نام پژوهشگر: آمنه دارابی فرد
آمنه دارابی فرد عباس جلودار
تیلریوز یک بیماری هموپروتوزوآیی مهم منتقله از کنه در نشخوارکنندگان در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری است. در ایران گونه های تیلریا لستوکاردی در گوسفند (عامل تیلریوز بدخیم) و تیلریا آنولاتا در گاو (عامل تیلریوز گرمسیری) به شدت پاتوژن هستند و منجر به علائم بیماری در این دام ها به خصوص در مناطق جنوب و جنوب غربی کشور می گردد. از آنجایی که در بسیاری از مناطق اهواز گاو و گوسفند در کنار هم نگهداری و پرورش می یابند و نیز با توجه به اینکه هر دو گونه انگل از ناقلین کنه ای مشترکی برخوردارند، احتمال آلودگی متقاطع این میزبان ها وجود دارد. لذا در مطالعه حاضر از 50 رأس گاو مبتلا به تیلریوز و همچنین 50 رأس گاو به ظاهر سالم متعلق به شهرستان اهواز به منظور بررسی وقوع آلودگی طبیعی به تیلریا لستوکاردی و تیلریا آنولاتا به روش pcr خونگیری انجام گرفت. همچنین شمارش کامل سلول های خونی جهت مقایسه تغییرات خون شناسی ناشی از آلودگی تیلریا در دام های بیمار و به ظاهر سالم صورت گرفت. در آزمایش nested-pcr با استفاده از دو جفت پرایمر اختصاصی تیلریا ،کل 50 نمونه دام بیمار (100%) و همچنین تعداد 15 نمونه (30%) از 50 دام به ظاهر سالم نیز به این روش، آلوده به تیلریا تشخیص داده شد. آنالیز rflp محصول nested-pcr تیلریا به وسیله آنزیم hpaii جهت تفریق گونه های تیلریا نشان داد که تمامی 65 نمونه pcr مثبت، با ایجاد قطعاتی با طول معین، از گونه تیلریا آنولاتا شناسایی شدند. همچنین آلودگی مختلط با تیلریا لستوکاردی در 2 مورد از آن ها مشاهده گردید. در ارزیابی خون شناسی، میزان هماتوکریت، هموگلوبین و تعداد اریتروسیت ها در گروه آلوده به تیلریا و واجد پارازیتمی (گروه بیمار) به طور معنی داری نسبت به گروه سالم کاهش یافته بود. rdw در گروه های آلوده به تیلریا نسبت به گروه سالم افزایش یافته بود اگرچه از نظر آماری معنی دار نبود. همچنین کاهش معنی داری در تعداد پلاکت ها در گروه آلوده واجد پارازیتمی نسبت به گروه سالم مشاهده شد. تعداد تام گلبول های سفید و لنفوسیت ها در گروه آلوده به تیلریا و واجد پارازیتمی (گروه بیمار) کاهش یافته بود اما این کاهش نسبت به گروه سالم معنی دار نبود. در این مطالعه برای اولین بار آلودگی به تیلریا لستوکاردی در گاو های دچار تیلریوز بالینی در منطقه اهواز گزارش گردید. این نتایج بیانگر قابلیت آلوده شدن گاو به هر دو گونه پاتوژن تیلریا است. علائم بالینی و اختلالات تابلوی خونی از جمله آنمی شدید هم در موارد آلودگی به تیلریا آنولاتا و هم آلودگی مخلوط مشاهده گردید با این وجود نقش تیلریا لستوکاردی در ایجاد علائم بالینی تیلریوز در گاو در شرایط فیلد تا کنون مشخص نشده است.