نام پژوهشگر: مژگان جلیلیان
مژگان جلیلیان محمد حسین شعبانی
در فقه جزایی اسلام، مجازات افراد خطاکار به روش های مختلف صورت می گیرد. هر یک از این روش ها ویژگیهای خود را دارد. از جمله ی این روشهامجازات از طریق حد، تعزیر، قصاص و دیه است. قوانین اسلام ضمن توجه و نگرش یکسان به ابعاد روحانی انسان، بنابر شرایط خاص نوعی تفاوت را میان احکام جزایی مسلمان و غیرمسلمان به رسمیت شناخته است. این تفاوتها به دلایل مختلف از جمله ایجاد نظم و امنیت، تثبیت قدرت مسلمانان و یا عدم پایبندی غیرمسلمانان به تعهدات خویش بوده است. وجود تفاوت درمیزان وچگونگی حد، دیه وقصاص میان مسلمان وغیر مسلماندر فتوای فقهای گذشته پررنگ تر بوده ولی امروزه با تحولات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی که در جوامع ایجاد شده است وهمچنین با پیرایش پدیده ی دولت وسازمانها ی بین المللی، بحث تعدیل و برابری احکام کیفری مسلمانان و غیرمسلمانان و عدم توجه به دین افراد خطاکار در نحوه ی مجازات وی جلوه ی بیشتری یافته است، به گونه ای که عده ای از فقهای معاصر در پاره ای از احکام کیفری مانند دیه وقصاص حکم به برابری مسلمان وغیر مسلمان داده و دین فردرا در نوع و میزان کیفر افراد دخالت نداده اند.قانون مجازات جمهوری اسلامی نیز که مبتنی بر شرع اسلام وفتوای فقها است در این زمینه رویکردی تعادلی داشته ودر پاره ای ازمواد خود حکم به یکسان بودن مجازات مسلمان وغیر مسلمان داده است.