نام پژوهشگر: صراف قلیزاده

بررسی و تحلیل سیمای پیامبران حضرت موسی (ع)حضرت عیسی (ع) و حضرت محمّد (ص) در اشعار نظامی، خاقانی و عطّار
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد خلخال - دانشکده ادبیات 1394
  صراف قلیزاده   ثوراله نوروزی داودخانی

در زبان های اسلامی به ویژه عربی و فارسی، قصاید، غزل ها، قطعه ها و آثار بسیاری از شاعران در حمد و ستایش خداوند، و مدح و ثنای پیامبران و اولیای الهی سروده شده است. مدایح مذهبی نیز از مقوله ی شعر می باشد. چون در این گونه آثار شاعران با استفاده از زبان والای شعر و خلق آثار عرفانی و رمز و نماد، صداقت و انسان کامل بودن پیامبران الهی را به فرهنگ جامعه و شعور اجتماعی منتقل می سازند. معجزات و سیمای پیامبران، اخلاق و سیره ی زندگی آنان را به صورت تشبیه، تلمیح و نماد ترسیم و تشریح می کنند. همان طور که موسی (ع) را مظهر سالک و جستجوگر و شاگرد و مرید می دانند. حضرت عیسی (ع) را پیرو و ولی کامل و مظهر راستی و پاکی و فرد منجی و شفادهنده ی بیماران و نماد تجرد و وارستگی، و سیمای روحانی و استثنایی قلمداد می کنند. حضرت محمد (ص) را انسان کامل، راهنما، شفاعت کننده و مظهر مهر و لطف و محبت و احسان و نیکوکاری و حلم و بردباری و صاحب معراج و رمز غایت آفرینش می دانند که خداوند متعال در حدیث قدسی می فرماید: «لولاک لما خلقت الافلاک» یعنی اگر تو نبودی هر آینه آسمان ها را نیافریده بودم. توجه به مقام والای انبیاء الهی و نگرش به زندگانی و جنبه های گوناگون اخلاقی و تربیتی آنان همواره مورد عنایت شاعران و ادبیات منظوم و هنر می باشد که آثار منظوم شاعران خاقانی نظامی و عطار گواه بر این سخن می باشند که با اشعار زیبا و دلنشین خود جنبه های زندگی پیامبران از جمله معجزات آن ها را به شعر کشیده اند.