موضوع این پایان نامه، به تحقیق و پژوهش در شعر اهلی شیرازی اختصاص دارد که در قرن نهم هجری پا به عرص? شعر و شاعری گذاشت و در بیشتر قوالب شعری، شعر سرود؛ امّا به دلائلی از سوی پژوهشگران، مورد بی مهری و کم توجّهی واقع شد و غبار فراموشی بر آثارش نشست. با ظهور شاعران غزلسرا در قرن هفتم و هشتم،هم مضامین و هم زبان و شیو? بیان غزل به اوج کمال خود رسید و فراتر از آنچه مولوی و سعدی و حافظ گفته بودند؛ امکان نداشت. به همین دلیل با وجود این که شاعران شیرین سخن بزرگی همچون بابا فغانی، اهلی شیرازی، عرفی و دیگران ظهور کردند، شعرشان تازگی چندانی نداشت و نتوانستند اعتباری شایسته حاصل کنند.تلاش آنها در پیدا کردن مضمونهای تازه و روی آوری به تفنّن های شاعری از جمله :معمّا ، لغز، ماده تاریخ و قصاید مصنوع یا مثنوی های پر تکلّف نیز نتوانست برای آنها اقبال خاصی به همراه داشته باشد .اگرهم در زمان خود شاعران اقبال عمومی حاصل می شده بدلیل سطحی بودن و طبق سلیقه زمانه بودن دیری نپاییده و رو به افول گذاشته که اکنون اثری از آن نیست . در این پایان نامه سعی شده که احوال مولانا اهلی شیرازی و دور? تاریخی را که در آن می- زیسته؛ مورد بررسی قرار دهیم و سپس با معرفی و نقد آثار شاعر از جنبه های گوناگونِ لغوی، بلاغی، محتوایی، عروضی و جز این، دیوان وی را بهتر بشناسیم.