زبان شناسی شناختی، رویکردی به تحلیل زبان های طبیعی است که زبان را ابزاری برای نظم و سامان-بخشی، پردازش و انتقال اطلاعات می داند. زبان شناسی شناختی این ادعا را مطرح می کند که ساختار زبان، انعکاس مستقیم شناخت است؛ بدین معنا که هر تعبیر زبانی با مفهوم سازی موقعیت خاصی همراه است. یکی از ساخت های مفهومی مورد مطالعه در زبان شناسی شناختی مفهوم طرح های تصویری می باشد که توسط جانسون (1987) مطرح شده است. این تحقیق به دنبال بررسی و ارزیابی تعاملات معلم و دانش آموز با توجه به طرحواره های شناختی مطرح شده توسط جانسون می باشد. الگوی نظری مورد استفاده در این پژوهش، دیدگاه شناختی جانسون می باشد. پژوهش از نوع مطالعات توصیفی- تحلیلی است. برای جمع آوری داده ها و اطلاعات از ضبط صدا و فیلم استفاده شد. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان دختر و پسر دبیرستان های شهر شیراز هستند که به صورت تصادفی خوشه ای مرحله ای از میان دبیرستان های دخترانه و پسرانه شهر شیراز نمونه های تحقیق انتخاب شدند. یافته های تحقیق نشان می دهد که طرحواره های شناختی مطرح شده توسط جانسون در تعاملات بین معلم و دانش آموز در نمونه مورد مطالعه وجود دارند. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین جنسیت و کاربرد طرحواره های شناختی در تعاملات معلم و دانش آموز رابطه معنادار وجود دارد. به گونه ای که نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر آن است که در تعاملات معلم و دانش آموز در دبیرستان های دخترانه، طرحواره ی قدرتی دارای بیشترین میزان بسامد و طرحواره ی حرکتی دارای کمترین میزان بسامد می باشد. در صورتی که تحلیل تعاملات معلم و دانش آموز در دبیرستان های پسرانه بیانگر آن است که طرحواره ی حجمی دارای بیشترین بسامد و طرحواره ی قدرتی دارای کمترین میزان بسامد می باشد.