نام پژوهشگر: داود روانان
داود روانان شهرام جلیلیان
این پژوهش پاره ای از آگاهی های نوشته های اسلامی دربار? کیش زرتشت، از آغاز تا سده پنجم ه.ق را در برمی گیرد، که در اینجا به نقد و بررسی آن ها پرداخته شده است. به دلیل اینکه تاکنون کسی در این باره پژوهش مستقلی انجام نداده است، می توان بر ارزشمندی و بایستگی انجام این کار پافشاری کرد. آگاهی های نوشته های اسلامی دربار? دین زرتشت، از خود وی، زمان زادنش و جایگاه زندگی او آغازشده است. نویسندگان اسلامی کوشش کرده اند، آگاهی های فراگیری از زندگی زرتشت و دین وی ارائه دهند. افزون بر این، آگاهی های آن ها دربرگیرند?: نام زرتشت، تبارنام? وی، آگاهی از کتابش، سرگذشت این کتاب، روزگارِ پادشاهی(گشتاسپ) که زرتشت در دور? آن زندگی می کرد و آگاهی های پراکند? دیگر است. نویسندگان اسلامی بیشترِ این آگاهی ها را از متن های دینی زرتشتی گرفته اند. افزون بر جستار های یادشده، نویسندگان اسلامی از مطالبی مانند: بزرگداشت آتش در میان زرتشتیان، آتش های سپند(=مقدس) زرتشتیان، و آتشکده های آن ها، گفتگو کرده اند. به نظر می رسد دراین باره، آگاهی های مورخان اسلامی، افزون بر این که از متن های پهلوی گرفته شده اند، سرچشمه دیگری داشته اند، چون که این آگاهی ها، به ویژه دربار? آتشکده ها، گسترده تر هستند.