نام پژوهشگر: اخترالسادات موسوی
اخترالسادات موسوی احمد اکبری
قرار گرفتن کالاهای نساجی از جمله فرش دستباف در معرض تابش نور سبب ایجاد تغییراتـی در آنهـا مـی گـردد. انـرژی نـور تابشی توسط الیاف جذب شده و سپس به صورت¬های مختلف در آنها مصرف می¬شود . در فـرش دسـتباف الیـاف پـشمی انـرژی تابشی را جذب می¬کنند، که یا توسط خود الیاف به مصرف می رسد و یا در الیاف رنگی توسط مولکول¬های ماده رنگزای موجود در لیف جذب می¬گردد. با افزایش انرژی جذب شـده توسـط مولکول¬هـای مـواد رنگـزا از منـابع نـوری، تغییرات شـیمیایی در ساختمان برخی از آنها رخ می دهد. انرژی جذب شده یا به صورت حرارت، تابش¬های فلورسانس و یـا فـسفورسانس مـصرف مـی¬شود و یا مولکول ماده رنگزا انرژی را صرف تغییر ساختاری خود نموده و تغییرات شیمیایی در مولکول رنگزا اتفاق می¬افتد کـه در این¬صورت سبب رنگ¬پریدگی نوری در آن می-شود. در این پژوهش سعی شده با استفاده از آنتی¬اکسیدان (گالیک اسید، آسکوربیک اسید) و جاذب uv معمول، هیدروکسی بنزوفنون به عنوان یک عامل مکمل در رنگرزی الیاف پشمی با میزان یکسان رنگزا، به¬ منظور بهبود خواص ثبات نوری و کاهش سرعت رنگ پریدگی گام برداشت. پژوهش حاضر به روش کتابخانه ای- آزمایشگاهی انجام شد. و نتایج به صورت توصیفی تحلیل شده¬اند. عوامل زمان تابش نور، غلظت آنتی¬اکسیدان، نوع رنگزا، رطوبت نسبی و غیره بهینه سازی شد. مشخصه های رنگی نمونه ها توسط سیستم (l*a*b*)cie محاسبه شد تغییرات به وجود آمده با نمونه اصلی مقایسه و با مقادیر تغییر رنگ e? بیان شد. نمونه¬های عمل شده، بر اساس استانداردهای بین¬المللی از نظر خواص ثبات نوری بررسی شد. نتایج به ¬دست آمده هیچ¬گونه تغییری را در عمق رنگی نمونه¬ها پس از عملیات بعدی نشان نداد. در تمامی موارد، استفاده از جاذب uv یا آنتی¬اکسیدان¬ها باعث بهبود در خواص ثبات نوری نمونه¬ها شد. بهترین نتیجه در افزایش ثبات نوری در کاربرد گالیک اسید مشاهده شد.