چکیده ریشه شناسی نام های خاص ایرانی در سنگ نوشته ی بیستون به کوشش محمدکاظم توانگرزمین هدف از این پژوهش ریشه یابی و ترجمه ی نام های خاص ایرانی است که در سنگ نوشته ی بیستون وجود دارند . در این سنگ نوشته که به دستور داریوش بزرگ نوشته شده ، رفتار و اقدامات سیاسی و نظامی داریوش ، در دو سال اول پادشاهی او آمده است . در این راستا به تعداد زیاد ، نام افرادی که در رخدادهای نوشته شده ، به شکلی درگیر بوده اند یاد شده است ، که بسیاری از آنها ایرانی بوده اند . بدون هیچ تردیدی نام گزاری در بین گروه های انسانی ، ریشه در فرهنگ و باورهای ایشان دارد ، و بررسی و ریشه یابی نام ها در بین یک گروه می تواند بخشی از باورهای دینی ، فرهنگی و اجتماعی آن گروه را بنمایاند . در این راستا این پژوهش به دنبال ریشه یابی و یافتن معنی مناسب برای حدود یکصد نام ایرانی است که در این سنگ نوشته آورده شده است . مراد از نام های خاص ایرانی ، تمام نام هایی است که در پیوند با همه ی گروه هایی هستند که بخشی از اقوام ایرانی به حساب می آیند و نه فقط پارسیان . نوع پژوهش در این پایان نامه ، کیفی و رویکرد توصیفی ، تفسیری و روش داده یابی کتابخانه ای با سند پژوهی یا اسنادی است و روش داده کاوی ، تحلیل محتوا است . به این صورت که برای هر واژه ، به تک تک منابع نامبرده شده در پایان پژوهش مراجعه شده و در صورت وجود واژه ، معنی آن یادداشت خواهد شد . سپس هر واژه ازنظر ریشه شناسی مورد بررسی قرار گرفته و بر روی معنی یا معانی احتمالی آن بحث شده و در صورت نیاز، توضیحی ویژه آن واژه نوشته می شود . دانستن این نکته مهم است که ایرانیان باستان از معانی و ارزش ها و نیز نام حیوانات مقدس در نام های خود استفاده می کردند . همچنین تعدادی از نام های اشخاص در واقع لقب هستند و نه نام اصلی افراد . واژه های کلیدی : بیستون،فارسی باستان،ریشه شناسی،زبان،نام های خاص ایرانی