نام پژوهشگر: مینا اونج
مینا اونج حمید بصیرت منش
چکیده موضوع این پایان نامه «مجلس دوم شورای اسلامی و منازعات سیاسی نیروهای انقلاب در آن» است. دوره دوم مجلس شورای اسلامی در حالی تشکیل شد که تجربه یک دوره مجلس در نظام جمهوری اسلامی را در اختیار داشت. انتخابات این دوره از مجلس در فروردین 1363 برگزار گردید و از خرداد 1363 تا خرداد 1367 به مدت 4 سال به فعالیت پرداخت. با کناره گیری لیبرال ها فضای این دوره از مجلس در اختیار نیروهای مکتبی قرار گرفته بود. به تدریج این نیروها که دیگر درگیر چالش با لیبرال ها نبودند؛ دریافتند که طرز تفکرها و تلقی های متفاوتی از مسائل نظام دارند. ریشه های این اختلافات را می بایست کمی پیش از آغاز مجلس دوم جستجو کرد. اما اوج گیری این جناح بندی ها که معروف به «چپ» و «راست» گردید، در طول مجلس دوم شورای اسلامی و در جریان انتخابات، رأی اعتماد به نخست وزیر، تصویب لوایح و طرح ها و در تعامل با شورای نگهبان خود را نشان داد. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که منازعات سیاسی نیروهای انقلاب در مجلس دوم شورای اسلامی درباره چه موضوعاتی است؟ با توجه به نقش و جایگاه مجلس شورای اسلامی شناسایی منازعات سیاسی نیروهای انقلاب که منجر به چالش های اساسی در نظام جمهوری اسلامی گردید در این پژوهش حائز اهمیت فراوان است. این پایان نامه دارای رویکردی توصیفی است و گردآوری داده ها مبتنی بر منابع کتابخانه ای و مصاحبه است. نتیجه به دست آمده از این پژوهش نشان می دهد که عامل اصلی در وجود جناح بندی ها و اختلافات سیاسی مجلس؛ در بحث اقتصاد نهفته بود. دیدگاه های متفاوت اقتصادی در میان نیروهای مکتبی آن ها را به صف بندی در مقابل هم واداشت. در کنار این عامل مهم مسائلی چون حدود اختیارات ولی فقیه نیز منجر به تضارب آراء در میان آن ها گردید. در نهایت این چالش ها، مجلس شورای اسلامی را تا پایان به خود مشغول داشت و منجر به عتاب و خطاب های متعدد امام خمینی گشت. لذا در عمل این مجلس محفلی برای صف آرایی دوجناح درمیان نیروهای معروف به خط امام گشت. واژگان کلیدی: مجلس شورای اسلامی، جریان های سیاسی، منازعات، دولت، شورای نگهبان.