هدف از این تحقیق بررسی گوارش پذیری وتولید پروتئین میکروبی جیره های گلوکوژنیک یا لیپوژنیک همراه دانه کتان به عنوان تغییر دهنده الگوی اسیدهای چرب ضروری در شرایط برون تنی در آزمایش اول و تاثیر استفاده از جیره های گلوکوژنیک و یا لیپوژنیک همراه دانه کتان بر توانایی تولیدمثل میش های بلوچی در غالب برنامه همزمان سازی فحلی در آزمایش دوم بود. در آزمایش اول برای تخمین فراسنجه ها از روش برون تنی تولید گاز استفاده گردید. مقدار گاز تولید شده از هر شیشه در هر زمان از انکوباسیون به عنوان گاز تولیدی در نظر گرفته شد. حجم گاز، تجزیه پذیری ظاهری، تجزیه پذیری حقیقی و میزان تولید نیتروژن میکروبی در زمان t1/2 برای هر تیمار اندازه گیری شد. در آزمایش دوم 90 رأس میش شیرده نژاد بلوچی، که خصوصیات تقریباٌ مشابهی داشتند انتخاب شدند. جیره های مورد آزمایش حاوی سه جیره با نسبت های متفاوت نشاسته و چربی بود، که یک بار با دانه کتان و یک بار بدون دانه کتان فرموله شدند. نتایج آزمایش اول نشان داد که جیره گلوکوژنیک بدون دانه کتان دارای بیشترین و جیره لیپوژنیک بدون کتان داری کمترین میزان تولید گاز بود. بیشترین میزان نرخ ثابت تولید گاز نیز مربوط به جیره گلوکوژنیک بدون دانه کتان بود. بیشترین میزان نیتروژن میکروبی مربوط به جیره های گلوکوژنیک و گلوکوژنیک +لیپوژنیک با و بدون کتان بود. بیشترین میزان تجریه پذیری ظاهری وحقیقی مربوط به جیره های گلوکوژنیک با و بدون کتان وکمترین مربوط به جیره لیپوژنیک با یا بدون کتان بود. جیره گلوکوژنیک با و بدون دانه کتان دارای بهترین وضعیت تعادل انرژی را بعلت کمترین مقدار اسیدهای چرب غیراستریفیه تولید شده را داشتند. نتایج آزمایش دوم نشان داد که در واقع بیشتر میش های مورد آزمایش به وضوح علائم فحلی را تا روز چهارم بعد از سیدر برداری نشان دادند. نتایج نرخ تخمک ریزی در جیره های گلوکوژنیک بیشتر از لیپوژنیک بود اما تفاوتی با جیره های گلوکو+لیپوژنیک نداشت. مکمل نمودن کتان در جیره های لیپوژنیک باعث افزایش معنی دار (05/0p<) در نرخ تخمک ریزی شد. نتایج نرخ آبستنی نیز در همه جیره های آزمایش بالا اما متفاوت بود. بطوریکه بین جیره های آزمایشی گلوکوژنیک با گلوکو+لیپوژنیک تنها از لحاظ عددی تفاوت دیده شد. اما نرخ آبستنی در جیره های لیپوژنیک بدون کتان به طور معنی داری کمتر از گلوکوژنیک بود.. بیشترین نرخ دوقلوزایی مربوط به جیره گلوکوژنیک مکمل شده با دانه کتان و کمترین نرخ دوقلوزایی مربوط به جیره لیپوژنیک بدون دانه کتان بود. بین بقیه جیره ها نیز از لحاظ عددی تفاوت وجود داشت اما این تفاوت معنی دار نبود. نتایج سونوگرافی تخمدان، اثر معنی داری در میانگین تعداد فولیکول های گراف بین جیره های آزمایشی نشان نداد. تعداد فولیکول های گراف از زمان سیدر برداری تا فحلی به شکل معنی دار (05/0p<) در همه گروه ها افزایش یافت. نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان داد که غلظت اوره تحت تاثیر جیره های آزمایشی و مکمل نمودن کتان قرار نگرفت. اما غلظت گلوکز پلاسما کاهش معنی دار (05/0p<) در جیره لیپوژنیک بدون کتان در مقایسه با جیره گلوکوژنیک بدون کتان شد اما تفاوت معنی داری بین جیره های گلوکوژنیک+لیپوژنیک با جیره های لیپوژنیک و یا گلوکوژنیک مشاهده نشد.. افزایش معنی داری (05/0p<) در غلظت تری گلیسیرید ها در پلاسمای خون میش های تغذیه شده با جیره های لیپوژنیک و گلوکوژنیک+ لیپوژنیک نسبت به جیره های گلوکوژنیک مشاهده شد. علاوه بر این مکمل نمودن کتان در جیره های گلوکوژنیک باعث افزایش و در جیره های لیپوژنیک باعث کاهش غلظت تری گلیسرید ها شد.