نام پژوهشگر: میترا کاظمی تبریز
میترا کاظمی تبریز پرویز عباسی داکانی
چکیده ابن عربی عارف قرن هفتم هجری قمری مثل هر عارفی، ارتباط با خداوند را مهم می داند و این رابطه در نیایش به کمال میرسد. نیایش در عالم هستی اقسامی دارد و در تمام موجودات اعم از مجردات و مادیات (انسان، حیوان ، نبات ...) نیایش و تسبیح اصل عمومی عالم است. او برای تسبیح و نیایش انسانی نیز مراتب قائل است. و طبق آیه 11 شورا ( لیس کمثله شی) (تنزیه) و هو السمیع البصیر( تشبیه) حد میانه را در نظر می گیرد. هر عمل آیینی نیایش محسوب می شود مانند: مناسک، حج، روزه ،نماز و ... انسان (عادی) ظاهر شریعت را مد نظر دارد اما عارف می خواهد به حقیقت واصل شود، توحیدش با نیایش رابطه دارد. وی در نیایش افعالی به توحید افعالی و در نیایش صفاتی به توحید صفاتی و در نیایش ذاتی به توحید ذاتی دست می یابد. در مرتبه آخر یا توحید ذاتی( فنا) ذاکر در مذکور فانی می شود (ای دعا ز تو اجابت هم ز تو) در واقع عارف به جایی می رسد که تمام حرکات و سکنات او نیایش می گردد و عبد در مسیر الی الله به مقام قرب رسیده و هدف از خلقت و آفرینش انسان ( ما جن و انس را برای عبادت آفریدیم، 56 ذاریات) مهیا می شود.