نام پژوهشگر: عادل اله یاری

ساتراپنشین ماد در دور? هخامنشیان، (از سال 550 تا 330 پ.م.)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1394
  عادل اله یاری   شهرام جلیلیان

ساتراپیِ ماد بخش بزرگی از سرزمین های شاهنشاهی هخامنشیان را دربر می گرفت، در واقع تا آغاز دوران پادشاهی داریوش یکم، بزرگترین بخش یا ساتراپیِ شاهنشاهی هخامنشیان را شکل می داده است. کوروش بزرگ پس از گشودن هگمتانه تخت گاه شاهان مادی نه تنها آن جا را به ویرانی نکشاند بلکه به نظر می رسد از آن پس هگمتانه را به عنوان اقامت گاه شاهانه خود برگزیده است و پس از وی نیز دیگر شاهان پارسیِ هخامنشی همین روند را ادامه داده اند. آنگونه که آثار باستانی به دست آمده از همدان نشان می دهد پادشاهان هخامنشی نه تنها گاهی از سال (فصل تابستان) را در هگمتانه به سر می کردند بلکه در آن جا نیز همانند شوش و تخت جمشید بناهای باشکوه بسیاری برپا کرده اند. البته باید بدانیم که موقعیت جغرافیایی سرزمین ماد به گونه ای بوده است که برای شاهان هخامنشی که خواهان گسترش قدرت خود تا سرزمین های آسیای میانه و قفقاز بوده اند چیرگی داشتن و اقامت کردن در ماد امری ضروری بشمار می رفته است.