نام پژوهشگر: شهاب حسینی نیا
شهاب حسینی نیا مصطفی طالشی
چکیده مهاجرت یکی از پدیده های مهم جمعیتی است که مورد توجه بسیاری از برنامه ریزان اقتصادی، جغرافیدانان و اندیشمندان علوم اجتماعی قرار گرفته است. مهاجرت روستا - شهری پدیده ای است که از یک سو ضمن تراکم شدید جمعیت در شهرهای بزرگ، سبب کاهش جمعیت روستاییشده است و از سوی دیگر مشکلات اقتصادی– اجتماعی در نواحی جغرافیایی را بوجود آورده است. این تحقیق بر آن است تا عوامل موثر بر مهاجرفرستی سکونتگاههای روستایی شهرستان کوهدشت را مورد مطالعه قرار دهد. شناسایی علل و عوامل مهاجرت های روستایی و محدودیت های اقتصادی، اجتماعی مهاجرین در مبدأ مهاجرت هدف اصلی این تحقیق می باشد. روش این پژوهش با هدف کاربردی و براساس ماهیت توصیفی- تحلیلی انجام شده است. اطلاعات مورد نیاز از روش اسنادی و به منظور تکمیل اطلاعات از روش نظرسنجی و تهیه پرسش نامه نیز استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق شامل دو جامعه مهاجرین و مدیران محلی سکونتگاههای روستایی شهرستان کوهدشت است. 16 سکونتگاه روستایی به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب و براساس فرمول کوکران حجم نمونه مهاجرین سرپرست خانوار 384 نمونه انتخاب گردید و توزیع این جامعه آماری به شیوه سهمی برای هر یک از سکونتگاههای روستایی تعیین شده است. در جامعه آماری مدیران نیز 48 نفر از مدیران روستایی به شیوه تصادفی انتخاب شده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که بین میزان برخورداری از خدمات روستایی و مهاجرفرستی سکونتگاههای روستاییشهرستان کوهدشت رابطه معناداری وجود دارد. همچنین محدودیت های کشاورزی اعم از میزان زمین، تولید، اشتغال و درآمد باعث افزایش مهاجرت روستاییان به شهر می شود. عواملی همچون کاهش قیمت محصولات کشاورزی، پراکندگی قطعات زراعی خانوار و محدودیت کشت به چند محصول خاص از اهمیت کمتری در تبیین مهاجرت های روستایی بشمار می رود.همچنین بررسی نتایج بدست آمده با توجه به نقش عوامل مکانیسکونتگاههای روستایی بر میزان مهاجرفرستی، نشان می دهد که عوامل اقتصادی در روستاهای دشتی، عوامل اجتماعی - فرهنگی در روستاهای پایکوهی و عوامل محیطی -کالبدی در روستاهای کوهستانی بیشترین میزان تأثیر را بر مهاجرفرستیسکونتگاههای روستایی داشته است. کلید واژه: مهاجرفرستی، مهاجرت روستایی، محدودیت های کشاورزی، شهرستان کوهدشت.