نام پژوهشگر: محبوبه شاهچراغی

ارزیابی اثر نماتدکشی گیاه در منه artemisia cina برای مبارزه با نماتد مولد غده ریشه meloidogyne incognita در گیاه گوجه فرنگی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز 1359
  محبوبه شاهچراغی

گیاه در منه (a. cina) از فامیل compositae میباشد. گیاهی است علفی با برگهای منقسم به قطعات ریز پوشیده از کرکهای سفید رنگ . این گیاه بیشتر در نواحی گرم و خشک و در خاکهای شنی و شور می روید. کاپیتولهای ناشکفته این گیاه دارای 75ˆ1-3 درصد ماده ای است بنام سانتونین که از قدیم در پزشکی و دامپزشکی برای درمان کرمهای روده ای (بخصوص اسکاریس) بکار میرود. چون خاصیت نماتدکشی این گیاه بر روی یکی از گونه های نماتد مولد غذه در ریشه (m. incognita) قبلا" مشخص گردیده بود لذا با توجه به انتشار وسیع آن در ایران آزمایشاتی برای پیدا کردن یک راه مبارزه موثر و اقتصادی با استفاده از عصاره بذرها و کپسوکهای این گیاه، بقایای گیاهی و ترشحات ریشه ای از طریق کاشت مستقیم با گیاه میزبان (گوجه فرنگی) مورد بررسی قرار گرفت . نتایج بدست آمده بطور خلاصه در زیر ذکر میشود: 1 - با استفاده از روش خراشیدن صحیح بذر (کاغذ سمباده بمدت 3 دقیقه) و گرمای مناسب (24 درجه سانتیگراد) 47 درصد از بذور جوانه زدند. 2 - جوانه های حاصل از بذور در شرایط گلخانه کاشته شده و در آزمایشات مورد استفاده قرار گرفتند. 3 - مخلوط کردن عصاره این گیاه با خاک آلوده (به تعداد 150 و 300 میلیگرم برای هر 500 گرم خاک آلوده) حدود 99 درصد از نماتدها را کنترل نمود. 4 - مخلوط کردن بقایای خشک گیاهی با خاک آلوده (به مقدار 5ˆ6 گرم برای هر گلدان و بمدت سه ماه) 94 درصد از نماتدها را کنترل کرد. 5 - موقعیکه گیاه درمنه همراه با گیاه (گوجه فرنگی) در خاک آلوده کاشته شد، جمعیت نماتد و مقداری تخمگذاری در گیاه میزبان بمیزان 89 درصد و 92 درصد کاهش یافت . 6 - نضر باینکه از گیاه درمنه (a. cina) در مبارزه با نماتد مولد غده در ریشه (m. incognita) در شرایط گلخانه ای موفیت آمیز بود لذا پیشنهاد میشود تا در آینده مطالعات بیشتری بر روی امکان استفاده از خاصیت نماتدکشی این گیاه در شرایط مزرعه ای ودر سطحهای بزرگ انجام شود.