در مباحث مربوط به حوزه نقاشی مذهبی، همواره استفاده از عناصر بصری را در پیوند میان روایت، داستان و ادبیات مشاهده می کنیم و این عناصر حکم وسیله ای برای رسیدن به هدف هستند. این اهداف با توجه به شرایط زمانی و مکانی، متغیر و قابل جا به جایی هستند. شرایط اجتماعی- سیاسی هر جامعه بر روند شکل گیری یک گونه خاص از هنر تأثیر به سزایی دارد، به طوری که گاه ماهیت آن هنر را تشکیل می دهد. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که: آیا در حیطه نقاشی پشت شیشه و قهوه خانه ای که شاهد رواج و رونق آن ها در عصر قاجار هستیم، هنر به مثابه نوعی ابزار فرهنگ سازی و ترویجی در جهت نهادینه کردن مذهب شیعه قرار می گیرد و از سویی زبان اعتراض طبقاتی از جامعه می گردد که تا پیش از این، مجال چندانی برای ابراز وجود و هنرنمایی در حوزه نقاشی به طور رسمی نیافته بودند.