نام پژوهشگر: جواد قندیلی
فاطمه رضاداد حسن نقی زاده
مروری بر سیر تطوّر اندیشه بشری از تکاپوی مدام او برای دستیابی به حیاتی اخلاقی حکایت می کند؛ تکاپویی که اغلب به دلیل انقطاع از مبدأ وحی، بر سبیل آزمون و خطا ره می سپرد و همین افت و خیز مدام، وی را در نیل به تنزّه اخلاقی ناکام می گذارد. مشاهده این ناکامیها در طول تاریخ، روشنگر ضرورت رجوع به مکاتب وحیانی برای نیل به حیاتی انسانی است که در این میان، مکتب تربیتی قرآن به دلیل جامعیّتِ برخاسته از سرّ خاتمیّت، از بیشترین اهمّیّت برخوردار است. پژوهش حاضر، با نگاهی قرآن پژوهانه و با بهره گیری از شیوه توصیفی- تحلیلی و روش کتابخانه ای و اسنادی، به بررسی مبانی و راهکارهای تربیت اخلاقی در قرآن کریم می پردازد و از رهگذر تتبّع در آیات، شاهراه اصلی تحقّق بخشی به ارزشهای اخلاقی در عینیّت حیات فردی و اجتماعی را به بحث و گفتگو می نشیند. هدف اصلی از این پژوهش، تبیین محور و شاهراه اصلی اصلاح و تربیت اخلاقی در قرآن کریم، ارزیابی برخی دیدگاههای مطرح در این عرصه و بهره گیری از رهنمودهای قرآن برای نجات انسان از بحران اخلاقی موجود در جهان معاصر است. از حاصل این پژوهش می توان چنین نتیجه گرفت که در مکتب تربیتی قرآن، توحید ناب، یگانه محور اصلی نزاهت روح، و خداگرایی، تنها شاهراه اصلی تربیت اخلاقی است که آدمی را تا برترین مراتب تنزّه اخلاقی اوج می دهد.
کبری قبادی محمود سعیدی رضوانی
پژوهش حاضر باهدف شناسایی تمثیل¬های جایگزین(مطلوب) در آیات و روایات برای گنجاندن در محتوای کتاب پیام¬های آسمانی دوره متوسطه صورت گرفت. برای این منظور جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان سال سوم دوره متوسطه اول سال تحصیلی "93-1392" شهرستان گچساران بود که به روش نمونه گیری در دسترس تعداد 120 نفر دانش آموز پرسشنامه محقق ساخته را تکمیل نمودند. برای پاسخگویی به سوال اول این پژوهش محتوای کتاب پیام های آسمانی مورد مطالعه قرار گرفت و تمثیل های موجود در آیات و روایات شناسایی شد. و برای پاسخگویی به سوال دوم پژوهش از نرم افزار جامع الاحادیث(5/3) بهمنظور استخراج تمثیل¬های موجود در آیات و روایات استفاده شد. جهت دست یافتن به نتایج بعدی پژوهش حاضر از روش کمّی غیرآزمایشی(توصیفی- پیمایشی) استفاده¬ شد و داده ها با استفاده از نرم افزار spssتجزیه وتحلیل شدند. یافته¬های پژوهش حاضر نشان داد 1- عدم وجود تمثیل در کتاب برای برخی مفاهیم 2- تمثیل¬های استخراج شده از آیات و روایات در مقایسه با تمثیل¬های موجود در کتاب برای دانش¬آموزان از جذابیت و قابلیت فهم بیشتری برخوردار بودند، و بین دو گروه دختر و پسر در برخی موارد تفاوت معناداری وجود دارد و برای دختران از جذابیت و فهم بیشتری برخوردار بودند. نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن بود که از قرآن و روایات بهعنوان یک منبع غنی و بسیار با اهمیت در محتوای کتاب پیام های آسمانی غفلت شده است. در کتاب های درسی ما کمتر به تمثیلات قرآنی و روایات معصومین توجه شده است. درصورتی کههر یک از تمثیل¬های قرآن بهعنوانمهم ترین و مفیدترین ابزار در جهت سلامت روحی و ارتقاء تربیت و اخلاق می تواند نقش موثری ایفا نماید.
مرتضی سندگل مجتبی بذرافشان مقدم
دامنه تعارض در سازمان های امروز، به ویژه در مدارس، ضرورت بهره گیری از راهبردهای موثر مدیریت تعارض را افزایش داده است. نکته ای که به خصوص در جوامع اسلامی حائز اهمیت است، آشنایی مدیران و کارکنان با مفهوم تعارض، انواع تعارض های مخرب یا سازنده، سطوح و شیوه های مدیریت آن از دیدگاه اسلام بوده و اینکه بتوانند از این شیوه ها در جهت مدیریت مطلوب تعارض استفاده نمایند. هدف از این پژوهش، مفهوم یابی مدیریت تعارض در آثار مدیریتی مبتنی بر دیدگاه اسلام می باشد. پژوهش حاضر از نظر نوع، یک پژوهش کیفی است. بر حسب نوع هدف، یک پژوهش کاربردی است. روش تحقیق به کار رفته در این پژوهش، روش تحلیل محتوا است. جامعه آماری پژوهش، کتاب ها و مقالاتی است که پیرامون مدیریت، روابط انسانی و رفتار سازمانی بر اساس دیدگاه اسلام و پس از انقلاب اسلامی ایران، به رشته تحریر در آمده اند. برای نمونه گیری، از روش نمونه گیری در دسترس جهت گردآوری داده ها استفاده گردید. روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش، مطالعات اسنادی است. در نهایت یافته ها نشان داد که در آثار مدیریتی مبتنی بر دیدگاه اسلام، دامنه تعارض در برگیرنده طیف وسیعی از مفاهیم است که می توان در سه مقوله تعارض در پندار، تعارض در گفتار و تعارض در کردار تقسیم بندی نمود. همچنین سطوح تعارض با توجه به افراد درگیر در تعارض را می توان در چهار سطح: تعارض میان فردی، درون گروهی، میان گروهی و میان فرهنگی تقسیم نمود. شیوه های مدیریت تعارض نیز در این آثار شامل سه شیوه کلی 1)پیش گیری از تعارض، 2)حل و درمان تعارض و 3)ایجاد و مجاز به استفاده از تعارض می باشد.
الهام ایزانلو جواد قندیلی
موضوع سبک زندگی اسلامی از مباحث بسیار ضروری جامعة کنونی ما است. خانواده در سبک زندگی اسلامی، اهمیت و جایگاه ویژه ای دارد، از این رو لازم است که دیدگاه اسلام در رابطه با سبک زندگی خانوادگی، خصوصا برای نسل نوجوان و جوان جامعه، روشن و تصریح شود. در این راستا هدف این پژوهش، شناسایی مؤلفه ها و موضوعاتی از سبک زندگی خانوادگی اسلامی بود که برای طرح در برنامه درسی دوره دوم متوسطه دارای ضرورت و اولویت باشند. روش تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی و جامعه آماری تحقیق شامل دو جامعه؛ دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه در شهر بجنورد و صاحب نظران دینی در شهر مشهد و بجنورد بودند. برای جامعه دانش آموزان از روش نمونه گیری در دسترس و برای جامعه صاحب نظران دینی از روش نمونه گیری گلوله برفی استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها شامل دو ابزار پرسشنامه و مصاحبه بود. به منظور تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی شامل؛ میانگین و انحراف معیار برای داده های پرسشنامه، و فراوانی و درصد برای داده های مصاحبه استفاده شد. نتایج نشان داد که از دیدگاه صاحب نظران بیش تر ریز مؤلفه های حقوق و تکالیف بین فرزندان و والدین (خصوصاً تکالیف فرزندان) ازدواج، حقوق و تکالیف بین همسران و روابط فرزندان با هم برای طرح در برنامه درسی دوره دوم متوسطه مهم و اساسی هستند .از دیدگاه دانش آموزان نیز بیش تر ریزمؤلفه های حقوق و تکالیف بین فرزندان و والدین (خصوصاً تکالیف فرزندان) روابط فرزندان با هم، تربیت فرزند، ازدواج، حقوق و تکالیف بین همسران برای طرح در برنامه درسی دوره دوم متوسطه مهم و اساسی هستند.
طاهره موسوی جواد قندیلی
هدف از پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کتاب¬های علوم ابتدایی به منظور بررسی وضعیت توجه این کتاب ها به مبانی ارزش¬شناختی مربوط به طبیعت در برنامه درسی ملی بود. روش مورد استفاده، تحلیل محتوای کمی و قلمرو مطالعاتی، کتاب¬های درسی علوم تجربی پایه¬های اول، دوم، سوم و ششم ابتدایی می¬باشد که در راستای همسوسازی با برنامه درسی ملی در سال تحصیلی 93-92 تألیف گردیده است. ابزار پژوهش، سیاهه¬ی محقق-ساخته ای می¬باشد که دارای 6 مقوله اصلی و 22 مقوله فرعی بوده است. مقوله¬های اصلی از مبانی ارزش¬شناختی مربوط به بخش طبیعت در برنامه درسی ملی، استخراج شد. در این پژوهش جهت تحلیل محتوا، واحد زمینه، صفحات کتاب و واحد ثبت، مضمون جملات کتاب بوده و جهت بررسی سؤالات از آمار توصیفی استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که کتاب علوم تجربی دوم ابتدایی بیش از سایر پایه¬های مذکور، به این مقوله¬ها پرداخته است. همچنین در همه کتاب¬های علوم مذکور، به مقوله¬ احساس مسئولیت در برابر پدیده¬های خلقت و همکاری در حفاظت از زمین، گیاهان و جانوران و حفظ تعادل در آب و هوا و مقوله اعتقاد به برخورداری همه مظاهر خلقت از مراتبی از حیات و شعور پرداخته نشده و مقوله کمک به حفاظت و توسعه زیست ¬بوم شهری، روستایی و محیط طبیعی در جهت بقا و ارتقاء کیفیت محیط و توسعه پایدار بیشتر مورد توجه واقع گردیده است. در مجموع مشخص شد که وضعیت محتوای کتاب¬های علوم از نظر توجه به مبانی ارزشی طبیعت مناسب نیست و مستلزم توجه بیشتری است.