نام پژوهشگر: مسعود ارغوانی
افسانه زعیم زاده میترا اعلایی
اسید سالیسیلیک یک تنظیم کننده رشد گیاهی است و نقش آن در مسیرهای پیام رسانی در پاسخ به تنشهای مختلف زیستی و غیرزیستی مشخص شده است. این پژوهش به منظور مطالعه واکنش چمن poa pratensis cv. “barimpala” به تنش خشکی و اسید سالیسیلیک انجام شد. بذور چمن پوآ در گلدان کشت شده و تا زمان کاربرد اسید سالیسیلیک آب کافی دریافت نمودند . پس از استقرار کامل چمن اعمال تیمار تنش براساس ظرفیت زراعی خاک و همچنین اسید سالیسیلیک به صورت اسپری طی یک مرحله آغاز شد. نتایج نشان داد چمن پوآ قادر به تحمل تنش تا 80 درصد ظرفیت زراعی می¬باشد و در سایر سطوح، تنش خشکی اثرات منفی بر صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک چمن داشت.کاربرد اسید سالیسیلیک موجب افزایش طول شاخساره، طول ریشه، مواد خشک حاصل از سربرداری، وزن خشک ریشه، محتوای نسبی آب برگ، محتوای کلروفیل و مقدار پرولین و پتاسیم در هر دو شرایط نرمال و تحت تنش شد. بالاتر بودن صفات اندازه¬گیری شده به صورت معنی دار تحت شرایط تنش اما در حضور اسید سالیسیلیک بیانگر نقش مستقیم این هورمون در بهبود پارامترهای مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی چمن بود. نتایج این پژوهش بیانگر نقش اسید سالیسیلیک در تنظیم پاسخ چمن پوآ به خشکی و بهبود تحمل آن به تنش بود. هر دو غلظت اسید سالسیلیک تأثیر مثبتی بر صفات اندازه گیری شده داشتند.
محبت خستو مسعود ارغوانی
همیشه بهار (calendula officinalis l.)، گیاهی دارویی و زینتی است که هدف از کشت آن، تولید دارو و مواد موثره موجود در گلبرگ¬ها می¬باشد. از مواد موثره این گیاه می¬توان به فلاونوئید¬ها، گلوکوزید¬ها، کاروتنوئید¬ها و اسانس¬های روغنی اشاره نمود. همیشه بهار به عنوان معرق، تصفیه کننده خون، پایین آورنده قند خون و ضد التهاب پوستی مصرف سنتی دارد. کاربرد روز افزون کودهای شیمیایی باعث بروز خسارت جبران ناپذیر زیست محیطی، بهداشتی و اقتصادی شده است. از طرفی، در رابطه با گیاهان دارویی، تولید گیاهان سالم و عاری از باقی¬مانده سموم و کودهای شیمیایی اهمیت ویژه¬ای دارد. علی¬رغم اهمیت گیاه دارویی همیشه بهار، در مورد اثر کودهای آلی بر عملکرد رشدی و کیفیت و کمیت مواد موثره این گیاه، مطالعات کمی انجام شده است. در راستای این هدف، در پژوهش حاضر، تأثیر کودهای آلی بر عملکرد گیاه دارویی همیشه بهار در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی با 10 تیمار و 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان مورد مطالعه قرار گرفت. تیمارها شامل؛ کود دامی، کود مرغی و ورمی¬کمپوست، هر کدام در 3 سطح (5، 10 و 15 تن در هکتار) و تیمار شاهد (عدم کود دهی) بود. داده¬های حاصل از این آزمایش توسط نرم افزار sas تجزیه و مقایسه میانگین¬ها با استفاده از آزمون چند دامنه¬ای دانکن انجام شد. نتایج بدست آمده، معنی¬دار بودن تأثیر نوع کود بر صفات وزن هزار¬دانه، وزن¬خشک بوته، وزن¬تر¬گل¬، تعداد سرشاخه¬های گل¬دار¬، تعداد شاخه¬های فرعی، سطح برگ، کاروتنوئید، درصد وزنی اسانس (01/0p?) وزن خشک گل¬، وزن تر بوته، ارتفاع گیاه و فلاونوئید (05/0p?) را نشان داد. در حالی که نوع کود بر تعداد روز تا گل¬دهی، طول دوره گل¬دهی، قطر¬گل، وزن خشک گلبرگ¬، و شاخص محتوای کلروفیل برگ¬ تأثیر معنی¬داری نداشت. به طور کلی، نتایج این پژوهش نشان داد که استفاده از کودهای آلی اثرات مطلوبی روی عملکرد و بهبود صفات مورفولوژیکی و افزایش متابولیت¬های ثانویه در گیاه دارویی همیشه بهار داشت. بین کودهای آلی مورد استفاده، به ترتیب، ورمی¬کمپوست، کود مرغی و کود دامی بهترین نتیجه را داشتند.
امید کرمی محمد اسماعیل امیری
به منظور بررسی اثر تنش شوری بر عملکرد و شاخص های رشدی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در سیستم کشت هیدروپونیک که شامل بستر پرلیت و ماسه بادی شسته شده بود، اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل چهار رقم توت فرنگی (کردستان، کوین الیزا، پاروس، سلوا) و چهار سطح شوری (صفر، 25، 50 و 75 میلی مولار کلرید سدیم) می باشد. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت کلرید سدیم، میزان پرولین، نشت الکترولیت، مواد جامد محلول، نکروزه شدن برگ و غلظت عناصر سدیم و کلر به طور قابل توجهی افزایش پیدا کردند. شاخص پرولین که به عنوان بخشی از راهبرد مقاومت در برابر تنش شناخته شده است با افزایش کلرید سدیم افزایش قابل توجهی یافت به طوری که بیش ترین میزان در رقم کوین الیزا و در غلظت 75 میلی مولار حاصل شد. نشت الکترولیت هم افزایش پیدا کرد که بیش ترین میزان در رقم سلوا و در غلظت 75 میلی مولار بدست آمد. شوری با افزایش میزان مواد جامد محلول، باعث بهبود کیفیت میوه گردید. بیش ترین میزان مواد جامد محلول در رقم کردستان و در سطح 75 میلی مولار حاصل گردید. نکروزه شدن برگ هم با افزایش شوری افزایش یافت. بیش ترین نکروزه شدن در رقم پاروس بدست آمد. غلظت عناصر سدیم و کلر برگ ها هم با افزایش شوری افزایش پیدا کرد. شوری عملکرد میوه، شاخص کلروفیل، محتوای آب نسبی، سفتی بافت میوه، ph آب میوه، تعداد و سطح برگ و وزن تر و خشک گیاه را به طور قابل توجهی کاهش داد. بیش ترین مقدار عملکرد (88 گرم در هر بوته) در رقم کوین الیزا و در سطح شوری صفر میلی مولار حاصل شد. با افزایش شوری، شاخص کلروفیل کاهش یافت که بیش ترین کاهش (13/24 میلی گرم در وزن تربرگ ) در رقم پاروس در سطح 75 میلی مولار بدست آمد. سفتی بافت میوه که نشان دهنده میزان استحکام دیواره سلولی می باشد با افزایش غلظت کلرید سدیم کاهش یافت که بیش ترین کاهش سفتی در رقم کردستان مشاهده شد. بیش ترین ph آب میوه در رقم کوین الیزا و در سطوح 75 میلی مولار حاصل گردید. افزایش شوری هم باعث کاهش وزن تر و خشک برگ، ریشه و میوه گردید.
سعیده سوادکوهی مسعود ارغوانی
این پژوهش گلخانه ای در قالب دو آزمایش به منظور بررسی اثر سالیسیلیک اسید (0، ? و ? میلی مولار) و سیلیکون (0، 75/0 و 5/1 میلی مولار) بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی چمن پوآ پراتنسیس در شرایط تنش شوری (0، 4? و 8? میلی مولار سدیم کلراید) اجرا شد. در شرایط تنش شوری، کاربرد سالیسیلیک اسید رشد ریشه، نسبت رشد ریشه به شاخساره، میزان کلروفیل و پرولین را افزایش و نشت یونی و میزان سدیم را کاهش داد. با این حال اثر متقابل سالیسیلیک اسید و تنش شوری، در مورد صفات کیفیت ظاهری، رشد شاخساره و میزان پتاسیم معنی دار نشد. هم چنین کاربرد سیلیکون رشد ریشه، میزان کلروفیل و پرولین چمن پوآ پراتنسیس را در شرایط تنش شوری افزایش و میزان سدیم را کاهش داد. هر چند که تفاوت معنی داری در رابطه با سایر صفات مشاهده نشد.