چکیده در این تحقیق با استفاده از مدل تجزیه و تحلیل سیستمی (مخدوم، 1385) و سیستم اطلاعات جغرافیایی، مناطق مناسب برای طرح های گردشگری و طبیعت گردی در سامان عرفی قوری قلعه واقع در شمال غربی شهرستان پاوه با مساحت 46/2498 هکتار شناسایی شد. نتایج حاصل نشان داد منطقه مورد مطالعه فاقد تفرج متمرکز طبقه یک است. 29 درصد مساحت منطقه توان تفرج طبقه دو، 38 درصد مساحت منطقه توان تفرج گسترده طبقه یک و توان تفرج گسترده طبقه دو 33 درصد از مساحت منطقه مورد مطالعه را در بر می گیرد. به منظور ارزیابی تقاضای تفرجی منطقه مورد مطالعه 200 پرسشنامه بین گردشگران در شهرستان کرمانشاه و سامان عرفی قوری قلعه توزیع شد. نتایج حاصل از این ارزیابی نشان داد نوع و درجات مختلف تفرج به منابع آبی و راه های دسترسی بستگی دارد. به منظور بررسی تأثیر فاکتورهای منابع آبی و راه های دسترسی بر تفرج و همچنین ارتقاء مدل تجزیه و تحلیل سیستمی، نقشه منابع آبی و راه های دسترسی تهیه شد و با نقشه توان تفرجی اولیه (حاصل از مدل تجزیه و تحلیل سیستمی) تلفیق و نقشه توان تفرجی نهایی بدست آمد. نتایج ارزیابی توان تفرجی نهایی نشان داد 6 درصد از مساحت منطقه توان تفرج متمرکز طبقه یک، 28 درصد از مساحت منطقه توان تفرج متمرکز طبقه دو ، 35 درصد مساحت منطقه توان تفرج گسترده طبقه یک و توان تفرج گسترده طبقه دو 31 درصد مساحت منطقه را در بر می گیرد. با انجام این کار و مقایسه بین دو نقشه توان تفرجی اولیه و نهایی، تأثیرگذاری فاکتورهای منابع آبی و راه های دسترسی در توان تفرجی منطقه مشخص شد. این نتایج بیانگر این مطلب است که فاکتورهای منابع آبی و راه های دسترسی نسبت به فاکتورهای فیزیکی بیشترین تأثیر بر فرایند ارزیابی توان تفرجی در منطقه مورد مطالعه را دارد. به منظور توسعه طبیعت گردی در منطقه از مدل swot استفاده شد. با استفاده از مطالعات میدانی فهرستی از نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای منطقه در چارچوب ابعاد توسعه طبیعت گردی تهیه شد. نتایج نشان داد 27 نقطه قوت و فرصت به عنوان مزیت ها و 31 ضعف و تهدید به عنوان محدودیت ها و تنگناها جهت گسترش طبیعت گردی در منطقه مورد مطالعه قابل شناسایی است. برای اولویت بندی فاکتورها 335 پرسشنامه بین شهروندان شهرستان کرمانشاه، گردشگران و مسئوولان توزیع شد در مرحله بعد با وزن دهی به هر کدام از این فاکتورها و سپس محاسبه و تحلیل آنها اولویت ها مشخص گردید. این نتایج بیانگر این مطلب است که آستانه آسیب پذیری منطقه به لحاظ توسعه طبیعت گردی بسیار بالا است و نیازمند بازنگری و ارائه سیاست های مناسب در جهت رفع محدودیت ها و استفاده از مزیت های نسبی است که به این منظور استراتژی های مناسبی ارائه شد.

چکیده : پناهگاه های حیات وحش بنا به موقعیـت خود در طبقه بندی iucn اهداف صرفا حفاظتی نداشته و به درجاتی معین می توان از منابع فیزیکی آنها استفاده نمود، بنابراین این عرصه ها برای حفظ موجودیت خود بیش از هر چیز نیاز به طرح ریزی زیست محیطی دارند (مجنونیان1378). زون بندی سیستمی از مدیریت که با ارزیابی توان اکولوژیک مناطق و زمینه شناخت و حفاظت منابع آنها را تسهیل نموده و اعمال مدیریت مطلوب را بر آنها فراهم می نماید. به طوری که مناطق بر اساس قابلیت و توان خود بهره برداری، مدیریت، احیاء و حفاظت می گردند. در این تحقیق توانایی تصاویر ماهواره irs در فرآیند آمایش سرزمین، تفکیک زونهای اکولوژیک و نهایتا در مدیریت محدوده مورد مطالعه مورد ارزیابی قرار گرفت. در ابتدا با شناسایی منابع زیستی و ارزی.....

پارک های جنگلی طبیعی، اکوسیستم های پیچیده ای هستند که بهره گیری از اهداف دوگانه و همزمان حفاظت و گردشگری در این پارک ها، تنها با برقراری رابطه ای متعادل بین فعالیت های انسانی و بستر طبیعی ممکن است. ارزیابی توان اکولوژیکی، یکی از شیوه های برقراری این تعادل محسوب می شود، این ارزیابی در قالب زون بندی تفرجی و در پارک جنگلی تلار شهرستان قائم شهر و با استفاده از دو روش تجزیه و تحلیل سیستمی و فرآیند تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی انجام پذیرفته است. نتایج حاصل از زون بندی تفرجی پارک جنگلی تلار با استفاده از روش تجزیه و تحلیل سیستمی نشان می دهد که 42/2 درصد (معادل 26/4 هکتار) از مساحت پارک در زون تفرج متمرکز درجه یک، 51.97 درصد (معادل 89/91 هکتار)، در زون تفرج متمرکز درجه، 20/29 درصد (معادل 27/51 هکتار)، در زون تفرج گسترده درجه 1 و 62/16 درصد (معادل 38/29 هکتار)، در زون تفرج گسترده درجه 2 قرار می گیرد. بدین ترتیب بیش از نیمی از سطح پارک دارای قابلیت تفرج متمرکز است. نتایج ناشی از وزن دهی معیارها و زیر معیارها با تکیه بر مدل مقایسه زوجی نشان دهنده آن است که بیش ترین وزن ها به ترتیب مربوط به معیارهای اقلیمی، ژئومورفولوژیکی، زیست محیطی و اقتصادی و اجتماعی می باشد و اولویت بندی زیرمعیارهای مربوط به آن ها نیز به ترتیب عبارتند از باران، دما، شیب، تعداد روزهای آفتابی، جهت، منابع آبی، ارتفاع از سطح دریا، رطوبت، چشم انداز، فاصله از مسیرهای دسترسی، تنوع پوشش گیاهی، خاک، باد، فاصله از مسیرهای دسترسی داخل پارک، زمین شناسی، امکانات و تسهیلات، فاکتورهای منفی، تراکم پوشش گیاهی، فاصله از مراکز جمعیتی، جاذبه های همجوار و تراکم روستاهای مجاور. بدین ترتیب، بیش ترین اهمیت به زیر معیار باران و کم ترین اهمیت به زیر معیار فاصله از روستاهای مجاور تعلق گرفت. این در حالی است که در روش تجزیه و تحلیل سیستمی پارامترهای موثر در زون بندی تفرجی به ترتیب شیب، خاک، جهت، آب، گیاه و اقلیم ذکر شده است. نتایج حاصل از زون بندی تفرجی پارک جنگلی تلار با استفاده از فرآیند تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی نیز نشان می دهد که 47/13 درصد از سطح پارک دارای توان بسیار بالا، 22/26 درصد دارای توان بالا، 38/21 درصد دارای توان متوسط، 60/20 درصد دارای توان کم و 33/18 درصد دارای توان بسیار کم به منظور برنامه ریزی جهت انواع فعالیت های تفرجی می باشد. بنابراین، پارک جنگلی تلار بر اساس دو روش یاد شده در وضعیت مطلوبی از نظر قابلیت تفرجی قرار دارد چرا که، بیش از نیمی از پارک دارای توان تفرجی متوسط رو به بالا بوده و یا در زون تفرج متمرکز قرار گرفته است. نتایج حاصل از مقایسه بین زون بندی تفرجی پارک جنگلی تلار با دو روش تجزیه و تحلیل سیستمی و فرآیند تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی با واقعیت های زمینی حاکی از آن است که زون بندی تفرجی بر اساس مدل ahp نسبت به روش تجزیه و تحلیل سیستمی، دقت بیش تری در جزئیات داشته و تطابق بیش تری با واقعیت های زمینی دارد.

چکیده شناسایی و ارزیابی ویژگی های اکولوژیک هر منطقه، راهنمایی برای تحقق توسعه ای همگام با طبیعت است و به این ترتیب طبیعت خود زمینه و ظرفیت توسعه قابل قبول را مشخص می نماید. در این تحقیق کوهستان پارک خورشید (نه دره سابق) با وسعت 400 هکتار انتخاب و با استفاده از روش تجزیه و تحلیل سیستمی و با بهره گیری از سامانه اطلاعات جغرافیایی(gis)، ارزیابی توان تفرجی منطقه برای فعالیت های تفرجی انجام و نواحی مناسب تفرج گسترده و متمرکز شناسایی شد. نتایج ارزیابی نشان داد که 16% سطح پارک خورشید دارای توان تفرجی گسترده طبقه یک، 20%پارک دارای توان تفرج گسترده طبقه دو، 32% پارک دارای توان تفرج متمرکز طبقه دو و 32% از سطح پارک خورشید نامناسب برای تفرج متمرکز در نظر گرفته شد. روش های مختلفی برای تعیین فاکتورها وارزیابی توان تفرجی مناطق مورد استفاده قرار می گیرد. متداول ترین روش برای این منظور روش دلفی است. دلفی یک نظر خواهی تخصصی برای پیش بینی آینده است که بر اساس آن می توان نتایج مختلف را استخراج کرد. این روش ضمن سادگی، از اطمینان بالایی نیز برخوردار است (فتحی واجارگاه ، 1381). نتایج ارزیابی تقاضای تفرجی پارک خورشید با استفاده از روش دلفی نشان می دهد که فاکتورهای راههای دسترسی، امکانات و تسهیلات، منابع آبی، آب و هوا، تراکم پوشش گیاهی و قابلیت های ویژه تفریحی منطقه با بیشترین درجه اهمیت و کمترین انحراف معیار و معنی دار نشدن در محیط spss به عنوان فاکتورهای اثرگذار در تعیین نوع تفرج در پارک انتخاب شدند. بدین منظور نقشه بافر مربوط به هر یک از این فاکتورها تهیه و با نقشه توان تفرجی اولیه پارک تلفیق و نقشه توان تفرجی نهایی پارک خورشید (نه دره سابق) تهیه شد. با دخالت دادن این فاکتورها در نقشه توان تفرجی اولیه پارک، طبقات تفرجی داخل پارک تغییر کرد. نتایج ارزیابی توان تفرجی نهایی نشان می دهد که 32 درصد از مساحت منطقه دارای توان تفرجی متمرکز طبقه یک، 20 درصد از سطح منطقه دارای توان تفرجی گسترده طبقه یک و 48 درصد از مساحت پارک دارای توان تفرجی متمرکز طبقه دو می باشد. با مقایسه بین دو نقشه توان تفرجی اولیه و نهایی تاثیر گذاری فاکتورهای انتخاب شده با استفاده از روش دلفی در توان تفرجی منطقه مورد مطالعه مشخص شد.

طبیعت گردی به طور گسترده به عنوان موثرترین نوع توسعه پایدار پذیرفته شده است. هدف از این مطالعه شناسایی و اولویت بندی معیارها و شاخص های اکوتوریسم پایدار در پارک های جنگلی شمال ایران و همچنین به صورت موردی در پارک جنگلی تلار قائمشهر می باشد. این مطالعه از طریق روش دلفی و مدل ahp انجام شد. در پایان فرآیند دلفی با اتفاق نظر 16 معیار و 63 شاخص در دو بخش شرایط مقصد طبیعت گردی و مدیریت مقصد طبیعت گردی در پارک های جنگلی شمال کشور معرفی شد که 8 معیار و 31 شاخص آن مربوط به شرایط مقصد طبیعت گردی و 8 معیار و 32 شاخص دیگر مربوط به مدیریت مقصد طبیعت گردی می باشد. برای اولویت بندی و رتبه بندی از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (ahp) و نرم افزار expert choice استفاده شد. طبق نتایج بدست آمده در بخش اول (معیارها و شاخص های شرایط مقصد طبیعت گردی) 3 معیار 1: زیبایی منظر، 2: دسترسی و 3: تنوع زیستی و در بخش دوم (معیارها و شاخص های مدیریت مقصد طبیعت گردی) 3 معیار 1: حفاظت از منابع طبیعی و تنوع زیستی پارک، 2: مدیریت زیست محیطی و شیوه های آن و 3: رضایتمندی طبیعت-گردان اولویت بالاتری در میان سایر معیار ها کسب کردند. نتایج حاصل از پارک جنگلی تلار قائمشهر حاکی از آن است که این پارک به طور بالقوه از پتانسیل بالایی جهت طبیعت گردی برخوردار است، چرا که این پارک تمام معیارهای شرایط مقصد طبیعت گردی که در پارک های شمال کشور شناسایی شد را دارد و نتایج حاصل از ارزشگذاری معیارها در مقایسه با پارک های شمال کشور نشان داد که اختلاف چندانی با هم ندارند. اما در خصوص مقایسه معیارهای مدیریت طبیعت گردی در پارک جنگلی تلار با پارک های شمال کشور با توجه به نتایج حاصل از ارزشگذاری معیارها می توان گفت، پارک تلار به لحاظ مدیریتی از مدیریت صحیح و مناسبی برخوردار نیست.

نظر به اهمیت تفریح و تفرج در سبد هزینه ی خانوار از یک سو و عدم ملاحظه ارزش اقتصادی کارکرد تفرجی منابع طبیعی و محیط زیست به عنوان کالاهای غیربازاری، مطالعه حاضر با هدف برآورد ارزش تفرجی پارک جنگلی شهید زارع ساری با استفاده از دو روش هزینه سفر فردی و ارزش گذاری مشروط صورت پذیرفت. داده های مورد نیاز از طریق تکمیل پرسشنامه و مصاحبه حضوری به ترتیب با 302 و 365 بازدیدکننده در سال 91-1390 جمع آوری شدند. در روش ارزش گذاری مشروط برای بررسی تأثیر متغیرهای توضیحی بر میزان تمایل به پرداخت افراد، از مدل لاجیت استفاده شده و پارامترهای این مدل با استفاده از روش حداکثر راستنمایی برآورد شده اند. در روش هزینه سفر فردی برای بررسی تأثیر متغیرهای توضیحی بر تعداد دفعات بازدید، از مدل رگرسیونی خطی استفاده شده است. برای این منظور، تابع سفر با فرم های تابعی خطی، لگاریتمی، خطی- لگاریتمی، لگاریتمی- خطی و معکوس برآورد شده اند. از میان این فرم ها، براساس معیارهای اقتصادسنجی، فرم تابعی خطی انتخاب شد همچنین پارامترهای این مدل با استفاده از روش حداقل مربعات معمولی برآورد شده اند. متوسط تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان برای ارزش تفرجی این پارک 05/5081 ریال به ازای هر بازدید و ارزش تفرجی سالانه پارک برای هر هکتار 73/21523690 ریال برآورد شده است. نتایج همچنین نشان داد که متغیرهای میزان پیشنهاد، درآمد، دفعات بازدید و تحصیلات از نظر آماری در سطح یک درصد معنی دار شده و مسافت بازدیدکنندگان در سطح 5 درصد معنی دار شده است. همچنین، مازاد مصرف کننده برای هر فرد 35/309472 ریال به ازای هر بازدید و ارزش تفرجی سالانه پارک برای هر هکتار به روش هزینه سفر فردی با توجه به بازدید سالانه 72500 نفر، معادل 3/1298125988ریال محاسبه شد. نتایج بیانگر این است که پارک های جنگلی از ارزش تفرجی بالایی برخوردار هستند که این نکته می تواند برنامه ریزان و مدیران اجرایی، اجتماعی و اقتصادی را در برنامه ریزی حفاظت و بهره برداری پایدار منابع طبیعی یاری دهد.

امروزه یکی از مسائل مطرح در سطح جهان، محیط زیست کلان شهرها و افزایش نیاز به کارکردهای فضاهای سبز در آنها می باشد. صاحب نظران این علم سعی خود را بر این نهاده اند تا با ارائه ی راهکارهای جدید میزان فضاهای سبز شهری را افزایش داده و بهترین راه حل ها را جهت وارد کردن فضای سبز شهری به فضای شهری به عنوان بخش جاندار محیط شهری و مکمل بخش بی جان شهر، ارائه دهند. یکی از راهکارهای نوین برای حل این مسئله سبزراه های شهری است. سبزراه ها علاوه بر تامین بخشی از نیاز های زندگی شهری به فضاهای سبز، می توانند در لابه لای فضاهای شهری نفوذ کرده و نقش موثری در حمل و نقل پاک شهری داشته باشند. کلان شهر مشهد طی چند دهه اخیر رشد فزاینده ای داشته است و بدون درنظر گرفتن نیاز شهروندان به فضای سبز، گسترش فیزیکی شتابانی یافته است به طوری که میزان سرانه متوسط ارزیابی شده برای هرشهروند مشهدی حدود 6/2 متر مربع پارک و 6/6 مترمربع فضای سبز در سال 1385می باشد. در این راستا این مطالعه با استفاده از سیستم اطلاعات جفرافیایی و روش تحلیل سلسله مراتبی (ahp)، به بررسی چگونگی احداث سبزراه ها پرداخته است. نتایج بدست آمده در این مطالعه منجر به پیشنهاد سبزراهی به طولی حدود 5/11 کیلومتر در منطقه 11 شهری شهر مشهد گردید که حدود 46% از کاربری های شهری شناسایی شده در این منطقه را تحت پوشش قرار می دهد.

فضای سبز شهری و پارک ها یکی از عوامل شکل دهنده ی شهرها به شمار می آیند و به دلیل فضای سبز قابل ملاحظه ی خود، علاوه بر داشتن تأثیرات زیست محیطی، به سبب ایجاد چشم اندازهای زنده و سبز خود، در زیبایی شهرها سهمی بسزا دارند. بیشترین تأثیر پارک در آب و هوای شهرها، مربوط به بخش درخت زار آن است و هرچه وسعت درخت زار بیشتر باشد تأثیرات مفید آن بیشترخواهد بود. تحقیق حاضر به منظور مقایسه بین آماربرداری زمینی و تصویر quickbird برای برآورد برخی مشخصه های کمی جنگل های شهری، در بخشی از منطقه ی 5 شهر اصفهان اجرا شده است. در روش زمینی برای برآورد تاج پوشش درختان حاشیه ی خیابان، از 30 ترانسکت 40 متری در بلوار ملت و سعدی، و در درختان مجتمع (پارک) از 28 پلات مربعی، با مساحت 2 آر و شبکه ی آماربرداری 50 × 80 در پارک ملت، و 37 پلات مربعی شکل، با مساحت 5 آر، در پارک سعدی استفاده شد. تاج پوشش هر درخت در دو جهت عمود برهم اندازه گیری شد. سپس در نرم-افزار arc gis قسمت های هم پوشانی تاج ها حذف، و مساحت بقیه ی تاج پوشش هر پلات محاسبه شد. برای برآورد تاج پوشش درختان در تصویرquickbird، از نرم افزار envi استفاده شد. ابتدا تصویر منطقه به کمک نقشه ی 1:2000 با rmse 5/0 پیکسل تصحیح هندسی شد. پس از نسبت گیری باندها و انتخاب مناسب ترین ترکیب باندی، طبقه بندی به روش نظارت شده با استفاده از الگوریتم حداکثر احتمال با استفاده از نمونه های تعلیمی که با gps جمع آوری شده بودند، انجام شد و تصویر به پنج طبقه ی پهن برگ، سوزنی برگ، چمن، آب و سایر موارد طبقه بندی شد. سپس مساحت تاج پوشش در هر پلات محاسبه شد. نتایج آزمون t نشان داد که اندازه گیری زمینی و برآورد در روی تصویر در برآورد تاج پوشش تفاوت معنی داری با هم ندارد. ضریب تبیین در درختان خیابانی 80% و در درختان مجتمع 81% به دست آمد. نتایج ارزیابی صحت تصویر طبقه بندی شده با استفاده از واقعیت زمینی نشان داد که صحت کلی 85% و ضریب کاپا 81% می باشد. بنابراین، بر اساس نتایج این تحقیق می توان نتیجه گرفت که با توجه به دقت بالا و زمان کم تفسیر تصویر ماهواره ای، تصاویر quickbird می تواند جایگزین مناسبی برای آماربرداری زمینی در برآورد تاج پوشش جنگل های شهری باشد.

به منظور مطالعه قابلیت تفرجی پارک جنگلی شوراب با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (gis) ابتدا نقشه واحدهای زیست محیطی منطقه تهیه و با توجه به مدل تجزیه تحلیل سیستمی (1385)، نقشه توان تفرجی تهیه گردید. نتایج نشان داد 89 درصد (401/515 هکتار) از پارک دارای توان تفرج متمرکز طبقه دو، 8 درصد (447/46 هکتار) توان تفرج گسترده طبقه یک و 3 درصد (244/14 هکتار) دارای توان تفرج گسترده طبقه دو می باشد. سپس کلیه نقاط مربوط به منابع آبی و امکانات و تسهیلات شناسایی شده و به منظور تهیه نقشه منابع آبی و امکانات پارک، این نقاط با gps ثبت و این نقشه ها با نقشه توان تفرجی اولیه رویهم گذاری شد، با دخالت دادن این فاکتورها در نقشه توان تفرجی اولیه، طبقات تفرجی تغییر کرد. بدین صورت که 39 درصد (4/222 هکتار) از پارک جنگلی شوراب دارای توان تفرج درجه یک، 53 درصد (29/306 هکتار) توان تفرج متمرکز طبقه دو، 7 درصد (53/39 هکتار) توان تفرج گسترده درجه یک و 1 درصد (1/8 هکتار) از سطح پارک دارای توان تفرج گسترده درجه دو می باشد. نتایج نشان داد که نوع و درجات مختلف تفرج علاوه بر فاکتورهای مدل سیستمی به منابع آبی و امکانات و تسهیلات بستگی دارد. در مرحله آخر با توجه به مدل نهای توان تفرجی (با دخالت فاکتورهای منابع آبی و امکانات) پارک شوراب، نقشه امکان توسعه برای طبقات تفرجی متمرکز درجه یک و دو تهیه شد. نتایج حاصل از این نقشه ها نشان داد که بر اساس وسعت مکانی در جهت ارتقاء طبقات تفرجی منطقه برای طبقه متمرکز درجه یک 7 اولویت و برای طبقه متمرکز درجه دو نیز 3 اولویت وجود دارد.

برآورد و تهیه نقشه مشخصه های کمی جنگل با دقت بالا، یکی از اساسی ترین اطلاعات مورد نیاز در مدیریت پایدار و برنامه ریزی جهت استفاده عملی در جنگل می باشد. در این مطالعه، برآورد مشخصه های کمی جنگل، شامل، حجم سرپا، تعداد درختان، درصد تاج پوشش و همچنین برآورد حجم(موجودی) جنگل به روش غیر مستقیم با استفاده از ماهواره 1- geoeye، در سری یک جنگل گردشی واقع در شهرستان ساری مورد بررسی قرار گرفت. از روش رگرسیون خطی و الگوریتم درختی (cart)، برای آنالیز و ارزیابی رابطه بین این مشخصه ها با داده های ماهواره 1- geoeye، استفاده شد. تعداد 70 قطعه نمونه مربعی 30×30 متر با استفاده از روش تصادفی منظم برداشت گردید. پس از برداشت اطلاعات زمینی، محاسبات مقادیر حجم، تعداد و درصد تاج پوشش در هکتار در سطح نمونه صورت گرفت. ارزیابی اعتبار بهترین مدل به دست آمده با تعدادی قطعات نمونه و با معیارهای ارزیابی مناسب مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از داده های ماهواره 1- geoeye، و رگرسیون خطی چندگانه مشخصه حجم، تعداد درختان و درصد تاج پوشش در هکتار، به ترتیب با ضریب تبیین 756/. ، 695/. و 853/. درصد و ریشه میانگین مجذور خطا (??(m?^3 ha?^(-1)32/105 ، (?nha?^(-1))38/54 و (?%ha?^(-1))58/15 برآورد گردید، و هنگامی که از الگوریتم cart، برای تجزیه و تحلیل داده های 1- geoeye، استفاده شد، ضریب تبیین برای مشخصه حجم، تعداد درختان و درصد تاج پوشش در هکتار، به ترتیب 63/ ،852/ و853/ درصد و ریشه میانگین مجذورخطا( (?m^3 ha?^(-1)23/120، (?nha?^(-1))11 /55 و ( ?%ha?^(-1)) 49/ 16 به دست آمد. همچنین با استفاده از داده های ماهواره 1- geoeye، برای برآورد حجم (موجودی) به روش غیر مستقیم با استفاده از رابطه تاج پوشش و حجم، به ترتیب با ضریب تبیین 566/. درصد و ریشه میانگین مجذور خطا (?m^3 ha?^(-1))50/97 برآورد گردید. نتایج این تحقیق نشان داد، داده های سنجنده ی 1- geoeye، که برآورد حجم به روش غیر مستقیم نسبت به روش مستقیم ارجحیت دارد. در مجموع نتایج نشان داد، که از داده های ماهواره 1- geoeye، می توان جهت مدیریت عملی در توده های جنگلی استفاده شود.

جنگلهای مانگرو یکی از اکوسیتمهای منحصر به فرد نواحی گرمسیری دنیا محسوب میگردند.این جنگلها به دلیل کارکردهای فراوانی همچون تهیه چوب سوخت و ساختمانی، ایجاد ناحیه مناسب به عنوان زیستگاه بسیاری از آبزیان و غیره همواره مورد بهره برداری انسانها و جوامع مختلف می باشند. به دلیل وجود مناظر بدیع وبسیار زیبای آن ها که تلفیقی از اکوسیستم دریا و خشکی است،علاوه برفوائد اشاره شده، در صنعت اکوتوریسم نیز بسیار مورد توجه قرار گرفته اند.جنگل های مانگرو ایران در گستره جزر و مد، مصب ها، دلتاها و جزایر بین خورها در طول سواحل جنوب کشور با جوامع بزرگ و کوچک بصورت خالص و مخلوط از دو گونه حرا(avicennia marina forssk.) و چندل (rhizophora mucronta poir.) تشکیل شده اند. این جنگل ها به عنوان زیستگاه های حساس جانوری (پرندگان، ماهیها و دوزیستان) و حفاظت سواحل از اولویت خاصی برخوردارند. به همین دلیل مورد توجه کنوانسیون تنوع زیستی قرارگرفته است. جنگلهای مانگرو ایران در سال 1972 به عنوان تنها اجتماع معرف اقلیم حیاتی پالئوتروپیک با برخورداری از معیارهای برنامه انسان و زیست کره یونسکو mabبه عنوان ذخیره گاه زیست کره برگزیده و در شبکه جهانی ذخیره گاهها ثبت گردیده است. با توجه به اهمیت جنگلهای مانگرو ایران از جمیع جهات و معرفی آنها به عنوان یکی از مهمترین اکوسیتمهای جهان و تخریب روز افزون این مواهب طبیعی، حفظ، احیاء و توسعه جنگلهای مذبور در راس فعالیتهای سازمانهای مسئول قرار گرفته و تحقیقات زیادی روی آنها صورت گرفته است. لذا توسعه این جنگل ها که در رویشگاه های خشک استقرار مانگروها قرارگرفته و بطور طبیعی دارای مساحت کم جنگل می باشد، از اهمیت بسزایی برخوردار است . بدیهی است که بهره برداری بی رویه از بخشهایی از رویشگاه به تخریب و انهدام پوشش خواهد انجامید. حال آنکه نواحی دور از دسترس امکان دست نخوردگی و توسعه را خواهند داشت. لذا ضروری است روند تغییرات سطح رویشگاه در زمان های مختلف مورد بررسی قرار گیرد، تا با آشکار شدن نواحی که بیشتر در معرض تهدید قرار دارند، روند کاهش تخریب آنها در طول زمان آشکار شود و همچنین با پدیدار شدن نواحی دست نخورده و بکر امکان برآورد نرخ رشد طبیعی توده به سادگی فراهم شود.

چکیده ندارد.

ارزیابی توان تفرجی به معنای تعیین قابلیت سرزمین برای کاربری اکوتوریسم و تفرج است. با توجه به اهمیت پارک های جنگلی در محیط زیست شهری، ارزیابی توان تفرجی و شناسایی محدوده های مستعد استفاده تفرجی در آنها ضروری و لازم است. در این مطالعه ابتدا با استفاده از مدل مرسوم کاربری توریسم و بهره گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی، مناطق مناسب برای استفاده تفرجی به دو شکل متمرکز و گسترده در پارک جنگلی سرخه حصار شناسایی شد. در این مرحله با توجه به روش متداول، 5 پارامتر اکولوژیکی (شیب، جهت، ارتفاع از سطح دریا، پوشش گیاهی و خاک) برای ارزیابی توان تفرجی این پارک در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که 223/297 هکتار از سطح پارک توان تفرج گسترده طبقه 1، 465/86 هکتار توان تفرج گسترده طبقه 2، 126/1 هکتار توان تفرج متمرکز طبقه 1 و 417/137 هکتار توان تفرج متمرکز طبقه 2 را داشته و 212/16 هکتار از سطح پارک حفاظتی است. با بررسی های مختلف مشخص شد که یکی از مشکلاتی که سبب افزایش ناهنجاری در طبیعت پارک می شود، عدم توجه به کلیه عوامل اساسی موثر در تعیین قابلیت تفرجی پارک می باشد. در صورتیکه عواملی مانند امکانات، تجهیزات تفریحی و وجود منابع آبی تأثیر مستقیمی بر نوع تفرج داخل پارک و استفاده بازدیدکنندگان از آن دارد. به همین منظور برای ارزیابی استفاده مناسب گردشگران از مکان های تفرجی از روش مصاحبه حضوری و تکنیک پرسشنامه استفاده شد. همزمان با این ارزیابی، کلیه نقاط مربوط به منابع آبی، امکانات و تأسیسات پارک شناسایی شده و به منظور تهیه نقشه منابع آبی و امکانات پارک با gps ثبت شد. همچنین موقعیت کلیه نقاط داخل طبقات تفرجی که در آنها پرسشنامه توزیع شده بود نیز ثبت گردید. نتایج نشان داد استفاده مردم از پارک مطابق طبقه بندی صورت گرفته نبوده و تفرج با امکانات، تأسیسات و منابع آبی پارک ارتباط مستقیم دارد. بطوریکه در مکان های دارای امکانات و منابع آبی، جمعیت بازدیدکنندگانی که به قصد تفرج به پارک آمده بودند، بطور قابل ملاحظه ای بیشتر بود. بنابراین این فاکتورها به عنوان لایه های اطلاعاتی مثبت با نقشه توان تفرجی بدست آمده رویهم گذاری شده و نقشه نهایی توان تفرجی پارک بر اساس این عوامل بدست آمد. نتایج نهایی نشان داد که روش سنتی با وجود کارآیی بسیار، بدلیل در نظر نگرفتن کلیه عوامل موثر در تفرج و الویت بندی نامناسب پارامترها، نیاز به وارد کردن لایه های اطلاعاتی دیگری (مانند منابع آبی و امکانات تفریحی) علاوه بر عوامل اکولوژیکی دارد.