چکیده فارسی ویروس موزائیک توتون (tmv) ، یکی از مهمترین عوامل بیماریزا در سراسر دنیا است که بیش از 200 گونه گیاهی را آلوده می نماید. هر یک از اجزای مختلف ژنوم دارای نقش مهمی در ساختار ژنوم ویروس می باشد، از جمله پروتئین حرکتی که در حرکت سلول به سلول در tmv موثراست و پروتئین پوششی که نقش مهمی در پایداری و انتقال ویروس ایفا میکند. درایران در خصوص تعیین توالی کامل ژنوم ویروس موزائیک توتون تا کنون اقدامی صورت نگرفته است. لذا تعیین توالی ویروس و مطالعه تفاوت های جدایه های موجود در کشور با اطلاعات موجود در منابع از جمله اقدامات اولیه و ضروری جهت انجام مطالعات مولکولی روی این ویروس است، بنابراین با هدف بررسی توالی ژن کدکننده پروتئین حرکتی و پروتئین پوششی در جدایه گزارش شده از ایران و مقایسه توالی تعیین ترادف شده با جدایه های مختلف در بانک ژن ncbi مطالعه حاضر انجام شد. توالی ژن کدکننده این پروتئین ها در جدایه های مناطق مختلف دنیا گزارش شده است. استخراج rna ژنومی ویروس از برگ گیاهان توتون آلوده بدست آمد و با استفاده از پرایمر psh60-r1 مرحله ساخت cdna انجام شد. با استفاده از آغازگرهای اختصاصی psh63-f و psh60-r1 منطقه کدکننده پروتئین حرکتی و پروتئین پوششی تکثیر و بصورت دو جهته توالی یابی شد. همردیفی توالی بدست آمده با توالی مشابه از نژادهای مختلف انجام شد و درخت خویشاوندی رسم گردید. نتایج نشان داد جدایه گزارش شده از ایران با نژاد tmv-u1 قرابت بالائی دارد. از بین 799 جایگاه در سطح نوکلئوتید برای پروتئین حرکتی 6 جهش در مقایسه با نژاد tmv-u1 مشاهده و در مجموع 266 اسید آمینه 2 جهش دیده شد. آنالیزهای انجام شده براساس توالی نوکلئوتیدی کد کننده ناحیه پروتئین پوششی ویروس در مقایسه با نژاد tmv-u1 2 جهش در سطح نوکلئوتید را نشان داد. در توالی های بالادست و بینابین دو ژن کدکننده پروتئین پوششی و حرکتی نیز جهش هایی مشاهده شد. جهش در این مناطق به دلیل نقش تنظیمی در بیان ژن حائز اهمیت است.