نام پژوهشگر: نصرت الله صفاییان
حسین البرزی پور نصرت الله صفاییان
به منظور انتخاب مناسبترین روش تعیین وضعیت در مراتع جنوب شرقی پارک ملی گلستان 4 روش مشاهده و تخمین،شش فاکتوری،چهر فاکتوری و ارزش مرتع مورد سنجش و مقایسه قرار گرفت . برای ارزیابی روشها سه سایت بحرانی،کلید و مرجع در نظر گرفته شد. نمونه برداریها در هر سایت بصورت تصادفی سیستماتیک با استقرار ترانسکت و پلات صورت پذیرفت.با توجه به اهمیت نقش تنوع گیاهی بعنوان معیار سلامتی یک اکوسیستم،متغیر تنوع ،جهت سنجش دقت تشخیص روشهای تعیین وضعیت ،نیز مورد ارزیابی قرار گرفت.تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از نرم افزارهای spss,past,excel و روشهای تحلیل واریانس یک عامله(anova) و رگرسیون به روش enter انجام شد.ن
معصومه قلی زاده مریم شکری
چکیده ندارد.
عاطفه رضایی نصرت الله صفاییان
چکیده ندارد.
محمد رعیتی دماوندی نصرت الله صفاییان
برای دستیابی به برآورد دقیق پارامترهای کمی جوامع گیاهی، ناگزیر از مقایسه کارایی روشهای اندازه گیری می باشیم. انتخاب هریک از روشهای اندازه گیری پوشش گیاهی جهت برآورد نمونه ای هر پارامتر مستلزم مقایسه این روشها از نظر کارایی نمونه گیری است. این مطالعه جهت تعیین مناسبترین روش اندازه گیری پوشش تاجی در چمنزارهای ناحیه خزری در دو تیپ شبدر - گاستریدیوم و پوآ - فستوکا در بخش بند پی شهرستان بابل به اجرا درآمد. پنج روش اندازه گیری پوشش تاجی عبارتند از روش تخمین (به کمک پلاتهای یک متر مربعی مشبک)، ترانسکت خطی، ترانسکت نقطه ای، قدم - نقطه و قاب ده نقطه ای ، تیمارهای مورد مقایسه بوده که از هر تیمار در هر منطقه تحت مطالعه، 100 نمونه در امتداد 10 ترانسکت به روش سیستماتیک - تصادفی تهیه گردید. درصد پوشش تاجی هرگونه، در روش تخمین با شمارش تعداد سلولهایی (10*10 سانتی متر) که گیاه در آن واقع شده بود، تعیین گردید در روش ترانسکت خطی، طولی از گیاهان که زیر ترانسکت های 10 متری واقع شده بود، اندازه گیری شد و در روشهای نقطه ای. درصد پوشش گونه ها براساس نسبت تعداد نقاط برخورد یافته به گیاهان به تعداد کل نقاط بدست آمد. زمان پیمایش بین نقاط نمونه گیری، زمان استقرار پلاتها و ترانسکت ها و نیز برآورد پوشش تاجی فرمهای رویشی در حین نمونه برداری ثبت گردید. داده های درصد پوشش تاجی گونه ها، درصد پوشش تاجی کل، لاشبرگ و سنگریزه که دارای پراکنش نرمالی بودند در قالب طرح کاملا تصادفی تجزیه واریانس شدند. کارایی آماری و تعداد نمونه لازم برای رسیدن به دقتی یکسان، برای روشهای مختلف محاسبه شده، و به همراه زمان صرف شده در نمونه گیری، به عنوان معیار مقایسه روشهای تحت مطالعه مدنظر قرار گرفتند. نتایج تحقیق حاضر نشان داده است که در هر دو تیپ تحت مطالعه سه روش نقطه ای، از کارایی آماری بیشتری برخوردار بوده و نیز به تعداد نمونه کمتری بمنظور برآورد پوشش تاجی گونه ها را کمتر (اریبی منفی) از روشهای نقطه ای برآورد می نمایند. روش ترانسکت خطی به دلیل انبوهی پوشش چمنزار، وقت گیرترین روش اندازه گیری بوده و از کارایی قابل قبولی نیز برخوردار نمی باشد. روش تخمین به کمک پلات اگرچه سریع و آسان است، اما دقت برآورد آن بیش از هر چیز به میزان تجربه کارشناس بستگی دارد و در صورتی که در اندازه گیری پوشش نیازمند دقت بالایی نباشیم، می توان از این روش سود جست. در بین روشهای نقطه ای، در تیپ شبدر - گاستریدیوم، روش قاب ده نقطه ای و در تیپ پوآ _ فستوکا دو روش قاب ده نقطه ای و قدم نقطه از بالاترین کارایی آماری در برآورد درصد پوشش تاجی برخوردار بوده و کاربردشان در اندازه گیری پوشش تاجی گیاهان توصیه می شود.
علیرضا ذبیحی اسرمی کریم سلیمانی
بیابان در اغلب زبان ها کلمه مبهمی است و گاه مفاهیم وسیعی را شامل می شود و به عنوان یک معضل جهانی گریبانگیر بسیاری از کشورهای جهان علی الخصوص کشورهای جهان سوم شده است. با توجه به شرایط طبیعی ایران، بیابان با سه معیار آب وهوایی، زمین، اکولوژی و پوشش گیاهی مورد بررسی قرار می گیرد. بیابان دارای تعاریف زیادی بوده که اغلب اقلیم شناسان بر اساس دو عامل بارندگی و دما مناطق بیابانی را مشخص می نمایند. افراد و سازمان هایی نظیر ترانسو، تورنت وایت، گوسن، دومارتن، آمبرژه، فائو و برنامه زیست محیطی ملل متحد تعاریف متفاوتی از بیابان ارائه نمودند. بیابان زایی نیز مانند بیابان دارای تعاریف متفاوتی بوده، بطوریکه در برگیرنده مناطق خشک و نیمه خشک تا مرطوب بوده و مشخصه بارز این پدیده کاهش تولید بیولوژیک بوده که به صور مختلف نمایان می شود. افراد و سازمان هایی نظیر لاوودن، ونکاتسن وارت و همکاران، کنفرانس تخصصی سازمان ملل در نایروبی، کنفرانس محیط زیست و توسعه سازمان ملل در ریودوژانیروتعاریفی را از بیابان زایی ارائه نمودند. تخریب خاک در ایران بیش از 5/4 میلیارد تن در سال برآورد گردید که سبب از بین رفتن و کاهش پوشش گیاهی و به وجود آوردن مسائل مشکلات دیگر می گردد. وسعت اراضی بیابانی در جهان 1/978 میلیون هکتار و ایران 34 میلیون هکتار می باشد. محدوده مورد مطالعه بخشی از حوضه آبریز قم بوده که در فاصله 30 کیلومتری شرق شهرستان قم قرار دارد. از نظر زمین شناسی منطقه از آبرفت های عصر حاضر دوره کواترنری بوده، و از نظر مرفولوژی دارای 7 رخساره به نام های بدلند، دشت ریگی، دشت ریگی دانه ریز، کلوتک، نبکا به عنوان منشا برداشت، اراضی پف کرده و منطقه مرطوب می باشد. خاک منطقه شور، سدیک و به دلیل فراوانی پهنه رسی به صورت کفه های رسی سبب سنگین شدن بافت خاک و نهایتا غیر قابل نفوذ بودن آن را حاصل می نماید. متوسط بارندگی سالیانه در منطقه 5/118 میلیمتر و نوع اقلیم بر اساس دو روش دومارتن و آمبرژه خشک می باشد. در منطقه مورد مطالعه 5 تیپ گیاهی هالوکنمم، اشنان، اشنان - شور، لیمونیوم - هالوکنمم و اراضی فاقد پوشش گیاهی وجود دارد. تخمین رسوب حوضه با استفاده از روش پسیاک در سال 60944 تن می باشد . در پایان با استفاده از داده های به دست آمده جدول ارزیابی توان اکولوژیک هر واحد کاری مشخص و پیشنهادات لازم ارائه گردیده است. اهم توصیه ها در اجرای عملیات بیابان زایی در منطقه بذر پاشی با بذور تاغ و اشنان و اجرای پروژه قرق بوده است.