mycoplasma gallisepticumیکی از مهم ترین پاتوژن های پرندگان است که ضررهای اقتصادی فراوانی به صنعت پرورش طیور، در سراسر دنیا، از جمله ایران وارد می کند. هدف ما از مطالعه حاضر مشخص کردن تنوع مولکولی وآنالیز فیلوژنی تعداد 14 سویه m. gallisepticumجدا شده از پرندگان ایران در سال های 1388-1391 (شامل 12 جدایه از گله های مرغ پرورشی، 1 جدایه از کبک پرورشی و 1 جدایه از طاووس)، همراه با واکسن سویه ts-11، بر اساس واکنش زنجیره ایی پلیمراز و تعیین توالی اختصاصی ژن pvpa، که کد کننده یکی از مهم ترین واسطه های اتصال سلولی دخیل در روند بیماری زایی باکتری است، و مقایسه آن ها با سویه های ثبت شده در بانک ژن می باشد، که روند تغییرات مولکولی ایجاد شده در سویه های جدا شده از ایران و آنالیز فیلوژنی آن ها را، بر اساس این ژن مشخص کنیم، همچنین در ادامه، با استفاده از تکنیک آنالیز hrm، واکنشی برای جداسازی و نشان دادن اختلاف موجود بین سویه های وحشی و واکسن طراحی کردیم. در تعیین توالی ژن pvpaو به دنبال آن، آنالیز فیلوژنی، مشخص شد که سویه های جدا شده از پرندگان ایران در دو گروه فیلوژنی قرار می گیرند، 12 سویه جدا شده از گله مرغ پرورشی و سویه جدا شده از کبک در یک گروه (گروه 1) و سویه جدا شده از طاووس در گروه دیگر (گروه 4) قرار گرفتند. 51 نوکلئوتید در ناحیه dr-1و dr-2ژن pvpaدر سویه های جدا شده از مرغ پرورشی و کبک حذف شده بودند، 63 نوکلئوتید هم در سویه جدا شده از طاووس حذف شده بود و تفاوت در سویه های جدا شده از مرغ پرورشی تنها در یک نوکلئوتید بود که نتیجه گیری شد که احتمالاً این سویه، سویه بومی موجود در ایران است. با توجه به وجود پلی مورفیسم در توالی pvpaژن سویه جدا شده از طاووس، سویه مذکور به عنوان سویه اگزوتیک در نظر گرفته شد. سویه های جدا شده شباهت کمی با واکسن سویه ts-11داشتند. در آنالیز hrmنمونه ها، 4 نمودار مختلف، به خوبی اختلاف ژنتیکی بین سویه های جدا شده از ایران و واکسن ts-11 را نشان دادند، لذا تکنیک آنالیز hrmژن pvpaبه عنوان یک روش سریع و قابل استفاده برای نشان دادن تفاوت میان سویه هایm. gallisepticumدر نظر گرفته شد.