نام پژوهشگر: محمدرضا سرمد
سیداصغر فغانی زهره اسماعیلی
چکیده تحقیق حاضر ،مساله جایگاه انسان را در تربیت قرآنی مورد پژوهش قرار داده است .بدین نحو که در تربیت قرآنی ،با توجه به تفاسیر متعددی که موجود است آیا انسان ماهیت روشن و مشخصی دارد یا خیر؟ و در صورتی که پاسخ مثبت باشد این ماهیت وتعریف چگونه است؟ و پرسش بعدی آن است که آیا تربیت قرآنی روش مشخصی دارد یا خیر؟ و در صورتی که پاسخ مثبت باشد ،آن روش ها کدامند؟ پژوهش حاضر با مبنا قرار دادن «تفسیر تسنیم» اثر علامه جوادی آملی که تفسیری علمی ،کلامی، فلسفی و عرفانی است(به دلیل استفاده از این علوم در تفسیر) به بررسی این سوال ها پرداخته است. یافته های تحقیق حاکی از وجود تعریف روشن از مفهوم ماهیت انسان و ماهیت تربیت قرآنی می باشد. اهداف استنتاج شده برای تعریف انسان ،عبارت است از؛ «حی متاله» ،یعنی بنا به تعریف منطقی جنس انسان «حی» که مشترک انسان ،حیوان و نبات است و فصل انسان از دیگر موجودات (حیوان و نبات) ،«تاله» یعنی خدا خواهی انسان می باشد. و همچنین روشن شد که تاله همان حیات قرآنی است و فقدان تاله از نظر قرآن ممات است و قرآن کسانی راکه حیات مصطلح انسانی دارند و فاقد حیات متالهانه قرآنی اند را مردگانی بیش نمی داند. هدف بعدی استنتاج شده که درباره تربیت قرآنی می باشد ،عبارت است از ؛ تربیت قرآنی یعنی سیر و سلوک و صیرورت و انتقال جان آدمی از حیات نباتی به حیات حیوانی و از حیات حیوانی به حیات طیبه الهی ، که این صیرورت اتفاق نمی افتد مگر با درک کرامت ذاتی انسان از یک سو ، و از سوی دیگر با داشتن تقوای الهی . و هدف آخر استنتاج شده درباره روش های تربیتی قرآن کریم بوده است ، که با ایجاد سازه ای از آیات مرتبط با روش ها به روش هایی ، چون:محبت الهی،یادمعاد،زهد،انفاق،نماز،علم و عمل،توکل ،امربه معروف و ... پرداخته شد. در فصل پنجم نیز نتایج تحقیق در ذیل هر سوال، محدودیت ها و پیشنهادات کاربردی و پژو هشی بیان گردیده است . واژه گان کلیدی: انسان قرآنی، تربیت قرآنی، روش های تربیت قرآنی،تفسیر تسنیم