آموزش و پرورش زیربنای دستیابی به جامعه ای سعادتمند است و از عواملی که بر فرآیند یادگیری و یاددهی تاثیر به سزایی دارد، عوامل مربوط به کیفیات محیط و معماری فضاهای آموزشی است. مطالعات بسیاری تاثیر این عامل را بر میزان یادگیری دانش آموزان اثبات کرده است. مسئله ی اصلی این پژوهش پایین بودن سطح سرزندگی و شادکامی دانش آموزان در مدارس متوسطه به عنوان یکی از معضلات اساسی در سیستم آموزش و پرورش کشورمان است و هدف پژوهش نیز یافتن عوامل موثر در افزایش احساس سرزندگی در فضاهای آموزشی، ارائه ی راهکارهای عملی برای افزایش احساس سرزندگی و در پی آن ارتقاء کیفیت محیط های آموزشی از طریق طراحی معماری است. در این راستا عوامل موثر بر سرزندگی در فضاهای آموزشی در چهار عامل کلی شامل عوامل-کالبدی، عوامل محیطی، عوامل روانی و عوامل اجتماعی مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور با بررسی مرور ادبیات موضوع و انجام مصاحبه ی نیمه ساختار یافته با اساتید فن، عوامل موثر استخراج گردید و پس از تحلیل محتوا، جهت اعتبار سنجی و نیز بررسی اولویت هر یک از عوامل با توزیع پرسشنامه میان پنل متخصیصن، داده ها جمع آوری شدند. سپس به تجزیه و تحلیل اطلاعات دریافتی مبادرت شد و با توجه به تحلیل ها به ارائه ی راهکارهای معمارانه جهت ارتقاء کیفیت سرزندگی در فضاهای آموزشی در فصل چهارم رساله پرداخته شده است. بررسی بستر طرح، آشنایی با شرایط اقلیمی محیط طرح، شناخت بستر اجتماعی و تدوین برنامه ی فیزیکی در فصل پنجم ارائه گردیده است. معرفی طرح شامل مدارک معماری و نیز نحوه ی به کار گرفتن نتایج پژوهش در روند طراحی محیط آموزشی نیز در انتهای این فصل تدوین شده است.