نام پژوهشگر: الهام پورافضل

بررسی و مقایسه نگاره های نسخه کلیله و دمنه آل اینجو موزه بریتانیا (کد13506 or) و نسخه آل مظفر کتابخانه ملی پاریس (کد377 persan)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده هنرهای کاربردی 1394
  الهام پورافضل   صمد سامانیان

در میان مراکز مختلف تولید نُسَخ نفیس و مصور در طول تاریخ کتاب آرایی ایران، شیراز به واسطه حضور دائمی هنرمندان و هنرپروران، از اهمیت بسیاری برخوردار بوده است. از سوی دیگر از میان آثار ادبی برجسته ، " کلیله ودمنه" به سبب حکایات ارزشمندش، در کانون توجه هنرمندان این عرصه قرار داشته است. با بررسی مطالعات پیشین در ارتباط با نگارگری مکتب شیراز، مشخص می شود که در چند دهه اخیر، مقوله کتاب آرایی در این حوزه مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. از همین رهگذر ، مطالعه و بررسی ویژگی های بصری نسخه ایی از کلیله و دمنه دور? آل اینجو ( کد or 13506 )، مصور شده در سال 707ه.ق، محفوظ در کتابخانه بریتانیا و نسخه ایی از کلیله و دمنه دور? آل مظفر (کدpersan 377) مصور در اواخر سد? هشتم هجری، محفوظ در کتابخانه ملی فرانسه ، می تواند روزنه هایی بدیع در برابر علاقه مندان این حوزه بگشاید. این پژوهش به مقایس? ویژگی های نسخه شناسی و تصویری در این دو نسخ? کلیله و دمنه اختصاص یافته است و به بررسی سیر تحولات در شیوه، سبک کار و میزان تأثیرپذیری تصاویر نُسَخ مذکور، از مکاتب گذشته و حال می پردازد. روش پژوهش توصیفی- تطبیقی و گرد آوری اطلاعات با بهره گیری از منابع کتابخانه ایی انجام شد. یافته های حاصل از پژوهش نشانگر ملهم بودن نسخه کلیله و دمن? دور? آل اینجو از آثار مکاتب بغداد و سلجوقی است؛ در کلیله و دمن? دور? آل مظفر با فاصله زمانی تقریبی 85 سال، تغییرات وسیع در تصویرگری و تذهیب، در قیاس با کلیله و دمن? دور? آل اینجو مشاهده می شود که تحولات اجتماعی و سیاسی شهر شیراز در این تغییرات، تأثیرگذار بوده است.