهای زمین شناسی و دستگاه انجام پذیرفته است. اگرچه تا کنون مدل های ارائه شده، در پیش بینی نرخ نفوذ و پیشروی tbm دستگاه تا حدی موفق بوده اند، اما هر یک از آن ها تنها برخی از پارامترهای موثر بر نفوذ tbm را مد نظر قرار داده اند. این تحقیق در راستای بررسی تأثیر پارامترهای مختلف زمین شناسی تونل نوسود بر نرخ پیشروی tbm انجام شده است. در این تونل عمده حفاری صورت گرفته در لایه های آهکی و شیلی-آهکی بوده و مشخص گردید متوسط نرخ پیشروی در این لایه ها به ترتیب 89/97 و 05/175 سانتی متر بر ساعت می-باشد. در ادامه نتایج پیش بینی نرخ پیشروی حاصل از روش های مختلف، با مقادیر عملی به دست آمده مقایسه گردید که نتایج آن نشان می دهد تفاوت نسبتاً زیادی میان نتایج مدل های مورد نظر با مقادیر واقعی وجود دارد. از لحاظ کمترین اختلاف با نرخ پیشروی واقعی، مدل های بارتن بهترین حالت و مدل رمضان زاده بدترین حالت را دارند. همچنین نتایج تحلیل ها نشان می دهد که ارتباط نسبتا معقولی میان برخی پارامترهای زمین شناسی و ژئومکانیکی با پارامترهای عملیاتی ماشین وجود دارد. از میان این پارامترها ucs و rqdبهترین تطابق را با پارامترهای عملیاتی نشان می دهند. در ادامه بر مبنای نتایج حاصل از گمانه های اکتشافی و مطالعات صحرایی، مقطع زمین شناسی مهندسی تونل، ترسیم گردیده و قسمت های مختلف آن بر اساس طبقه بندی مهندسی سنگ و مخاطرات ژئوتکنیکی، پهنه بندی گردید. طبقه بندی مهندسی سنگ ها نشان می دهد که کیفیت لایه های آهکی، شیلی آهکی و زون های خرد شده به ترتیب متوسط، ضعیف و خیلی ضعیف می باشد. بررسی فرایند انتخاب tbm مناسب نشان می دهد که مناسب ترین دستگاه حفاری برای این تونل، ماشین سپری تلسکوپی می باشد. همچنین در این پژوهش عمر مفید دیسک کاترها به دو روش csm و nth محاسبه گردید. بر این اساس میانگین عمر مفید صفحه های برشی در روش csm و nth برای بخش شیلی- آهکی به ترتیب 144 و 114 و برای بخش های آهکی 65 و 51 ساعت به دست آمد.

ساختگاه مخزنی صفا در استان کرمان و در حدود 20 کیلومتری شمال خاور شهرستان بافت قرار دارد و بر محل تلاقی رودخانه رودبر و رابر احداث می شود. مختصات جغرافیایی ساختگاه مورد مطالعه به طول خاوری 58 و 56 و عرض شمالی 15/29 می باشد. این سد از نوع سد خاکی با هسته رسی می باشد. ارتفاع سد در حدود 92 متر می باشد. حجم مخزن در حدود 126 میلیون متر مکعب می باشد. سنگ بستر ساختگاه سد صفا متشکل از تناوب لایه های مارن و گل سنگ و ماسه بهمراه میان لایه های مارن سیلتی و سیلت متعلق به سازند قرمز بالایی می باشد این سازند به سبب ماهیت لیتولوژیکی خود فاقد نفوذپذیری اولیه می باشد لذا هیدروژیولوژی توده سنگ متاثر از نفوذپذیری ثانویه ای است که تحت تاثیر درزه و ترک در توده سنگ شکل گرفته است. در این تحقیق پس از شناسایی و ارزیابی زمین شناسی عمومی و زمین شناسی مهندسی ساختگاه سد با ارزیابی نفوذپذیری ساختگاه براساس لوژن و شاخص نفوذپذیری ثانویه spi چگونگی رفتارهای هیدرولیکی توده سنگ براساس دیاگرام های p-q مورد بررسی قرار گرفت و زون های نفوذپذیر مشخص گردید. با توجه به عدم ارتباط مشخص بین تعداد درزه ها و لوژن برای تحلیل هر چه بهتر نفوذپذیری و تزریق پذیری توده سنگ بازشندگی هیدرولیکی درزه ا مورد بررسی قرار گرفت تا با شناسایی مقدار بحرانی بازشدگی درزه ها مقاطع لازم جهت تزریق تعیین شده و نوع سیمان مصرفی برای تهیه دوغاب و جزییات دیگر عملیات تزریق نهایی مشخص گردید. با بررسی نتایج عملیات تزریق آزمایشی انجام شده در تکیه گاه چپ و در نهایت با جمع بندی اطلاعات بدست آمده پرده تزریق برای ساختگاه سد صفا طراحی و پیشنهاد گردید.

چکیده شناخت خصوصیات ژئومکانیکی ساختگاه سدها و سازه های زیرزمینی جهت به دست آوردن اطلاعات لازم در طراحی و ساخت آنها از مهم ترین مراحل عملیاتی اکتشافی می باشد. سد بتنی دوقوسی خرسان 3 در فاصله 46 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان لردگان از توابع استان چهارمحال بختیاری و بر روی رودخانه خرسان قرار دارد. مختصات جغرافیایی این ساختگاه 31 درجه و 41 دقیقه و 50 ثانیه عرض شمالی و 50 درجه و 58 دقیقه و 25 ثانیه طول شرقی می باشد. این سد دارای تونل انحرافی به طول 700 متر و قطر تمام شده 5/12 متر می باشد. محدوده ساختگاه در زون زمین شناسی زاگرس چین خورده واقع شده است که روند کلی این زون شمال غرب - جنوب شرق و ساختمان زمین شناسی آن ساده، ملایم و شامل مجموعه ای از تاقدیس های نزدیک به هم و فشرده با سطح محوری تقریباً قائم می باشند. در راستای ارزیابی ژئومکانیکی، توده سنگ های ساختگاه در سیستم های rmr, q, gsi طبقه بندی شده اند و بر اساس این طبقه بندی ها واحد های سنگی، در رده خوب تا متوسط و در زون های گسله در رده ضعیف قرارگرفته اند. همچنین به کمک آزمون های آزمایشگاهی خصوصیات فیزیکی، مکانیکی، دینامیکی، دوام داری و برشی آنها تعیین گردیدند و پس از تعیین محدوده تغییرات این خصوصیات، تخمین برخی روابطی تجربی بین پارامترهای مهندسی سنگ آهک آسماری بالایی و پایینی ارائه گردید که جهت کاهش هزینه برای این ساختگاه داری دقت مناسبی می باشند. سپس پارامترهای ژئومکانیکی توده سنگ با استفاده از معیار هوک و براون (نرم افزار roclab) برآورد گردید. تحلیل پایداری و تخمین طراحی سیستم نگهداری تونل انحراف بر اساس طبقه بندی های تجربی (rmr و q) و تحلیل عددی (نرم افزار phase2) نیز انجام گردید. جهت آنالیز پایداری گوه ای تونل انحراف در قسمت های ورودی، طول مسیر و خروجی تونل انحراف از نرم افزار unwedge استفاده شده است نتایج تحلیلی بیانگر این است که در قسمت های مختلف تونل انحراف اکثر گوه ها دارای وزن کمی بوده و با انجام و نصب نگهدارند هایی مانند پیچ سنگ و بتن پاشیده با ضریب ایمنی بالا تثبیت می شوند. مناسب ترین جهت یابی برای حفاری تونل az60? یا همان دهانه ورودی تونل می باشد زیرا دارای کمترین فشار مورد نیاز برای نگه دارنده می باشد. در نهایت نقشه زمین شناسی و پروفیل زمین شناسی مسیر تونل انحراف به کمک نقشه های بزرگ مقیاس و اطلاعات حاصل از گمانه ها و نرم افزار auto cad 2013 ترسیم گردید.

تونل انتقال آب بهشت آباد، بخشی از طرح انتقال آب از سرشاخه های کارون به فلات مرکزی ایران است که آب رودخانه بهشت آباد در محل تلاقی آن با رودخانه کوهرنگ را به زاینده رود منتقل می کند. کل تونل دارای طولی در حدود 65 کیلومتر است که در استان های چهارمحال و بختیاری و اصفهان واقع شده است. ورودی تونل از لحاظ جغرافیایی بر روی شاخه بهشت آباد مخزن سد و در شمال غرب شهرستان اردل و خروجی آن نیز در بالا دست سد چم آسمان قرار گرفته است. در این مطالعه روش های مختلفی جهت تعیین شیوه حفاری تونل در محیط های سنگی مورد ارزیابی قرار گرفته است. در نهایت فرایند تحلیل سلسله مراتبی (ahp) به عنوان یکی از معروف ترین فنون تصمیم گیری چندمنظوره مورد بررسی و به منظور انتخاب روش مناسب حفاری از بین گزینه های مختلف به کمک نرم افزار انتخاب خبره (expert choice) مورد استفاده قرار گرفت. به منظور بررسی امکان به کارگیری روش های حفاری مکانیزه در محدوده مورد مطالعه که شامل پهنه های دوازدهم تا هفدهم تونل (کیلومتر 14 تا 24) می باشد، داده های حاصل از مطالعات صحرایی و نتایج آزمایشگاهی مورد بررسی قرارگرفته است. اطلاعات موجود در خصوص پهنه های مورد مطالعه بر اساس مطالعات انجام شده و اطلاعات حاصل از گمانه های حفاری شده جمع آوری شده و اصلی ترین پارامترهای زمین شناسی و ژئوتکنیکی تأثیرگذار در فرآیند انتخاب ماشین تونلزنی انتخاب شده اند. ماتریس های مقایسه زوجی به کمک نرم افزار تشکیل و وزن دهی های مربوطه صورت گرفت و در پایان مشخص شد که در پهنه دوازدهم تونل (بین کیلومتراژ 130+12 تا 920+16) که از تشکیلات معادل کنگلومرای بختیاری می باشد، مناسب ترین گزینه استفاده از چکش حفاری و کله گاوی است. در پهنه سیزدهم تونل (کیلومتر 920+16 تا 570+17) که بازالت های دگرسان شده و سرپانتینیت وجود دارد، استفاده از روش چکش حفاری و کله گاوی مناسب تر از سایر گزینه ها خواهد بود و در پهنه هایی از تونل که لیتولوژی غالب از سنگ آهک های کرتاسه تشکیل شده است (پهنه های چهاردهم، پانزدهم، شانزدهم و هفدهم معادل کیلومتر570+17 تا 170+24 تونل) ماشین حفاری سپر تلسکوپی مناسب تر از سایر گزینه ها تشخیص داده شد. همچنین به منظور ایجاد یک دید کلی در محدوده مورد نظر خصوصیات زمین شناسی مهندسی هر قسمت به طور جداگانه بر اساس گمانه های اکتشافی و پهنه بندی مسیر تونل مورد مطالعه قرارگرفته و پروفیل مسیر تونل بر اساس ویژگی های لیتولوژیکی و ساختاری، پارامترهای ژئوتکنیکی و مخاطرات زمین شناسی محتمل در مسیر تونل با استفاده از نرم افزار اتوکد رسم شده است و گسل های موجود در محدوده مورد نظر نیز به کمک نرم افزار er mapper مورد بررسی قرارگرفته اند.

معدن ایرانکوه در رشته کوه ایرانکوه در 20 کیلومتری جنوب غربی شهر اصفهان و در طول جغرافیایی ´32 ?51 تا ´45 ?51 و عرض جغرافیایی ´28 ? 32 تا ´37 ?32 قرار دارد. رخنمون سنگی غالب منطقه سنگ های کربناته به سن کرتاسه است که دربردارنده ماده معدنی نیز می باشد. در مجاورت این معدن دشت لنجان واقع است که از نظر کشاورزی حائز اهمیت بوده و بخش مهمی از محصولات کشاورزی مصرفی منطقه و گاهأ شهر اصفهان از آن تأمین می شود. بررسی های خاک های داخل معدن و سد باطله ی قدیم و جدید آلودگی بیش از حد این خاک ها به فلزات سنگین را نشان می داد. در آزمایشات خاک دشت لنجان مشاهده گردید که با افزایش فاصله از معدن از میزان آلودگی خاک به مقدار بسیار زیادی کاسته شده است که علت آن نیز عدم تحرک فلزات سنگین در خاک های منطقه می باشد. از جمله علل عدم تحرک این فلزات در خاک ها می توان به ph خنثی منطقه، بافت ریزدانه خاک ها و به دام افتادن فلزات سنگین در فازهای اکسیدی، آلی و رسی اشاره کرد. در بررسی های آب منطقه با اندازه گیری آنیون ها و کاتیون ها و نیز اسیدیته و هدایت الکتریکی، ارزیابی های کیفیت آب جهت مصارف آبیاری و شرب انجام شد که در این بررسی ها مشخص گردید آب های دشت از نوع سدیم کلره بوده و از این نظر برای آبیاری چندان مناسب نمی باشند. در اندازه گیری فلزات سنگین آب ها مشخص شد که میزان آن در نمونه های آب بسیار پایین و زیر حد استاندارد می باشد که علت عمده ی آن را می توان ph خنثی تا قلیایی منطقه ذکر کرد که سبب عدم تحرک فلزات سنگین می شود. همچنین با توجه به گستردگی دشت می توان اظهار داشت امکان این که منشأ آب های منطقه از جایی غیر از نواحی معدنی باشد وجود دارد و بدین صورت امکان آلودگی آب ها و اختلاط آن ها با آب های معدنی بسیار کم می باشد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.