نام پژوهشگر: فاطمه حسینی زهانی

بررسی برهمکنش گوجه فرنگی وگروههای مختلف تاکسونومیکی قارچ رایزوکتونیا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده کشاورزی 1394
  فاطمه حسینی زهانی   بهروز جعفرپور

در این پژوهش سه جدایه پرآزار چندهسته ای و یک جدایه کم آزار دوهسته ای از قارچ نکروتروف rhizoctonia در برهمکنش با گیاه میزبان حساس گوجه فرنگی (رقم موبیل) مورد بررسی قرار گرفت. میزان بیماریزایی این چهار جدایه بر روی گیاهچه ها و همچنین با روش دیسک های برگی ارزیابی شد و شاخص بیماری محاسبه گردید. بررسی میکروسکوپی ساختارهای آلوده کننده هر جدایه در زمان های مختلف و تعمیم آن با قدرت بیماریزایی جدایه ها انجام گرفت. در بررسی مقاومت گیاه علیه بیمارگر، میزان رسوب کالوز و تولید هیدروژن پراکسید و آنیون سوپر اکسید از گونه های فعال اکسیژن نیز در سلولهای گیاه علیه هر جدایه بررسی گردید. بیشترین میزان رسوب کالوز و فعال شدن مکانیسم های دفاعی گیاه علیه جدایه متعلق به ag3 از قارچ rhizoctonia solani که شدت بیماری کمتری را نسبت به دو جدایه پرآزار ag4hgi و ag4hgii ایجاد کرد مشاهده شد. تیمار با زانتین / زانتین اکسیداز که باعث تحریک تولید آنیون سوپر اکسید می شود موجب افزایش شدت علائم بیماری توسط بیمارگرها گردید. در حالی که تیمار گلوکز / گلوکز اکسیدازکه موجب افزایش هیدروژن پراکسید در سلولهای گیاه می شود علایم بیماری را کاهش داد. بررسی اثر آسکوربات به عنوان بازدارنده تولید و تجمع هیدروژن پراکسید نشان داد که کاهش تولید هیدروژن پراکسید منجر به کاهش رسوب کالوز در برهمکنش میزبان با جدایه های rhizoctonia و در نتیجه موجب افزایش شدت بیماری شد. همچنین ارزیابی میزان فعالیت آنزیم های مخرب دیواره سلولی شامل پکتیناز و سلولاز تولید شده توسط جدایه های مختلف rhizoctonia نشان داد که هرچه جدایه پرآزارتر باشد میزان ترشح این آنزیم ها بیشتر است. بنابراین رابطه مستقیم بین قدرت بیماریزایی جدایه ها و فعالیت آنزیم های تخریب کننده دیواره سلولی مشاهده شد.