نام پژوهشگر: سولماز جلالی رومی
سولماز جلالی رومی سید صادق سیدلو هریس
پیش سرمایش یک فرآیند سرمایشی است که در کوتاه ترین زمان ممکن پس از برداشت محصول و پیش از ذخیره یا حمل و نقل آن، دمای میوه ها و سبزیجات تا دمای معین کاهش می یابد. هدف اصلی این فرآیند، کاهش سرعت واکنش های بیوشیمیایی، میکروبیولوژیکی، فعالیت آنزیمی و تنفسی و تغییرات دیگر به منظور پیشگیری از فساد محصول، حفظ کیفیت و افزایش عمر نگهداری آن است. سیب دارای سطح زیر کشت بالایی در استان آذربایجان شرقی و غربی است و متاسفانه عملیات پیش سرمایش روی محصول مذکور صورت نمی گیرد. در این تحقیق تاثیر مشخصه های مختلف از قبیل دبی هوا، نوع جعبه، نحوه توزیع منافذ جعبه و نیز درصد فضای باز آن ها روی زمان 7/8 ام سرمایش بررسی شد تا بهینه ترین طرح جعبه شناسایی و معرفی شود. مشخصه های مورد مطالعه شامل نوع جعبه در سه سطح جعبه های پلاستیکی، کارتن پلاست و کارتن پلاست طرح جدید، دبی هوا در دو سطح 5/0 و 5/1 لیتر بر ثانیه به ازای هر کیلوگرم محصول بود. نتایج مطالعات نشان داد از بین سه جعبه مورد مطالعه، جعبه پلاستیکی دارای زمان پیش سرمایش کمتری می باشد ولی به دلیل افت رطوبت در حین فرآیند پیش سرمایش و عرضه به بازارهای جهانی نمی توان از آن استفاده کرد. جعبه کارتن پلاست نیز به دلیل طراحی نامناسب منفذ دارای زمان سرمایش طولانی تری بوده و در آن عملیات سرمایش محصول به صورت یکنواخت صورت نمی گیرد. بنابراین طرح منفذ جدیدی برای آن ارایه شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد جعبه کارتن پلاست طرح جدید، با دبی 5/1 لیتر بر ثانیه به ازای هر کیلوگرم محصول، دارای زمان سرمایش کمتر و توزیع هوای یکنواخت تری در داخل جعبه می باشد. هم چنین افزایش دبی هوا از 5/0 به 5/1 لیتر بر ثانیه به ازای هر کیلوگرم محصول منجر به کاهش زمان سرمایش در همه جعبه ها می شد. در تمامی آزمایش ها دمای سطح میوه ها همواره کمتر از دمای مرکز آن ها بود ولی بین دمای این دو نقطه تفاوت زیادی وجود نداشت.