نام پژوهشگر: زینب البرزی اوانکی
زینب البرزی اوانکی آرش زیبایی
تاثیر لکتین استخراج شده از قارچ هایkuhen rhizoctonia solani و sclerotinia sclerotiorum de bary بر فیزیولوژی گوارشی، متابولیسم حدواسط و بیان ژن کاسپاز 3 پروانه سفیده بزرگ کلمpieris brassicae l. مورد بررسی قرار گرفت. وزن مولکولی لکتین های استخراج شده از قارچ r. solani به ترتیب 16 (rsai) و 7/15 (rsaii) کیلو دالتون و قارچ s. sclerotiorum، 07/19 کیلو دالتون بود. افزودن غلظت های 5/0، 1 و 2 میلی گرم بر میلی لیتر از لکتین خالص سازی شده از دو قارچ به رژیم غذایی لاروها منجر به مرگ و میر و کاهش معنی دار بقا، وزن لاروها و بد شکلی مراحل لاروی و شفیرگی شد. غلظت های مختلف لکتین های استخراج شده تغییر معنی داری بر مقادیر شاخص های تغذیه لاروهای تغذیه شده ایجاد نمودند. فعالیت آنزیم های گوارشی هم چون آلفا-آمیلاز، لیپاز، پروتئاز کل و پروتئاز های -اختصاصی شامل تریپسین، کیموتریپسین، الاستاز و کربوکسی پپتیداز در لاروهای تغذیه شده با هر دو لکتین نسبت به شاهد کاهش معنی داری را نشان داد. لکتین های استخراج سازی شده از هر دو قارچ باعث تغییر در مقادیر و فعالیت ترکیبات آنزیمی و غیر آنزیمی همولمف هم چون آسپارتات و آلانین آمینوترانسفراز، گاما گلوتامیل ترانسفراز، آلدولاز، لاکتات دی هیدروژناز، اسید و آلکالین فسفاتاز، لیپوپروتئین با چگالی کم و لیپوپروتئین با چگالی زیاد شدند. علاوه بر این در لاروهای تیمار شده با غلظت های مختلف لکتین ها در مقدار درشت مولکول های ذخیره ای لاروها مانند تری گلیسرید، گلیکوژن و پروتئین کاهش معنی داری مشاهده شد. در شرایط غیر زنده غلظت های مختلف لکتین قارچ r. solani و s. scleortorum، فعالیت آلفا-آمیلاز لاروهای سفیده بزرگ کلم را به ترتیب به میزان 70 و 56 درصد کاهش دادند. جهت بیان ژن کاسپاز 3، لاروهای سفیده بزرگ کلم روی رژیم های غذایی شاهد و لکتین 1 و 2 میلی گرم بر میلی لیتر تغذیه شدند. نتایج نشان داد که میزان بیان ژن کاسپاز 3 در لاروهای تغذیه شده روی غلظت لکتین 1 و 2 میلی گرم بر میلی لیتر هر دو قارچ نسبت به شاهد افزایش یافته است. به طور کلی، نتایج پژوهش حاضر نشان دادند که لکتین های قارچ های r. solani و s. sclerotorum باعث ایجاد اختلال در فیزیولوژی گوارش و متابولیسم حدواسط لاروهای سفیده بزرگ کلم شده و با انجام پژوهش های بیشتر در شرایط گلخانه یا مزرعه می توان با القاء ژن کد کننده این لکتین ها در گیاهان میزبان تاثیر آنها را در کاهش تراکم جمعیتی این آفت برای نیل به ایجاد مقاومت گیاهی بررسی نمود.