نام پژوهشگر: پروین شیرانی
پروین شیرانی جلیل تجلیل
به راه باده رفتن به از نشستن باطل و گر مراد نیابم به قدر وسع بکوشم از آنجائی که حیوانات (از نظر شکل ظاهری و عادات و رفتار و باورهای مردم درباره آنها) در شعر فارسی به خصوص شعر کهن تاثیر انکارناپذیر داشتند و با توجه به اینکه تاکنون فرهنگ جامعی درباره حیوانات برای رفع مشکلات دانشجویان بخصوص ادبیات فراهم نشده، نگارنده بر خود لازم دید تا جایی که زمان و منابع اجازه می دهند در این باره مطالعه و پژوهش نماید و حاصل آن را با عنوان "حیوانات در نظم فارسی از ابتدا تا دوره مغول با ویژگی های تصویری" تقدیم دوستداران ادبیات کند. که البته هدف عمده از انتخاب این موضوع رسیدن به همین نتیجه است . روش کار: روش کار توصیفی است و اساس کار استفاده از فیش های تهیه شده از دیوان هایی است که نامشان در منابع آمده در توضیحات هر مدخل به روش زیر عمل شده است : -1 توضیحات درباره آن که شامل سخنان کمال الدین دمیری، ذکریای قزوینی، محمد طوسی، دهخدا، معین، لئوکوم، دکتر مکری، دکتر حکیمی، دکتر محمودی و ترجمه تفسیر انجیل است . -2 کنایات ، ترکیبات و امثال بر گرفته از همان مدخل از فرهنگنامه شعری، فرهنگ کنایات و لغت نامه -3 شواهد شعری: در این بخش ابیات مربوط به همان مدخل از دیوانهای مذکور در منابع آمده است در سمت راست هر بیت دو شماره وجود دارد. شماره سمت راست که کوچکتر است مربوط به تعداد ابیات درباره همان مدخل در پایان نامه است و شماره چپ که بزرگتر است بیانگر جای قرار گرفتن آن بیت در کل ابیات پایان نامه است . سمت چپ هر بیت نام اختصاری شاعر یا دیوان او به اضافه صفحه قرار گرفتن بیت در دیوان آمده است . -4 صنایع و تصاویر: نام صنایعی که در شواهد شعری وجود داشت به اضافه شماره هایی که ما را به بیت خاصی در شواهد شعری راهنمایی می کنند. بیتی که شماره آن مقابل صنعت خاصی آمده در بردارنده همان صنعت است . (شماره دومی که سمت راست هر بیت است ملاک کار می باشد). -5 ویژگی ها: ویژگی های همان مدخل که در شواهد شعری ذکر شده، (به ترتیب بالا) آمده است . -6 سایر حیوانات : این قسمت به بیان ارتباط مدخل با سایر حیوانات پرداخته است . -7 سایر موارد: در این قسمت مواردی که مربوط به سه مورد بالا نمی شد مثل باورهای مردم و انواع آن حیوان آمده است . تبصر 1: ترتیب فوق ممکن درباره مدخلی رعایت نشده باشد. به علت عدم قبول انجام برنام توسط رایانه که مربوط به محدود بودن شواهد شعری اینگونه مدخلهاست . مثال: مدخل خردما، کپی، اسد و ... اهداف تحقیق: هدف ارائه فرهنگی است که پژوهشگران بتوانند به راحتی به باورها و تصاویر ساخته شده از جانوران دسترسی پیدا کنند و همچنین رسیدن به تمام آن چیزهایی است که نمی دانستم. سوابق تحقیق، -1 تسنیمی، علی: تصویرها، سمبل ها و نمادهای جانوران در شعر فارسی (رساله کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس ، سال) 1373 -2 میرزانیا، منصور: فرهنگ پرندگان، موجود در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران -3 ؟: حیوانات در دیوان ناصرخسرو، موجود در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران تبصره 2: در این پژوهش تقسیم بندی روش کار تا حدودی به مورد سوم نزدیک است و نقطه مشترک دیگری بین این پایان نامه و تحقیقات مذکور وجود ندارد.