نام پژوهشگر: مهدیه طهرانی

بررسی علل گسترش روابط ایران با اروپا در زمان شاه عباس اول صفوی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1394
  مهدیه طهرانی   حمیدرضا صفاکیش

شاه عباس کبیر نام دارترین پادشاه دوره صفویان است که بر ایران به مدت بیش از ?? سال با اقتدار شهریاری نمود. در دوره شاه عباس با توجه به ایجاد ثبات و بازگشت اقتدار سلطنت در روزگار شاه عباس و به تبع آن ، روابط خارجی با کشورهایی اروپایی وشکوفایی اقتصادی بردرآمد کشور به میزان چشمگیری افزوده شد. اوج تجارت و صنعت ابریشم ایران را باید در زمان شاه عباس دانست. در این دوره بر اثر پیدا شدن دولتهای بزرگی مانند امپراتوری روسیه ، اتریش ، فرانسه ، پرتغال ، هلند و انگلستان در اروپا و احتیاجات تجاری که ممالک اروپایی به خاور زمین داشتند ، ازسویی و مبارزاتی که میان آنها و امپراتوری عثمانی درگرفت ، ایجاد روابط نزدیک را میان ایران و اروپا لازم ساخت. وجود صفویه به عنوان یک دولت مقتدر و کشور ثروتمند هم از لحاظ مبارزات نظامی و سیاسی با امپراتوری پهناور عثمانی هم دررفع حوایج اقتصادی اروپا لازم بود. دولت صفوی از این نیاز ممالک اروپایی به ایران خوب مطلع بود و از آن در بسیاری اوقات و علی الخصوص در عهد سلطنت شاه عباس به بهترین شکلی استفاده کرد. آزادی مذهبی در دوره شاه عباس یکی دیگر از عوامل افزایش روابط خارجی ایران با اروپاست . او میخواست از قدرت دولتهای بزرگ مسیحی اروپا بر ضد دشمن دیرین خاندان صفوی و رقیب بزرگ سیاسی ایران در آسیا یعنی امپراتوری زورمند عثمانی استفاده کند وازطریق دوستی و مبادله سفیران وتوسعه مبادلات تجارتی و انعقاد معاهدات سیاسی پادشاهان و دولتهای متعصب اروپا را به دشمنی و جنگ با سلطان عثمانی برانگیزد. بنابراین میتوان گفت در مجموع عواملی چون اختلاف ایران با عثمانی ، آزادی مذهبی ، اخذ امتیازات بازرگانی ، سیاسی و نظامی ،مسافرت جهانگردان باعث شد تا روابط بین ایران واروپا در زمان شاه عباس اول صفوی به بالاترین حد خود در دوره صفویه برسد.