نام پژوهشگر: رامین چهری
رامین چهری بعقوب محمدی فر
پلی که غرب پادشاهی اشکانیان را به بین النهرین مرکز سیاسی اداری آنان متصل می ساخت ، منطقه زاگرس مرکزی بود . مکانی با کوه ها ، دره ها و دشت های میان کوهی و کوهستانی مرتفع و مسطح که از نظر ویژگی های جغرافیایی مکانی مناسب برای تشکیل استقرارهای گوناگون توسط مردمان باستان بوده است . منطقه کوهستانی شهرستان هرسین دارای کوه ها و دره های میان کوهی و دشت های کوچک و بزرگ است که از خصوصیات کوهستان های زاگرس مرکزی می باشد ، این شهرستان از نظر سیاسی به دو بخش مجزای بیستون و هرسین تقسیم می گردد که از نقطه نظر جغرافیایی این دو قسمت کاملاً متضاد و دارای شرایطی متفاوت می باشند . منطقه یا بخش بیستون متشکل از دشت بزرگ چمچمال می باشد که در واقع قسمتی از آن در شهرستان صحنه و ما بقی در بخش بیستون واقع گشته است . اما شهر هرسین شامل منطقه ای کاملاً کوهستانی با دره های میانکوهی سرسبز و دشت های کوچک و کوهستان های مرتفع می باشد که نهایتاً به کوهستان های استان لرستان متصل می گردد . این منطقه در حوضه تقسیم بندی سفال اشکانی ارنی هرینک در منطقه ii قرار می گیرد . لذا با توجه به محدود بودن تعداد محوطه ها و وسعت اندک منطقه بررسی شده توسط هرینک ، برای بررسی و تحلیل سفال های اشکانی در قالب تحلیل الگوی استقرار محوطه های اشکانی منطقه ، در این پژوهش تصمیم بر آن گرفته شد که دامنه این تقسیم بندی گسترش یافته و منطقه کوهستانی شهرستان هرسین برای این نمونه انتخاب گردید . روش پژوهش مبتنی بر تحقیقات کتابخانه ای و مطالعات میدانی شامل بررسی سیستماتیک باستانشناسی در مناطق مورد نظر و نیز طبقه بندی اطلاعات حاصله از تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار gis و تحلیل داده های آماری بوده است . در مجموع تعداد 46 محوطه شاخص اشکانی با سفال ها و داده های شاخص معرفی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند . نتایج تحقیق نشان می دهند که محوطه های شاخص دوره اشکانی با الگوهای استقراری منطقه رابطه ای مستقیم داشته و اکثراً در مناطق مرتفع و در مجاورت منابع آبی و ارتباطی مهم شکل گرفته اند .