نام پژوهشگر: محمد کازرانی

مقایسه ارزش ها در کاریکاتورهای فقر و ثروت قبل و بعد از انقلاب:مطالعه موردی نشریات توفیق و گل آقا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه امام صادق علیه السلام - دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی 1394
  محمد کازرانی   مهدی محسنیان راد

در این رساله یک مضمون مشترک (فقر و ثروت) در دو مقطع تاریخی (قبل و پس از انقلاب) و دو رسانه با قالب مشترک (مجله ی طنز) مورد مقایسه قرار گرفت. شیوه ی کار تحلیل محتوای تلفیقی کمی و کیفی (روش عمقی) کاریکاتورهای دو نشریه ی پر مخاطب و فکاهی سرآمد این دوره –نشریات توفیق و گل اقا- بوده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که محتوای کاریکاتورهای فقر و یا ثروت هر دو مقطع را می توان در 8 مضمون دسته بندی کرد. اما سهم این مضامین، در دو مقطع یکسان نیست. به طوری که سهم مضمون "نقد سرمایه داری و ثروتمندان" و "نقد دولت به طور عام" در گل آقا خیلی بیشتر است و دو مضمون "نقد مقامات درجه الف(نخست وزیر)" و "نقد فقرا" در آن خیلی کمتر است. در این پژوهش به شباهت های این دو نشریه نیز اشاره می شود. از نظر نحوه ی ارائه نیز، گل آقا "رنگی تر" از توفیق است. کاریکاتورهای گل آقا بیشتر "نقاشی" هستند و توفیق بیشتر "گرافیک"؛ "اندازه کاریکاتورها"ی توفیق نسبت به گل آقا نیز متفاوت است. این پایان نامه در ادامه با نگاهی گذرا به مبحث "طنز و کاریکاتور در قرآن و احادیث" و ارائه نمونه هایی از طنزپزدازی در آیات و روایات و دسته بندی انواع گونه های طنز ، فکاهه، هزل، هجو و ... ، کوشش نموده ویژگی های طنز پسندیده و مذموم در اسلام را استخراج و در سایه ی آن مشخصات و ویژگی های یک کاریکاتورِ برخوردار از توصیه های اسلامی را تبیین نماید. کلمات کلیدی: مجله توفیق، مجله گل آقا، کاریکاتور، ارزشهای اجتماعی،تحلیل محتوای کمی و کیفی، طنز.