نام پژوهشگر: محمد صیاد بورانی
پرناز کاشفی مجید رضا خوش خلق
در این مطالعه شرایط بدنی- تولیدمثلی در ماهیان سفید، rutilus kutum، ماده خنثی و غیر خنثی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. تعداد 100 نمونه از ماهیان سفید بالغ شامل 53 عدد ماهی خنثی و 47 عدد ماهی غیر خنثی (از نظر سیستم تولیدمثلی)، در طول فصل تخمریزی از آب های ساحلی جنوب غرب دریای خزر جمع آوری شد. مشخصات زیستی ماهیان صید شده، شامل طول کل (tl) و طول چنگالی (fl) با دقت 1 میلی متر و وزن کل (tw) با دقت 1 گرم به ثبت رسید. پس از جدا کردن و توزین بافت های کبد، عضله و گناد، میزان انرژی توسط دستگاه بمب کالریمتری اندازه گیری شد. تعیین مرحله رسیدگی جنسی گناد در ماهیان خنثی و غیر خنثی، از طریق مشاهدات ماکروسکوپی و میکروسکوپی انجام شد. نتایج نشان داد گناد ماهیان سفید خنثی در مرحله 1 و 2 رسیدگی جنسی و گناد ماهیان غیر خنثی در مرحله 4 رسیدگی جنسی بود. مقادیر بیشتر انرژی گناد و میزان پایین تر انرژی کبد در ماهیان غیرخنثی نسبت به ماهیان خنثی مشاهده شد و تفاوت معناداری در میزان انرژی بافت عضله در بین دو نوع ماهی مشاهده نشد. شاخص گنادوسوماتیک و شاخص وزنی کبد در ماهیان غیر خنثی بطور معناداری بزرگتر از ماهیان خنثی بود، در حالیکه ضریب چاقی در ماهیان خنثی کمی بیشتر از ماهیان غیرخنثی بود. نتایج این مطالعه نشان می دهد بدلیل عدم وجود ضعف بدنی و کمبود انرژی در ماهیان سفید خنثی دریای خزر، احتمال می رود عوامل دیگری غیر از کمبود ذخایر انرژی در بروز توقف تولیدمثلی در این ماهی نقش داشته باشند. کلید واژه ها: انرژی، توقف تولیدمثلی، کبد، عضله، ماهی سفید، دریای خزر